Esta podería ser unha proba modelo para qquen teña que preparar a materia para setembro:
I-MITOLOXÍA: Realiza unha árbore xenealóxica dende o CAOS até as tres primeiras xeracións dos deuses gregos.
-Enumera os mitos que fan referencia á creación dos homes.
-Resume brevemente dous amores de Zeus.
-Escribe os nomes latinos de 10 dos deuses que coñezas.
- A imaxe que aparece nesta entrada a que mito cres que pertence? Ten que ver algo co noso centro?
II-Realiza un esquema coas principais etapas da historia da Grecia antiga.
III- LINGUAS DO MUNDO: Desde a India ata Fisterra atopamos unhas mesmas palabras para denominar ao lobo, o raposo, o oso, o cervo e o porco,as mesmas palabras para chamar ao boi, a ovella, a cabra, o leite, o queixo, a lá, o mel, o carro, o xugo, a fariña e o sal, tamén as mesmas para o ouro, a prata o cobre, o cabalo e o can, o arco e a machada, o salmón e o barco, pero non o mar, o león, o camelo ou o tigre. Por que razón? Razoa e argumenta a resposta ditas coincidencias:
IV-RELACIONA POR GRUPOS OS SEGUINTES NOMES: bretón, latín, grego, galego, éuscaro, chinés, amerindias, bantús, pictograma, catalán, inglés, francés, ideograma, indoeuropeas, alemán, xeroglífico, iranio, celta, camito-semitas, silabario, sino-austrinas, castelán, italiano, alfabeto.
*o invento da escritura:
*familias de linguas do mundo:
*linguas indoeuropeas:
*linguas non indoeuropeas:
V- ÉPICA: A ILÍADA.Cales son as razóns históricas e mitolóxicas da guerra de Troia?
Os principais personaxes da guerra TROIA? O cabalo de Troia que sabemos del pola mitoloxía e pola arqueoloxía?
Sobre a morte de Aquiles, a versión do cine sitúao dentro de Troia, que hai de certo?
VI-A ODISEA: No canto IX aparece Polifemo. Como o describirías e que fixo aos homes de Ulises ? Que fin pronostica a Ulises e aos seus?
A maga Circe, que relación ten con Odiseo? Que lles fai aos seus compañeiros? Por que e como axuda a Ulises?Como son as Sereas? Cando se atopan coas Sereas que fai Ulises e os seus compañeiros ?
VII- CULTURA CASTREXA: Cal é a extensión no tempo e as etapas polas que pasa a Cultura dos Castros.
VIII-TEATRO: As orixes do teatro grego e a súa relación con Dionisos.
IX-Os autores da traxedia. Evolución da Traxedia e contrastes entre eles.
X- ROMA: Cales son as características da crise da República? Que período abarca?
XI-ROMA: Que quere dicir que o exército era a columna vertebral do imperio romano?
- Cales son os motivos da caída do Imperio Romano? En que momento se produce?
XII-LATÍN: Declina estas palabras: poeta, poetae (m)/ lupus, lupi (m) / liber, libri (m) / templum, templi (n).
Declina da 3ª declinación rex, regis (m) / piscis, piscis (m)/ tempus, temporis (n)
INTER DUOS FLUVIOS QUORUM UNUS VOCATUR SAR ET ALTER SARELA URBS COMPOSTELLA SITA EST: SAR EST AD ORIENTEM INTER MONTEM GAUDII ET URBEM: SARELA AD OCASUM. URBIS VERO INTROITUS ET PORTE SUNT SEPTEM. PRIMUS INTROUTUS DICITUR PORTA FRANCIGENA; SECUNDUS PORTA PENNE; TERCIUS PORTA DE SUBFRATRIBUS; QUARTUS PORTA DE SANCTO PEREGRINO: QUINTUS PORTA DE FALGUERIIS QUE DUCIT AD PETRONUM; SEXTOS PORTA DE SUSANNIS; SPTIMUS PORTA DE MARCENLLINOS PER QUAM PRETIOSUS BACCUS VENIT AD URBEM
(Capítulo IX do libro V do Códex Calixtino)
Despois de traducir (podedes usar o dicionario na rede) o texto investiga que partes ten este libro e intenta explicar por que ten tanta transcendencia.
Os romeiros son aqueles que fan unha peregrinación a algún santuario. Fixémonos en primeiro lugar nestes dous termos. Romeiro é unha palabra que ten que ver con "romaría", pero cres que este termo ten algo que ver coa palabra "Roma"?
Esta palabra "romeiro" aparece, por exemplo, no romance (outra palabriña que podería ter que ver con Roma, non cres?) preservado pola tradición oral en galego e que nos fala dun tal Don Gaiferos de Mormaltán. Aude sapere! que quere dicir, atrévete a saber e procura saber o que lle pasou a este singular peregrino de época medieval.
