Escollemos o poema máis coñecido, sen dúbida,de entre os moitos versos que os galegos e galegas de hoxe, 150 anos despois da súa publicación temos na memoria:
Adiós, ríos; adiós, fontes;
adiós, regatos pequenos;
adiós, vista dos meus ollos:
non sei cando nos veremos.
Miña terra, miña terra, 5
terra donde me eu criei,
hortiña que quero tanto,
figueiriñas que prantei.
Prados, ríos, arboredas,
pinares que move o vento, 10
paxariños piadores,
casiña do meu contento.
Muíño dos castañares,
noites craras de luar,
campaniñas trimbadoras, 15
da igrexiña do lugar.
Amoriñas das silveiras
que eu lle daba ó meu amor,
camiñiños antre o millo,
¡adios, para sempre adios! 20
¡Adiós groria! ¡Adiós contento!
¡Deixo a casa onde nacín,
deixo a aldea que conozo
por un mundo que non vin!
Deixo amigos por estraños, 25
deixo a veiga polo mar,
deixo, en fin, canto ben quero...
¡Quen pudera non deixar!...
.........................................
Mais son probe e, ¡mal pecado!,
a miña terra n'é miña, 30
que hastra lle dan de prestado
a beira por que camiña
ó que naceu desdichado.
Téñovos, pois, que deixar,
hortiña que tanto amei, 35
fogueiriña do meu lar,
arboriños que prantei,
fontiña do cabañar.
Adios, adios, que me vou,
herbiñas do camposanto, 40
donde meu pai se enterrou,
herbiñas que biquei tanto,
terriña que nos criou.
Adios Virxe da Asunción,
branca como un serafín; 45
lévovos no corazón:
Pedídelle a Dios por min,
miña Virxe da Asunción.
Xa se oien lonxe, moi lonxe,
as campanas do Pomar; 50
para min, ¡ai!, coitadiño,
nunca máis han de tocar.
Xa se oien lonxe, máis lonxe
Cada balada é un dolor;
voume soio, sin arrimo... 55
¡Miña terra, ¡adiós!, ¡adiós!
¡Adiós tamén, queridiña!...
¡Adiós por sempre quizais!...
Dígoche este adios chorando
desde a beiriña do mar. 60
Non me olvides, queridiña,
si morro de soidás...
tantas légoas mar adentro...
¡Miña casiña!,¡meu lar!
Despois de analizar o tema e principais recursos deste poema, podemos observar que a Terra é unha cosntante no libro, ese constante canto pola dignificación de Galicia, as súas xentes e o seu idioma.
Lembrades o traballo que fixemos o curso pasado? Propoñemos un novo traballo para presentar aos Intercambios Escolares "Martín Sarmiento" deste curso 2012-13 que como sempre terán lugar o próximo 9 de marzo, coincidindo co nacemento do ilustrado galego-berciano.
Este ano a reflexión da que partimos será a seguinte: Unha lingua é coma un ser humano con cabeza, boca, corazón e esqueleto.
Sarmiento naceu no Bierzo, pero logo viviu en Pontevedra na súa infancia aprendeu a falar galego. Logo xa adulto repararía en que a pesar das diferenzas que existen á hora de falar na costa de Galicia ou no interior e nas montañas máis orientais e estremeiras, fálase un mesmo idioma, distinto do castelán, pero tamén fillo do latín. Que é logo o que nos permite falar dun mesmo idioma para todo este territorio?
Sarmiento viviu nunha cela dun mosteiro madrileño a meirande parte da súa vida, uns 60 anos dos 77 anos que viviu. Pero aínda así nunca esqueceu a lingua que mamara e sobre todo a partir de 1745 e a súa viaxe a Galicia. Eses 9 meses na súa Terra serán coma un proceso de xestación e cando volta á cela dará a luz as súas 1200 coplas, un libriño en galego, que nunca editaría, como a meirande parte dos seus escritos, pero que será o comezo dun estudo en conciencia sobre as orixes, o pasado e o presente, mesmo certas reflexións importantes pensando no futuro da nosa lingua. Estudos que non deixará xa ata que morra no ano 1772 na súa cela madrileña, unha cela de ciencias e letras. Grazas a iso Sarmiento é o pai das Letras, coñecedor da gramática, esa que vénsendo o esqueleto da nosa lingua, porque aínda que o que vemos dela é a fala, o que soltamos por esa boca os aproximadamente 3000000 de falantes, un idioma precisa de varios soportes fundamentais para garantir a súa existencia: a cabeza que liga o coñecemento do mundo real e produce palabras coas que explicamos en cada idioma e cada cultura ( que son a tradución das sensacións coas que percibimos) ese mundo que nos rodea.
Ademais os seres humanos temos sentimentos que nos fan sentir emocións que normamente dicimos son transmitidas ou comunicadas polo corazón.
Que sería da nosa lingua sen un esqueleto que lle dera consistencia a ese corpo tan grande de falantes tan dispersos e diversos que a formamos. Pensade que nos dicimos corazóns, outros din corazós e outros corazois, pero todos nos sabemos parte dun mesmo corpo.
Estabamos intrigados o pasado xoves día 7 cando puidemos preguntarlle a Ledicia Costas como era iso de escribir unha novela a medias, e ademais cun escritor catalán. Falounos Ledicia de como unha novela a dúas mans vai máis rápido que se a escribise unha soa persoa e de como ela ademais imaxinaba a Nola un tanto distinto do que logo foi debuxada polo ilustrador Andrés Meixide. Dixémoslle como a case todos gustounos moito a curiosa mascota chamada Lolo e como Ningures e Todures son mundos que dan para imaxinar ademais de lembrarnos o mundo no que vivimos. Ledicia dixo que o arquipélago de illas da novela podería ser semellante ao das Illas Cíes, pero que se cadra iso tan só é unha suxestión na que posiblemente se inspirou aínda que ela prefire deixar os espazos sen referenzas claras para que o lector imaxine e faga seu ese mundo. Falou de Nola como personaxe que parodia e contrasta cos investigadores masculinos tan habituais na novela negra e que confesou que ela non é este o xénero de lectura que máis lle gusta á hora de escoller as súas propias lecturas.
Ademais soubemos de como vai escribindo por veces como poetisa, por veces como narradora e da publicación doutros títulos seus de novela e poesía.
Se queredes ver outra crónica e fotos do Encontro no blog da biblioteca.
O próximo xoves imos poder falar coa autora do libro Mortos de Ningures. Aínda que se trata dun libro colectivonós falaremos cunha autora experimentada da literatura galega actual. Trátase de Ledicia Costas da que nos interesa coñecer a súa traxectoria, que outro slibros escribiu e as súas inquedanzas como autora. Para isto último podemos botar man do seu blog: son da brea muiñeira.
Pola nosa conta estamos preparando unha visita imaxinaria aos escenarios da súa novela: Ningures, Todures e Algures.
.jpg)
Escollemos o poema máis coñecido, sen dúbida,de entre os moitos versos que os galegos e galegas de hoxe, 150 anos despois da súa publicación temos na memoria:
O próximo xoves imos poder falar coa autora do libro Mortos de Ningures. Aínda que se trata dun libro colectivonós falaremos cunha autora experimentada da literatura galega actual. Trátase de