Víchelo, miráchelo!



O meu perfil
 CATEGORÍAS
 BUSCADOR
 BUSCAR BLOGS GALEGOS
 ARQUIVO
 ANTERIORES

UNIDADE CERO: ROMANCE DA NOSA LINGUA

Imos escoitar un romance escrito por Darío Xohán Cabana sobre a historia do Galego. O obxectivo é coñecer a panorámica da nosa lingua a través do tempo. Para facilitar o seu estudo dividiremos a Historia do galego en catro grandes etapas:

AS RAÍCES DA NOSA LINGUA

O NACEMENTO E ESPLENDOR MEDIEVAL DO GALEGO

OS SÉCULOS ESCUROS E O REXURDIMENTO

DO SÉCULO XX Á ACTUALIDADE
Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 22-09-2023 06:10
# Ligazón permanente a este artigo
GALICIA, O PAÍS DAS MARABILLAS (e III)

ROMANCE DA LINGUA
Imos co primeiro proxecto do curso ir enchendo de contido este gráfico coa historia da nosa lingua dende o seu nacemento ata a actualidade.

Vai entrando nos seguintes enlaces que iremos activando día a día:

Comezamos: AS RAÍCES DA LINGUA.

- O NACEMENTO E ESPLENDOR DO GALEGO.

- OS SÉCULOS ESCUROS E O REXURDIMENTO

- DO SÉCULO XX Á ACTUALIDADE

Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 23-09-2022 06:52
# Ligazón permanente a este artigo
E COMO SEGUE O CONTO?

Despois da Idade Media o galego vai pasar por tempos difíciles e tardará en volver a coller folgos para seguir o seu camiño como lingua literaria. Deteñámos logo o noso andar para sabermos algo sobre como foi este proceso ata chegar aos nosos días.

OS SÉCULOS ESCUROS E O REXURDIMENTO

SÉCULO XX e XXI
Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 30-09-2021 18:01
# Ligazón permanente a este artigo
CANTIGAS GALAICO-PORTUGUESAS

As cantigas galaico-portuguesas estaban entre os "40 principais" da época a partir da difusión escrita que propiciou o Camiño de Santiago polas cortes de media Europa. Triunfaron os xograres e trobadores galaicos non só na súa terra e nos reinos do resto da Península, chegaron a ser requeridos e imitados nas cortes máis importantes do resto de Europa.

Había, entre outros modelos, tres tipos de cantigas principais:

Cantiga de amigo posta en boca dunha muller que falaba da súa desesperación pola ausencia do namorado.

Cantiga de amor, posta en boca dun home que cantaba as belezas da súa namorada e declaraba canto a amaba.


Cantigas de escarnio e maldicir, cantigas satíricas coas que metían ben cunha persoa ou cun mal proceder das persoas.

Tamén foron moi coñecidas as Cantigas de Santa María que se dedican a un tema relixioso para louvanza ou narrar aos milagres da Virxe.

CUESTIÓNS:
1- Tendo en conta a clasificación anterior, escoita as seguintes cantigas e indica a que tipo de cantiga pertence cada unha. Fíxate ben no que din os textos que están en galego-portugués medieval, claro.









Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 24-09-2021 05:41
# Ligazón permanente a este artigo
ROMANCE DA HISTORIA DA LINGUA

Imos logo co primeiro proxecto do curso encher de contidos a Historia da nosa lingua dende as súas raíces ata hoxe.

Para realizar este proxecto botaremos man dun romance. Despois de traballar co romance máis antigo do noso idioma imos coñecer outro máis moderno quenon é anónimo, é de Darío Xohán Cabana e trata sobre a Historia da nosa lingua. Ímolo dividor en catro partes para podelo ir analizando e comentando aos poucos.

ROMANCE DA LINGUA:
1- As raíces da nosa lingua.
2- O nacemento do galego.
3-Os Séculos Escuros e o Rexurdimento.
4-Século XX e XXI

5- Un esquema para estudar Nesta entrada tamén podes consultar nun enlace dous mapas interactivos moi interesantes sobre os períodos da Romanización ata o século XV e dende o nacemento do galego ao século XX.
Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 05-10-2020 19:16
# Ligazón permanente a este artigo
UN ROMANCE QUE NOS TRASLADA Á ADOLESCENCIA DA NOSA LINGUA


Estas tres imaxes remóntannos a tempos ben distintos. As tres manteñen unha relación a través do instrumento: a zanfona que tocan. Só coñecemos o nome do último. Faustino Santalices, o home que impediu que este instrumento e as cantigas que se tocaban con ela se perdesen para sempre.

