Colocamos distintos exames realizados durante o curso sobre os que traballar para preparar a proba de setembro:
1ª Avaliación:
1- Realiza un debuxo do mapa de Mediterráneo estudado no que aparezan: península Ibérica, de Italia e Grecia, Turquía e a costa onde está Siria e Israel. Non esquezas o norte de África e algunha das illas máis importantes.
2- Escribe o alfabeto grego en maiúsculas e minúsculas.
3- Como definirías a Cultura Clásica? Os nomes da clase que orixe etimolóxica teñen? A que se debe?
4- Que é un mito? Que tipo de relatos consideramos hoxe mitos? O mito é relixión ou historia? Razoa a resposta.
5- Quen son os aedos? Que sabes de Homero? Que relación ten o mito coa literatura?
6- Explica cal foi o proceso que seguiu a Humanidade para lograr inventar o alfabeto.
7- Define o indoeuropeo. Cales son as cinco familias lingüísticas máis grandes do mundo?
8- Sócrates e a escritura: ?...Cando chegaron ao das letras, dixo Theuth:-Este coñecemento,oh rei, fará máis sabios aos exipcios e de máis memoria, pois se inventou como un fármaco da memoria e da sabedoría.
Pero el respondeu: -Oh artificioso Theuth! A uns élles dado crear arte, a outros xulgar que dano ou proveito aporta aos que pretenden facer uso dela. E agora ti, precisamente, pai que es das letras, por apego a elas, atribúelles poderes contrarios aos que teñen. Porque é obvio o que producirán nas almas de quen as aprendan, ao descoidar a memoria, xa que, fiándose do escrito, chegarán ao recordo desde fóra, a través de signos alleos, non desde dentro, desde eles mesmos e por si mesmos. Non é, pois, un fármaco da memoria o que atopaches, senon un simple recordatorio. Aparencia de sabedoría é o que ensinas aos teus alumnos, que non verdade. Porque tras escoitar moitas cousas sen aprendelas, parecerá que teñen moitos coñecementos, sendo, ao contrario, na maioría dos casos...?
Que postura defendía o famoso filósofo grego acerca do invento das letras? Cal é a túa opinión sobre a postura de Sócrates? Argumenta debidamente a túa resposta.
9- A partir das ilustracións explica o sincretismo ou fusión que presenta a mitoloxía grega.
2ª Avaliación:
1-XEOGRAFÍA: Coloca no mapa os números: 1.Cnossos, 2-Troia, 3-Micenas, 4-Esparta, 5.PELOPONESO, 6- MAR EXEO, 7-CÍCLADAS 8-Illa de Tera, 9- Atenas e marca con frechas: 10- Invasións aqueas, 11-Invasións dorias e 12-Fuxida dos Aqueos.
2-HISTORIA: Que sabes do nacemento, características, evolución e destrución da civilización minoica?
3-Que sabes do nacemento, características, evolución e destrucción da civilización micénica?
4-LINGUAS: Que son o lineal A e o lineal B?
5-MITOS: Narra brevemente: Teseo e o Minotauro. Dédalo e Ícaro.
6- Narra brevemente: O segredo de Prometeo e a voda de Tetis e Peleo.
7- Narra o teu traballo sobre os amores de Zeus.
8-LENDO AOS CLÁSICOS: Platón e os andróxinos.
9-DE ONTE A HOXE: Quen era Asterión? Que visión ofrece Borges deste personaxe? El fala do ? Palacio de las hachas? A que mito fai referencia? Quen inventou este mito? Razoa as respostas.
10-ARS LONGA: Numera, identifica e comenta o contido das seguintes ilustracións.
3ª Avaliación:
1- A xeografía da Ilíada de Homero: a-EXEO, b-ÍTACA, c-Cnossos, d-Troia, e-Micenas f- Esparta, g-Pilos, h-HITITAS
2- Que é a Épica? Que sabes de Homero
3- Que descubrimentos fixo H. Schliemann?
Que sabemos polas excavacions, Blegen e as máis recentes dos anos 90?
Que nos transmiten os textos en lineal b e dos hititas?
4- ILÍADA.Cales son as razóns históricas e mitolóxicas da guerra de Troia? Como aparecen na película TROIA?
5- TEXTOS: A Ilíada comeza no _____ ano do _________ de Troia. Quen son Criseida e Briseida? Explica cal é o tema central?