Os peregrinos ían a Compostela (cal é a súa etimoloxía verdadeira ? Lembra que é unha das máis debatidas da toponimia galega e deberás buscar ben pois non todo o que na rede está escrito é certo, e que a pesar de que os organizadores do Xacobeo 201O repartan propaganda dicindo que significa "campo das estrelas" esta etimoloxía é moi improbable e pouco seria), un Camiño, o Francés, posto de moda de novo no século IX despois de que se producira un acontecemento que en latín, esa era a lingua da igrexa e da cultura daquela séculos despois da caída do Imperio Romano que fixera relixión oficial o Cristianismo despois de ter perseguido, como sabes, de xeito cruel aos seus seguidores durante os primeiros séculos da nosa era. Non nos perdamos, sigamos co Camiño; aquel acontecemento en latín chamouse "INVENTIO SEPULCRUM SANCTI IACOBI" (o achado do sepulcro do Santo Xacobe) que provocou unha avalancha de peregrinos despois de acondicionar o lugar no que o bispo fixera a descuberta e que segundo parece era un antigo cemiterio.
As peregrinacións cara o Occidente, onde morre o sol din que eran xa unha realidade antes daquela moda instaurada polos reis galegos e francos, coa axuda do poder da Igrexa, especialmente dos Papas, como Calixto ( século XII) que vai facer de Compostela un lugar de referencia para toda Europa.
Este é o himno Dum pater familias que se conserva nesa xoia bibliográfica da biblioteca da Catedral coñecida como Códice Calixtino:
ALGUNHAS RESPOSTAS
Por qué Galicia é o país dos mortos?
? Poñíanse velas para honrar a memoria dos mortos.
? Comíase bacallao e castañas porque era a comida dos mortos.
? Non se recollía a cea o día dos difuntos
? San Andrés de Teixido
? Fisterra era a fin do mundo e a porta ao mundo dos mortos
? Caronte era o barqueiro do mundo dos mortos
? O río Limia era o río de esquecemento
? A Santa Compaña, que vaga por Galicia
Que significa Compostela?
Compostela vén da palabra latina Compostum, que en galego significa ?cemiterio.? Polo tanto, descártase a opción que di que Compostela significa Campo de estrelas.
Que significa Ultreia?
Ultreia é a palabra que designa o saúdo que se fan os peregrinos do camiño entre sí para darse ánimos.
Que é ?Dum Pater Familias?? Con qué texto latin ten relación?
É unha cancion de loa á Santiago, que ten relación co Codex Calixtinus:
Dum pater familias
Rex universorum
Donaret provincias
Ius apostolorum
Jacobus Yspanias
Lux illustrat morum.
Primus ex apostolis
Martir Jerosolimis
Jacobus egregio
Sacer est martyrio
Jacobi Gallecia
Opem rogat piam
Plebe cuius gloria
Dat insignem viam
Ut precum frequentia
Cantet melodiam:
"Herru Sanctiagu
Grot Sanctiagu
E ultreya e suseya
Deus aia nos"
Primus ex apostolis . . .
Jacobo dat parium
Omnis mundus gratis
Ob cuius remedium
Miles pietatis
Cunctorum presidium
Est ad vota satis.
Primus ex apostolis . . .
Jacobum miraculis
Que fiunt per illum
Arctis in periculis
Acclamet ad illum
Quiquis solvi vinculis
Sperat propter illum.
Primus ex apostolis . . .
O beate Jacobe
Virtus nostra vere
Nobis hostes remove
Tuos ac tuere
Ac devotos adibe
Nos tibi placere.
Primus ex apostolis . . .
Jacobe propicio
Veniam speremus
Et quas ex obsequio
Merito debemus
Patri tam eximio
Dignas laudes demus.
Primus ex apolstolis
Que é a Compostela?
É un ?certificado? que se che entrega en Compostela se fixeches o camiño por motivos relixiosos. Se non o fas por eses motivos, entrégaseche outro documento parecido.
Cal é a etimología de peregrino?
Ven do latín peregrinus, que significa ?pasar a través dos campos.?
Qué significa romeiro? Ten algo que ver con Roma?
Romeiro vén de Romarius, que é a palabra coa que se chamaba aos que peregrinaban a Roma.
Quen é a raíña Lupa?
É unha raíña relacionada coa chegada do apóstolo Santiago. Esta raíña entregou un trozo de terra para que fora sepultado o apóstolo Santiago.
Cal é a orixe da cuncha que levan os peregrinos? Cal é a especie en latín?
Cando os peregrinos chegaban a Santiago de Compostela, entregábaselles un pergamino que os confirmaba como peregrinos e colocábaselles sobre o seu sombrear e a súa capa a cuncha de vieira, que demostraba a súa estancia en Santiago, de modo que de regreso aos seus pobos de orixe, non quedaba dúbida do seu ?logro e méritos persoais.?
Outra posibilidade é que a cuncha é unha estilización da pata dunha oca, símbolo para moitas tradicións antiguas de recoñecemento iniciático.
Finalmente, poder se que a concha de vieira significa o renacer da persoa, como símbolo de Venus.
Onde remataba o Camiño de Santiago?