Un pobo sen pasado non ten futuro
Castelao

Seguindo a idea de procurar a adolescencia da nosa lingua imos reparar nun romance, o máis antigo que se conserva en galego para comezar unha viaxe pola historia do idioma.

Imos escoitar un romance, o máis vello dos que se coñecen cantado en galego. Trátase dunha historia relacionada co Camiño de Santiago de un peregrino chamado D. Gaiferos de Mormaltán. É unha peza que se chegou aos nosos días grazas a un traballo moi singular de Faustino Santalices, un avó que nos deixou a súa voz. El preocupouse polas cantigas de cego que acompañaban a estes dende tempos remotos á hora de pedir esmola, recuperando tamén un instrumento con que adoitaban acompañarse: a zanfona.



Está é a letra que a tradición oral conservou e que Faustino Santalices gravou en 1945:

Onde vai aquil romeiro,
meu romeiro a onde irá?
camiño de Compostela,
non sei se alí chegará.

Os pés leva cheos de sangue,
xa non pode máis andar.
Malpocado, pobre vello,
non sei se alí chegará.

Ten longas e brancas barbas,
ollos de doce mirar.
Ollos gazos, leonados,
verdes coma a auga do mar.

E a onde ides, meu romeiro?
Onde queredes chegar?
Camiño de Compostela,
onde teño o meu fogar

Compostela é miña terra,
deixeina sete anos hai.
Reluciente en sete soles,
brillante como un altar.

Cóllase a min, meu velliño,
vamos xuntos camiñar.
Eu son trobeiro das trobas
da Virxen de Bonaval.

I eu chámome Don Gaiferos,
Gaiferos de Mormaltán.
Se agora non teño forzas
meu Santiago mas dará.

Chegaron a Compostela
e foron á Catedral.
Ai, desta maneira falou
Gaiferos de Mormaltán.

Gracias, meu señor Santiago,
aos vosos pés me tes xa.
Si queres tirarme a vida
pódesma señor tirar,
porque morrerei contento
nesta santa catedral.

E o vello das brancas barbas
caiu tendido no chan,
pechou os seus ollos verdes,
verdes como a auga do mar.

O obispo que esto viu
alí o mandou enterrar.
E así morreu, meus señores,
Gaiferos de Mormaltán.

Iste é un dos moitos milagres
que Santiago Apostol fai.

Aquí deixamos outra versión máis moderna do tema:



Investigación:
1-O teu avó ou a túa avoa seguro que coñecen algunha vella cantiga que aínda ti non escoitaches, fai unha pequena recolleita entre as persoas maiores que coñezas ata lograr recuperar para a túa memoria unha cantiga galega tradicional.
2- Investiga se foi verdade o caso de Don Gaiferos de Mormaltán.
3-Procura unha definición para este tipo de composición chamada romance.
Comentarios (5) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 02-10-2020 06:05
# Ligazón permanente a este artigo
Na procura da Lírica medieval galaico-portuguesa

Comezamos unha viaxe á Idade Media en Galicia da mao dun pelegrín a Compostela moi particular:

- Don Gaiferos de Mormaltán

- Pero cales eran os 40 principais daquela época?
Comentarios (1) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 07-11-2019 18:19
# Ligazón permanente a este artigo
O Romance de Don Gaiferos de Mormaltán

Un pobo sen pasado non ten futuro
Castelao

Seguindo a idea de procurar as sementes que deron paso ao futuro a través da lingua, para volver a mirada ao pasado imos reparar nun romance, o máis antigo que se conserva en galego para comezar esa viaxe pola nosa cultura.

Un romance para comezar: O romance de D. Gaiferos de Mormaltán.

Despois de coñecer este romance coñeceremos outro máis moderno sobre a Historia da nosa lingua que imos dividir en partes:

ROMANCE DA LINGUA:
1- As raíces da nosa lingua.
2- O nacemento do galego.
3-Os Séculos Escuros e o Rexurdimento.
4-Século XX e XXI

5- Un esquema para estudar
Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 25-09-2018 20:40
# Ligazón permanente a este artigo
Un romance para empezar

Estas tres imaxes remóntannos a tempos ben distintos. As tres manteñen unha relación a través do instrumento: a zanfona que tocan. Só coñecemos o nome do último. Faustino Santalices, o home que impediu que este instrumento e as cantigas que se tocaban con ela se perdesen para sempre.