Despois de ler o texto, identifica quen interven, a que momento corresponde: Posto que Febo Apolo me quita a Criseida, encamiñándome eu mesmo a túa tenda, levareime a Briseida, a de fermosas meixelas, a túa recompensa, para que saibas canto máis poderoso son.....Tal dixo. Perturbouse o Pélida, e dentro do veludo peito o seu corazón discorreu dúas cousas: ou, botando a man á aguda espada que levaba, abrirse paso e matar ao Atrida, ou calmar a súa cólera e reprimir o seu furor. Mentres tales pensamentos revolvía na súa mente e no seu corazón e sacaba a gran espada, veu Atenea do ceo: enviouna Hera, a deusa dos níveos brazos, que amaba cordialmente a entrambos e por eles se preocupaba. Púxose detrás del Pélida e tiroulle da blonda cabeleira, aparecéndose a el tan só; dos demais, ninguén a vía.
6- Lembra cinco personaxes gregos e cinco troianos. Que deuses apoian a Troia e cales a Grecia. Como remata a Ilíada de Homero?
7- VIII-VERDADEIRO OU FALSO : Homero ou a mitoloxía non o contan así:
Menelao morre tras do combate con Paris:
Paris foxe de Menelao envolto nunha néboa grazas a Afrodita:
Patroclo combatía con Héitor coa armadura encargada por Tetis a Hefesto:
Apolo ataca as concavas naves do campamento grego e envíalles unha peste,
Agamenón morre na toma de Troia:
Hécuba era a esposa de Príamo:
Casandra anunciou os perigos que traerían para Troia Paris e o cabalo dos gregos.
Andrómaca, muller de Heitor, vai escapar de Troia con Helena.
Eneas vai ser case que o único heroe troiano que escapa da matanza de Troia.
Aquiles estaba dentro do cabalo de Troia.
8- Cadro das etapas da historia da Grecia dos Dorios á Grecia helenística.
9- A Eneida de_____________. Cadro xenealóxico de Troia a Roma.
10- O cabalo de Troia que sabemos del pola mitoloxía e pola arqueoloxía?
Cal vai ser o motivo do retraso do regreso de Odiseo? Comenta as ilustracións:
Ocorreu o 21 de xuño, no transcurso das IV Olimpíadas Clásicas San Narciso. Naceran como iniciativa do departamento de Clásicas e de Educación Física no ano 2004 cando se celebraron en Atenas as Olimpíadas, e seguindo o espírito olímpico este ano volvemos a reeditar as nosas Olimpíadas Clásicas. Os alumnos/as de Cultura Clásica levaron a cabo un marabillosa posta en escena titulada: Olimpia, a orixe dos xogos.
O importante é participar, iso di un dito moi popular referido ás competicións deportivas. O noso curso como un dos motores das Olimpíadas Clásicas San Narciso imos animar para que todos os alumnos/as poidan ir ben vestidos de gregos/as. Remitimos á seguinte entrada da Aula Clásica do San Narciso.
Tras estudar distintos apectos das Olimpíadas Clásicas imos ver que retivemos:
I- OLIMPIA: A CARREIRA DO HOME GREGO POR COÑECERSE
Fai un mapa do Mediterráneo e achegándote a Grecia, localiza Olimpia e a península do Peloponeso.
- O deporte tal e como o entendemos é un invento grego porque:
a)
b)
II- A GRECIA ANTIGA, O BERCE DO ESPÍRITO OLÍMPICO.
- Cal dos aportes creativos destacarías como a máis peculiar das actividades da Antiga Grecia?
- En que época nacen e se desenvolven os Xogos Olímpicos? ( Escolle unha)
a) Na etapa anterior á chegada dos pobos indoeuropeos que falan grego.
b) Na época que florecen as poles e o dominio comercial grego por mar.
c) Na época da conquista dos romanos de Grecia.
III- ORIXES MITOLÓXICAS DOS XOGOS.
-Quen era Pélope, e que pasou con Hipodamia? Por que din que fundaron uns xogos en Olimpia?
-Quen é o fundador máis popular dos Xogos olímpicos e que plantou a carón do Santuario?
IV- A ORGANIZACIÓN DAS OLIMPÍADAS.
- Quen organizaba os xogos e a cada canto se realizaban?