Remataba en Finisterre, porque o consideraban o lugar onde remataba o mundo (Finis Terrae dos romanos), o sitio a partir do cal xa non se podía seguir máis o Sol no seu declive.
Tradicionalmente o Imperio divídese en dous períodos: o Principado e o Dominado. Princeps, significa o primeiro ou principal, iso é o que era o emperador , o principal cidadán de Roma. É o nome que se designa ao goberno de Octavio Augusto e os emperadores que o sucederon, unha etapa de asentamento das conquistas namentres o Senado vai perdendo atribucións. Nun primeiro momento a sucesión será dinástica, é dicir, dentro da mesma familia, pero a partir do 96 d.C. pasará a ser por adopción.
Tras o Principado xorde o Dominado. Comeza na época do emperador Diocleciano, e Dominado ( que vén de dominus, é dicir, o emperador considerado o "señor, o dono" dos seus súbditos)significará a orientalización do Imperio. Os problemas nas fronteiras comezan a dar serios problemas sobre todo polo empuxe dos pobos xermánicos e Diocleciano decide dividir en dous o territorio (Oriente e Occidente) cun emperador en cada parte que a súa vez escollería un axudante (era a Tetrarquía 284-305 d.C.) O sistema non funcionou moi ben porque volveuse a unir todo o imperio con Constantino, emperador coñecido tamén por desprazar a capital de Roma a Constantinopla ( cidade de Constantino ubicada na antiga Bizancio) e por proclamar a liberdade de cultos no 313, unha reforma relixiosa que puxo punto final da persecución do cristianismo, unha relixión que cada vez ía tendo maior aceptación entre as clases altas de Roma. Foi o seu sucedsor Teodosio que implantou como oficial o cristianismo. Á morte deste emperador divídese o imperio definitivamente en dous territorios(Oriente e Occidente).
Causas internas e externas son as que se esgrimen á hora de explicar porque se foi abaixo o Imperio que nacera despois das guerras civís ocasionadas á morte de César e que remataron tras proclamarse Octavio Augusto imperator no ano 27 a. C. O imperio dende o século III d. C. sufrirá unha serie de crises que irán debilitando a súa coherencia. As guerras de conquista con Adriano finalizaron e ao complexo entramado militar de Roma só lle quedaba defender as súas bastas fronteiras, especialmente as centroeuropeas da presión dos denominados pobos bárbaros e procurar que non provocasen disturbios os milleiros de escravos, alí onde estaban concentrados en maior número (os latifundios do sur de Hispania ou de Italia).
As vías romanas que se estendían por todo o imperio, así como os campamentos e as lexións distribuídas estratexicamente non permanecerán sempre iguais. Precisamente por ser o Imperio un amplo territorio que administrar e vixiar houbo que desprazar cada vez máis tropas cara o Norte, onde a os problemas cos pobos bárbaros eran continuos, descoidando os latifundios do Sur onde os escravos facían das súas ou ben eran liberados porque os amos xa fose por influencia do cristianismo ou por evitar problemas prefería darlles a liberdade e ofrecerlles terras para cultivar a cambio dunha parte da colleita ( un sistema de producción que preludia a Idade Media.Outros feitos son tamén un anuncio destes novos tempos: o emperador considérase autoridade relixiosa).
Os Hunos capitaneados por Atila empézanse a mover cara Occidente atraído pola riqueza de Roma. Pero serían os godos de Alarico os primeiros en asaltar Roma no ano 410 axudados por 40000 escravos que lle abriron as portas da cidade. A mediados do século V gran parte do Imperio xa estaba nas mans dos bárbaros, e foi un xefe xermano Odoacro, quen depuxo ao derradeiro emperador Rómulo Augústulo, un mozo de tan só trece anos, era o ano 476 d. C.
Ás causas externas, a presión das tribos bárbaras que se introduciran en algunha ocasión como aliadas para controlar a outros pobos inimigos e logo pasan a ocupar ou comprar territorios (como é o caso do pobo xermano dos Suevos que se instalaron na Gallaecia, unha provincia romana ata que foi vendida polo emperador momento no que se consolidará o primeiro reino medieval Europeo) temos que engadirlle pois a manumisión dos escravos por motivos relixiosos, a falta de control sobre os que aínda o seguían sendo.
A vida dos XII emperadores é unha obra de Suetonio que retrata dende César a Domiciano o percorrido da Roma Imperial na época máis significativa do esplendor deste imperio, pero é unha crónica peculiar porque intenta en clave cuase que xornalística, ás veces mesmo achegándose ao xornalismos sensacionalista, plasmar os claros e escuros daquela trepidante sociedade escollendo como protagonistas aos máis destacados membros dirixentes da clase política romana daqueles tempos. Viviremos no seu texto intrigas de pazo, movemento de sables, asasinatos políticos e envelenamentos, odios e amores dimes e diretes dos máis famosos emperadores romanos. Unha lectura recomendable para quen guste deste tipo de narracións históricas. Lembremos que o gran novelista Robert Graves tirou moitísimos datos deste autor.