Imos escoitar un romance, o máis vello dos que se coñecen cantado en galego. Trátase dunha historia relacionada co Camiño de Santiago de un peregrino chamado D. Gaiferos de Mormaltán. É unha peza que se chegou aos nosos días grazas a un traballo moi singular de Faustino Santalices, un avó que nos deixou a súa voz. El preocupouse polas cantigas de cego que acompañaban a estes dende tempos remotos á hora de pedir esmola, recuperando tamén un instrumento con que adoitaban acompañarse: a zanfona.



Está é a letra que a tradición oral conservou e que Faustino Santalices gravou en 1945:

Onde vai aquil romeiro,
meu romeiro a onde irá?
camiño de Compostela,
non sei se alí chegará.

Os pés leva cheos de sangue,
xa non pode máis andar.
Malpocado, pobre vello,
non sei se alí chegará.

Ten longas e brancas barbas,
ollos de doce mirar.
Ollos gazos, leonados,
verdes coma a auga do mar.

E a onde ides, meu romeiro?
Onde queredes chegar?
Camiño de Compostela,
onde teño o meu fogar

Compostela é miña terra,
deixeina sete anos hai.
Reluciente en sete soles,
brillante como un altar.

Cóllase a min, meu velliño,
vamos xuntos camiñar.
Eu son trobeiro das trobas
da Virxen de Bonaval.

I eu chámome Don Gaiferos,
Gaiferos de Mormaltán.
Se agora non teño forzas
meu Santiago mas dará.

Chegaron a Compostela
e foron á Catedral.
Ai, desta maneira falou
Gaiferos de Mormaltán.

Gracias, meu señor Santiago,
aos vosos pés me tes xa.
Si queres tirarme a vida
pódesma señor tirar,
porque morrerei contento
nesta santa catedral.

E o vello das brancas barbas
caiu tendido no chan,
pechou os seus ollos verdes,
verdes como a auga do mar.

O obispo que esto viu
alí o mandou enterrar.
E así morreu, meus señores,
Gaiferos de Mormaltán.

Iste é un dos moitos milagres
que Santiago Apostol fai.

Aquí deixamos outra versión máis moderna do tema:



Investigación:
1-O teu avó ou a túa avoa seguro que coñecen algunha vella cantiga que aínda ti non escoitaches, fai unha pequena recolleita entre as persoas maiores que coñezas ata lograr recuperar para a túa memoria unha cantiga galega tradicional.
2- Investiga se foi verdade o caso de Don Gaiferos de Mormaltán.
3-Procura unha definición para este tipo de composición chamada romance.

ROMANCE DA LINGUA
1- As raíces da nosa lingua
2- O nacemento do galego
3- Séculos escuros e Rexurdimento
4- Século XX -XXI
5- Esquema da panorámica
Comentarios (0) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 24-09-2017 06:23
# Ligazón permanente a este artigo
A LÍRICA MEDIEVAL
Botémoslle unha ollada rápida á nosa lírica medieval, foi produto dunha época de esplendor cultural e nun contexto no que o galego era unha lingua normalizada. Este proceso tivo, como é lóxico, un período previo de desenvolvemento grzas á tradición oral autóctona que non madurou ata que chegou a escrita, proceso asociado ao Trobadorismo, é dicir, a unha moda de literatura culta que chegou a nós grazas ao Camiño de Santiago nun proceso de intercambio cultural cos reinos francos.

Tipos de cantigas:

As cantigas de amigo

As cantigas de amor

As cantigas de escarnio e maldicir

As cantigas relixiosas de Sta. María
Comentarios (1) - Categoría: HISTORIA DA LINGUA - Publicado o 29-11-2016 05:44
# Ligazón permanente a este artigo
1 [2] [3]
© by Abertal

Warning: Unknown: Your script possibly relies on a session side-effect which existed until PHP 4.2.3. Please be advised that the session extension does not consider global variables as a source of data, unless register_globals is enabled. You can disable this functionality and this warning by setting session.bug_compat_42 or session.bug_compat_warn to off, respectively in Unknown on line 0