- Que era a Tregua Sagrada?
V- XOGOS NA HONRA DE ZEUS OLÍMPICO.
- Por que se di que as Olimpíadas teñen carácter relixioso.
- Quen foi o autor da gran estatua Zeus quen anteriormente en Atenas fixera unha de Atenea.
VI-ESPAZOS NA OLIMPIA DOS XOGOS
- Que é o Altis?
- Cal era o nome e os símbolos cos que se identifica ao deus máis importante de Olimpia?
- Onde se realizaban as probas deportivas de Olimpia?
VII- AS PROBAS GIMNÁSTICAS I:
-Onde se realizaban as carreiras pedestres?
-Que tipos de carreiras a pé había en Olimpia?
- Que diferenza atopas coas que se levan acabo hoxe en día?
VIII-AS PROBAS GIMNÁSTICAS II:
-Que diferenza atopas entre o salto de lonxitude de hoxe e o que se practicaba na Antiga Grecia?
-Que significa a palabra grega ?discóbolo?
IX- AS PROBAS HÍPICAS
-Que tipo de probas se realizaban no hipódromo?
- Sabes que as coroas de vencedores destas probas non eran para o xinete, si para os donos do cabalos por que?
a)Porque os xuíces olímpicos eran moi inxustos.
b)Porque os xinetes morrían todos nestas competicións tan duras.
c)Porque era un deporte aristocrático e só os ricos podían pagar unha cabalería.
X ? A MULLER NAS OLIMPÍADAS
-Por que non competían as mulleres nas probas das Olimpíadas. Busca un motivo:
a) Si, había competicións femininas, pero non eran na honra de Zeus.
b) Porque tiñan menos preparación física.
c) Porque había homes espidos no estadio.
A quen estaban dedicadas as probas femininas máis antigas, posible orixe dos Xogos en Olimpia.
a) Estaban dedicadas aos deuses do mal.
b) Eran probas rituais dedicadas á Deusa Nai, divindade mediterránea da fecundidade dos campos.
c) Estaban dedicadas a deusa do amor.
XI- O ESPIDO NAS COMPETICIÓNS.
-Por que corrían espidos os gregos:
a) Para demostrar que eran iguais uns aos outros.
b) Porque pensaban que a perfección do corpo era unha manifestación do poder dos deuses.
c) Porque competían máis cómodos ao non haber mulleres no estadio.
XII-AGÓN(COMPETICIÓN) E NIKÉ ( VICTORIA).
-Por qué os gregos tiñan ese gusto pola competición:
a) Polo seu egoísmo.
b) Por unha demostración aristocrática de valor e o seu afán de superación.
c) Por que gañaban moito diñeiro nos premios.
-Cales eran os premios nunha Olimpíada:
XIII-O XIMNASIO E A VIDA DOS ATLETAS.
- En cada cidade estado grega non podía faltar un ximnasio, por que se chama así:
- Para que empregaban os atletas o aceite?.
XIV- OS OUTROS XOGOS PANHELÉNICOS.
- Que significa ?panhelénicos?
- Cales eran os outros xogos e a que deus se dedicaban (Verdadeiro ou falso )
Nemeos: Poseidón
Pitios: Heracles, fillo de Zeus
Istmicos: Apolo
XV- DECADENCIA DOS XOGOS
- Cal cres ti que poden ser dúas causas da decadencia dos xogos:
a) Perda do espírito olímpico ao evolucionar o deporte cara á profesionalización dos atletas.
b) Pola presión dos emperadores cristiáns que fan destruír o templo de Zeus.
c) Porque os turcos roubaron a estatua de Zeus Olímpico.
Este curso, como cada curso no que coincide co celebración das Olimpíadas imos celebrar tamén nós, no centro, as nosas Olimpíadas nas que imos lembrar como eran as probas na Antiga Grecia e cando, como e por qué se realizaron en Olimpia.
Os alumnos/as de Cultura Clásica imos xogar un papel fundamental na organización e realización desta celebración no San Narciso. Tres son os bloques de contidos que queremos facer chegar ao conxunto do alumnadao dun xeito ou outro, sempre tendo en conta o seu nivel de cara a lograr que sexan coñecedores do significado dos Xogos Olímpicos na Antigüidade. Os bloques de contidos son:
Imos comprobar na historia da Grecia Antiga e tamén na de Roma como as sociedades antigas sofren un proceso semellante de paso dunha sociedade da gens onde a linaxe e o sangue son esenciais na configuración das clases cara a outra sociedade, unha civilización onde as guerras imperiais e a ampliación do número de escravos son motores dun cambio que as levará posteriormente a súa desintegración nunha etapa distinta da historia.
