Coido que nos ten acontecido a todos os lectores; a toda persoa que nun tempo de inocencia ofreceu algún dos volumes da súa biblioteca particular ou accedeu a unha demanda de préstamo.
Sei que tratando este tema vou traer a moitas memorias a dor dun libro perdido; ese libro nunca devolto e pousado no andel ?voluntariamente ou non- dun fogar que non é o seu.
Recordo con mágoa dous libros que nunca retornaron á súa niñada na miña biblioteca; Fuxidos de sona e Hacia la libertad de Irlanda.
Non tiven a precaución de sinalar neles a súa orixe antes de emprestalos; e na actualidade, teño a precaución de non pór en perigo volumes da miña biblioteca, pois que aquilo fíxome aprender a distinguir entre xenerosidade e inconsciencia.
Fuxidos de sona é unha crónica da guerrilla antifranquista na Galiza confeccionada por Carlos G. Reigosa e editada por Xerais en 1989.
Unha conversa sobre os escapados levoume a efectuar unha doazón que eu supoñía tan só cesión temporal.
Souben anos despois, que o receptor que tomara o libro das miñas mans, emprestárao a outra persoa, e que esa persoa cedéralle o volume solidariamente a outra máis? Polo que é posíbel que hoxe ninguén saiba do destino final ?ou acaso temporáneo- do meu exemplar de Fuxidos de sona.
Hacia la libertad de Irlanda é un híbrido entre crónica e ensaio sobre a ocupación británica da illa veciña, o seu autor é Gerry Adams, o coñecido activista a prol da independencia irlandesa e líder do Sinn Féin. Esta obra foi editada en castelán polo selo vasco Txalaparta en 1991.
Cando tiven a ousadía de requerir (docemente) a devolución do meu libro, recibín en troques o compromiso de busca exhaustiva, pois que o meu debedor non lembraba tal préstamo!
O resultado foi que Hacia la libertad de Irlanda xamais apareceu; con desculpas por medio e todas esas cerimonias que reconfortan o ánimo e deixan orfas as bibliotecas.
Quen isto escribe, as poucas veces que ten recibido un libro en préstamo (non falamos agora de bibliotecas públicas senón dos exemplares que cada un ten na súa casa), non só o tratou como se fose de cristal senón que o leu aguilloado polo propósito dunha pronta devolución; mesmo con mensaxes de acougo ao propietario no ínterim que durou a estadía transitoria do volume en cuestión.
Dunha volta, hai ben anos, visitando a alguén nunha vivenda de estudantes, e mirando a catro ollos unha pobre biblioteca, chamoume á atención a presenza de Longa noite de pedra; naquela altura eu aínda non tivera o pracer de deleitarme coa obra máis coñecida de Celso Emilio Ferreiro; fun daquela, convidado a cometer a seguinte vilanía:
-Lévao se queres. Debe ser de? (Non lembro o nome da persoa desposuída).
Si. Quen tiña o libro no seu cuarto xa non lembraba quen llo proporcionara, mais ?regalábamo? sen que ningunha sensación de responsabilidade llo empecese.
Escoitei algunha vez que os libros non se deben emprestar; eu non vou categorizar sobre materia tan delicada, soamente advertir da conveniencia de identificar os libros cando saen do noso lar, e lembrar que os ex libris non son extravagancias de bibliómanos ou costumes caducos da alta sociedade. Son unha necesidade.
Por certo, non aceptei aquel exemplar de Longa noite de pedra, agardei a adquirilo, honradamente. Viva Celso Emilio!