 Na mitoloxía grega, Ifixenia (en grego Ίφιγένεια Iphigeneia, ?muller de raza forte?) era unha filla do rey Agamenón y da raíña Clitemnestra. As veces considérase una filla de Teseo e Helena criada por Agamenón e Clitemnestra.
O MITO
Artemisa castigou a Agamenón tras matar éste a un cervo sagrado nunha arboleda sagrada e alardear de ser mellor cazador. No seu camiño a Troia para participar na Guerra de Troia, os barcos de Agamenón quedaron de súpeto inmóviles ao deter Artemisa o vento en Áulide. Un adiviño chamado Calcas revelou un oráculo según o cal a única forma de apaciguar a Artemisa era sacrificar a Ifixenia, flla de Agamenón. Según algunhas versións, éste así o fixo, pero a maioría afirma que Artemisa a sustituíu no último momento por unha corza ou unha cerva y a transportou a Táurica, en Crimea, onde a convirtiu na súa sacerdotisa y tiña a misión de sacrificar aos estranxeiros como ofrendas a deusa.
Hesíodo chamábaa Ifimedia (en grego Ἰφιμέδεια) no seu Catálogo de mulleres e dicía que se convirtiu na deusa Hécate. Antonino Liberal dicía que Ifixenia foi transportada a illa Leuce, onde casou con Aquiles baixo o nome de Orsiloquia.
Según Eurípides, Ifixenia aparece na historia do seu irmán, Orestes. Para escapar da persecución das Erinias por matar a súa nai Clitemnestra y ao seu amante, Apolo ordenou a Orestes que fose a Táurica, tomase a estatua de Artemisa que caira dende o ceo e a levase a Atenas. Orestes marchou a Táurica co seu íntimo amigo Pílades, o fillo de Estrofio, e ambos foron encarcelados polos habitantes da rexión, os tauros, que tiñan a costume de sacrificar todos los estranxeiros a Artemisa. A sacerdotisa de Artemisa encargada de realizar o sacrificio era a súa irmá Ifixenia, quen se ofreceu a liberar a Orestes (sen saber que era o seu irmán) se éste levaba consigo unha carta hasta Grecia. Orestes refusou facelo, pero ofreceu a Pílades levar la carta mentras él quedabase para ser sacrificado. Tras un conflito de mutuo afecto, Pílades terminou por acceder, pero a carta fixo que Orestes e Ifixenia se recoñeceran y os tres escaparon xuntos levando con eles a imaxe de Artemisa. Tras o seu retorno a Grecia, Orestes tomou posesión do reino do seu pai, Micenas (matando ao fillo de Egisto, Aletes), ao que anexou Argos e Laconia, e Ifixenia depositou la imaxe no templo de Artemisa en Braurón, Ática, onde permaneceu como sacerdotisa de Artemisa Brauronia. Según os espartanos, a imaxe de Artemisa foi levada por eles a Laconia, onde a deusa foi adorada como Artemisa Ortia.
Ifixenia é coñecida polas fontes mitolóxicas gregas dende os séculos VII-VI a. C. e estaba tan estreitamente identificada con Artemisa, que algúns investigadores creen que orixinalmente era unha deusa da caza rival cuxo culto foi subsumido por Artemisa.
IFIANASA
Ifianasa (en grego Ἰφιάνασσα), unha das tres fillas de Agamenón na Ilíada de Homero (Libro IX, 145 y 287), é as veces confundida con Ifixenia. Homero no menciona o sacrificio de Ifixenia e o nome Ifianasa pode ser simplemente unha antigua variante de Ifixenia. A maioría dos investigadores coinciden sen embargo en que Ifianasa e Ifixenia, a pesar do parecido dos seus nomes, probablemente foran persoaxes bastante diferentes.
CIMÓN
O episodio de Ifixenia e Cimón que inspirou a pintores como Benxamín West (1773), John Everett Millais (1848) e Frederic Leighton (1884) non é en realidade un mito grego, senón unha novela tomada do Decamerón de Boccaccio, posteriormente desenrrolada polo poeta e dramaturgo John Dryden.
A historia pretendía demostrar o poder do amor. Cando Ifixenia durme nunha arboleda xunto ao mar, un nobre pero ordinario e inculto xoven chipriota, Cimón, vendo a beleza de Ifixenia, enamórase dela e, polo poder do amor, se convírtese nun culto e fino cortesano.
Jessica Pastoriza del Río
|