UNHA MIRADA COMPLEXA E COMPLETA CARA AO MUNDO ANTIGO
Os libros de texto ao uso falan das etapas de Grecia ou de Roma fixándose só nunha parte do proceso (os tipos de goberno existentes) pero con frecuencia esquecen ligar ao proceso á economía e a súa relación externa cos seus veciños. Aínda que nos axudan a comprender dita evolución os sistemas de goberno que rexeron en ambas culturas non nos ofrecen unha visión completa para comprender ben este cambio de sociedade temos que observar á vez as transformacións que na economía e nas clases sociais se van producindo. Van ser determinantes tamén as guerras que marcan un antes e un despois na configuración das sociedades antigas como veremos pois tras os conflitos bélicos se inician transformacións internas derivados da aparición dos escravos.
Como se dá en Grecia e en Roma?
Sociedade da gens(sangue,linaxe) organizada en función da orixe, da pertenza a un clan en grego "γένος" ou grupo de familias. As palabras que nos textos aparecen referenciando esta linaxe son:
En GRECIA: oligarquía,aristocracia.
En ROMA: monarquía, patricios.
Tanto en Grecia na polis (cidade-estado) de Atenas, como en Roma as sociedades gobernadas exclusivamente por unha aristocracia que goza de plenos dereitos nos séculos VIII a.C. ao VI a.C. van ir sufrindo unha evolución interna que consiste na aparición dun grupo social sen dereitos inicialmente, ligado a artesanía e ao comercio e que vai ir pouco a pouco reclamando o seu espazo na política, de aí o nacemento e desenvolvemento das leis escritas.
En GRECIA: Democracia.
En ROMA: Comitia.Plebeos.
Cando se están a dar pasos cara á equiparación de dereitos irrompen primeiro en Grecia, algo máis tarde en Roma certas guerras con inimigos exteriores que transforman profundamente as sociedades da gens.
As Sociedades dos servi: As fórmulas de goberno, tras das Guerras Médicas e do Peloponeso en Grecia, como tras das Guerras Púnicas en Roma, derivan máis ou menos rápido cara a creación dunha política exterior moi agresiva (imperios) e a unha sociedade fortemente desigual (escravismo).
O caso de Atenas que foi derrotada por Esparta e logo sometidas ao breve imperio do macedonio de Alexandre o Magno, vai ser ben distinto ao caso de Roma que fará perdurar o seu Imperio durante varios séculos xusto ata o momento en que a desintegración do escravismo dará lugar a un novo sistema social e comeza a denominada Idade Media.
Quixeramos facer unha pequena lectura crítica sobre dúas obras de teatro, unha traxedia grega de Esquilo e unha comedia de Plauto, Os Menechmos (ou Xemelgos) que se representaron onte en Ourense no XVI Festival xuvenil GRECOLATINO 2016 que organiza a Sociedade de Estudos Clásicos en Galicia.
Satisfacción e/ou decepción?
Debemos dicir, en primeiro lugar, que as obras representadas pola Compañía de Teatro Noite Bohemia da Coruña, cumpriron as espectativas previstas, especialmente entre o público estudiantil, aínda que cremos que entre os docentes asistentes nos reservaramos unha lectura máis crítica e axustada aos obxectivos que se propoñen.
Antes indicar que a compañía de teatro escolar está formada integramente por alumnos/as de Secundaria do IES. Ramón Menéndez Pidal(Zalaeta)e o seu director é Javier Fernández Mariño.
Destacaremos o gran traballo actoral relizado polos actores protagonistas. Falamos do tempo de ensaio e de preparación das obras que sabemos foi para este grupo de mozos e mozas duro, pero tamén moi loable o resultado que se percibe vendo as ambas obras. Tamén dicir que sempre é máis fácil criticar que facer, aínda que as dúas cousas son complementarias, pois para facer mellor as cousas é necesaria unha boa crítica.
Representar As EUMÉNIDES de Esquilo é un reto de por si pois sempre foi a menos representada, a que ten unha trama "menos tráxica" e de maior dificultade de comprensión, polo menos para un público pouco experto. O resultado, volvemos a dicilo, foi moi positivo, porque sobresae o traballo coral, dese protagonista colectivo que é o coro de Erinias que resolven con forza e rotundidade, tanto que por veces aos outros protagonistas, os actores individuais Atenea, Orestes ou mesmo Apolo non brillaban cun fulgor semellante.
O peor desta versión da traxedia, para o noso gusto, foi un final mal resolto en escena tendo en conta o sentido do xuízo co que quixo concluír a triloxía da Orestíada Esquilo. O xurado do Areópago, é dicir, os cidadáns de Atenas do xurado, deberían ter maior presenza (non nos referimos a que estean permanentemente sentados ante o público, como o estaban formando parte do decorado da obra), falamos de ser máis actores en todos os sentidos (na montaxe eran só dous e interveñen literalmente tan só dous segundos) e que entren cando Atenea lles dá cabida na escena, para logo facer da votación un momento clave subliñado con solemnidade, por exemplo, implementados con certa escenografía ou mesmo un reforzo musical (como os dedicados a outros momentos da obra, algúns deles claramente prescindibles, baixo o noso criterio, e dos que non é conveniente abusar). Tampouco estivo ben resolto o proceso de persuasión das Euménides por parte de Atenea, convertindo o final da obra no de menor tensión dramática (se cadra un defecto do propio orixinal de Esquilo, xa dixemos que é a traxedia menos tráxica). Nun teatro escolar faríase comprensible e aconsellable botar man das ideas das distintas adaptacións profesionais desta obraque directores de gran prestixio internacional actuais acometen con maior rigor e fortaleza dramática.
Hai outras pequenas cousas que nos chamaron á atención que se poden entender nunha versión de Esquilo pegada ao texto, pero se nos atrevemos a introducir elementos que poderíamos denominar como modernos é mais doado facer unha crítica, máis ríxida porque as posibilidades son moitas e interesantes, e as escollidas pouco agraciadas e torpes. O vestiario lémbranos os dos contos de Disney máis que a Antiga Grecia (poñemos por caso o vestido de Atenea), podemos dicir o mesmo das Erinias que realmente teñen máis difícil solución, pero os cornos que levaban enviaban ao público imaxes de malvadas bruxas de película infantil e non algo máis evocador do mito grego.
Pasemos á comedia de Plauto, Os MENECHMOS, se ben as sensacións iniciais do público son ben distintas, pois preguntados os alumnos/as asistentes para unha gran maioría, gustou máis esta que aquela, debemos saber prescindir desta impresión inicial que ten máis que ver coa menor dificultade na comprensión, do dinamismos e do humor propios do subxénero da comedia. Se prescindimos logo da risa fácil e escaravellamos un pouco do que nos rimos e o por qué, entón o xuízo sobre esta peza de Plauto e da súa adaptación vai cambiando.
Sabemos que Plauto vivíu no século II a.C. na que o teatro era unha ferramenta de diversión popular e para divertir as masas, copiábanse e refundíanse obras doutros autores, sen preocuparse máis que dun obxectivo: facer rir. E nunha sociedade como aquela, tremendamente clasista e moi machista, os chistes eran os que eran e as situacións cómicas tamén. Isto fai que as obras de Plauto dean pé a unha actualización case irremediable que os grupos de hoxe e de todos os tempos abordan sen medo introducindo constantes alusións ao presente no que se representa. Non deixa de ser penoso e lamentable que, tras séculos de humor machista, clasista e intranscendente, volvamos a traer a Plauto dende a antigüidade latina para non modernizalo plena e intelixentemente e que nos empeñemos en representar a Plauto como algo caduco.
Plauto será un autor de hoxe sempre que busquemos unha adaptación moderna de verdade, que saiba liberarse dos prexuízos e lacras do pasado, que non as estimule de novo vellas e deporables formas de pensar, porque se non, estamos caendo nunha versión do Plauto fofa e burda que tanto gustaba ao seu público, pero distante dun público realmente moderno e actual.
Con estas experiencias teatrais como as do Festival de Teatro Juvenil Grecolatino, estamos educando tamén a un público novo, crítico e aberto. O público de hoxe debería ser distinto, é dicir, un público do XXI. Para os espectadores do século XXI Plauto debe ser valorado como un creador que provoca o riso constante con equívocos e situacións aparatosas, con personaxes caricaturescos pouco definidos en xeral, pero con grandes defectos. Un canto á diversión que se fixa dos defectos da sociedade cunha intención astuta, libre e crítica. Por que non rir no século XXI como un Plauto de hoxe o faría,rir das ridículas manifestacións do machismo, dos clasismos desfasados, dos equívocos cos que se alimentan un bo número de telecomedias, algúns monologuistas e boas películas cómicas que triunfan nas pantallas no presente? Por qué se son defectos da nosa sociedade, seguimos facendo apoloxía deste tipo de actos e actitudes vellas e inxustificables?
O abuso e exceso nas adaptacións son tan frecuentes como escasas e raras as propostas de revisión de Plauto con esa óptica moderna. O teatro profesional que está representando en prestixiosos Festivais de teatro como o de Teatro Clásico de Mérida tamén aposta por esas versións caducas e antigas de Plauto, pouco respectuosas co orixinal (sempre son posibles as representacións absolutamente fieis ao autor e á época)pero sobre todo, pouco respectuosas cos espectadores de hoxe.
Pois ben este defecto é o que Noite Bohemia acometeu, unha versión pasada, pretérita de Plauto, cargada de apoloxías machistas, clasistas que veñen de vello co texto latino e outras novas engadidas polo director e actores sobrecargándoa de chistes fáciles e alegatos pouco recomendables para o público actual, especialmente o dos estudantes de Secundaria (lembremos que estamos participando dunha experiencia didáctica que pretende enriquecer).
Apostamos por outros Plautos máis modernos e intelixentes, amigos do progreso, menos caducos e tan vivos como precisan tempos novos capaces de superar lacras do pasado que debemos saber transformar, divertíndonos co riso como ferramenta, sen ser, enténdase ben, timoratos ou caer en puritanismos conservadores, tamén caducos.
O Festival Xuvenil GRECOLATINO está sendo un éxito, sendo, a día de hoxe, un dos maiores eventos teatrais de Galicia, seguramente o maior. Pero "non é ouro todo o que reloce".Reflexionemos e non nos deixemos levar pola boa resposta do público. Esta non debe ser mal interpretada, nin mal aproveitada. Fagamos unha lectura máis fonda e esixamos algo máis desta fermosa iniciativa escolar que está en marcha. Xa o deixou dito un comediógrafo latino chamado Terencio e posterior a Plauto "Homo homini lupus" (o home é un lobo para si mesmo). O teatro segue tendo un potencial grande para educar á sociedade, as representacións ás que asistimos así o transmiten. Procuremos que esta función didáctica do teatro non se volva na nosa contra en cousas tan elementais e tan necesarias como esta da igualdade entre homes e mulleres.
Imos ver dúas obras: a traxedia de Esquilo, Euménides e a comedia de Plauto, Menechmos. A nosa visita a Ourense servirá ademais para abrir novos camiños de coñecemento sobre o mundo clásico e a nosa terra, Un abc de coñecementos:
Imos comezar a nosa visita sabendo o que é unha ARA, un monumento dedicado a unha deidade en cumprimento dunha petición por algunha causa. como esta dedicada ás Ninfas aparecida en 1802 nas primeiras excavacións na zona :
Deidade a quen se lle dedica: NYMPHIS
Persoa que lla dedica: CALPURNIA ABANA AEBOSO
Motivo: EX VISU ( por un soño ou visión)
Fórmula final: V. S. L. (Votum Solvil Libens: "cumpriu gustosamente o voto /desexo / petición")
As orixes de Ourense están asociadas ás augas termais, nas excavacións máis recentes ( 1995-2010) na zona atopáronse varias aras dedicadas a un deus preromano denominado REVVE ANABARAEGO.
BURGA: Entre o CELTA Beru ?quente? e o LATÍN burca ?pía?.
Visitamos tamén o Centro de interpretación das Burgas e comprobamos que os romanos xa realizaron neste lugar un complexo termal.
CATEDRAL: Na visita á Catedral de Ourense reparamos especialmente no Pórtico do Paraíso, marabillosa representación do Románico policromado.
DIONISOS: Fixemos un alto na Sala de Exposición escultórica do Museo Provincial (que aínda está en proceso de remodelación) para contemplar o contrastre escultórico entre o castrexo e o romano. Reparamos así na curiosa estatua de Dionisos e o sátiro Ampelos.
EUMÉNIDES de ESQUILO: Asistimos logo á primeira das representacións As Euménides de Esquilo. Unha traxedia grega representada polo grupo Noite Bohemia.
FERRO
Desprazámonos a seguir cara ao Parque arqueolóxico de San Cibrao de Lás onde, tras a comida, comezamos unha visita guiada á Idade do Ferro, ao século II a. C. coetáneo da obra de Plauto que íamos ver pola tarde.
Este é o primeiro achegamento á Cultura Castrexa no presente curso que irá afondándose a partir desta primeira experiencia didáctica ao pé dun castro, un dos máis grandes de Galicia.
GALLAECIA: Un dos primeiros datos que debemos reter é que o territorio da cultura máis antiga da nosa Terra é un espazo que ocupa maior extensión que a actual Galicia. A cultura Castrexa abrangue Galicia, Norte de Portugal, parte de Asturias, León e Zamora como acredita a arqueloxía e cando chegaron os romanos van certificalo coa configuración neste espazo dunha Provincia romana denominada Gallaecia.
HOSPITIUM (tabula)
Os romanos, como comprobamos conquistaron o territorio despois dun longo proceso no que se deron curiosos pactos de hospitalidade como testemuñan as tábulas ou tesserae hospitium.
INVESTIGATIO:
Imos realizar un estudo detallado sobre esta etapa primixenia da nosa cultura, de como se produciu este encontro dunha cultura máis atlántica coa cultura mediterránea que trouxeron os romanos.
LÁS (antiga Lansbrica)
Deste castro partirá logo a nosa investigación sobre a confluencia que denominamos galaico-romana, para a que Ourense como puidemos comprobar aporta importantes datos. Un dos centros de referencia para o estudo desta época é o Centro de Lansbrica e as excavacións (ata o de agora dunha pequena parte da citania) que visitamos.
MENECHMOS
A continuación volvemos a Ourense onde asitimos no Auditorio a segunda das obras previstas, a Comedia dos Xemelgos ou Menechmos de Plauto.
A modo de resumo: NYMPHIS. Nunha ARA dedicada ás NYMPHAS, deidades romanizadas relacionadas coa auga e o seu poder curativo, nos lembra a orixe de OURENSE que, se cadra, en lugar de chamarse así polo ouro que arrastraba o Miño, era un espazo coñecido polas súas augas termais ( o topónimo hai quen dí que procede da expresión latina "aquae URENTES", é dicir augas abrasadoras, en lugar da cidade auriensis que quere dicir "de ouro").
PLAUTO: A obra de Plauto deu pé a realizar unha pequena reflexión de como se debe adaptar unha obra clásica aos tempos presentes. Debe unha actualización da obra reproducir a visión caduca e decadente doutra época, deben formar parte da súa representación moderna o fomento de usos e costumes hoxe criticables? Ou debe xogar un papel máis didáctico e acorde cos nosos tempos como obra de teatro adaptable á actualidade que incorpora a través do humor unha crítica audaz aos defectos dos nosos días sen caer nos chistes machistas e clasistas pretéritos que deberían estar pasados de moda?
QUERQUERNIS AQUIS (AQUILA) Esta visita servirá tamén para comezar a abordar a ROMANIZACIÓN da Península e analizar a repercusión que tivo tanto sobre as sociedades sometidas daquela, como nas consecuencias posteriores á conquista que aínda hoxe podemos observar na sociedade actual.
SAN CIBRAO/ SOL Un documental sobre a ubicación do castro e o solsticio de verán.
THEATRUM ( a etimoloxía do teatro vén do verbo grego ver "theomai" e o sufixo "-tron" e qeure dicir: "lugar para ver") Dúas obras que lemos e que vimos representadas e que agor apoderemos analizar con calma.
VISU. Calpurnia disque que cumpriu un soño ofrecendo a Ara ás Ninfas. Tamén a nosa saída é unha especie de soño e de visión que nos permitiu viaxar no tempo e a través da historia coa cultura e as palabras como compañeiras ineludibles da sabedoría.
X horas imos pasar nesta cidade onde aprenderemos moitas cousas sobre o noso pasado que nos axudarán a coñecer mellor o noso presente.
