Ler a Manuel Lourenzo supón un indescritíbel pracer e toda unha vaga de maxisterio literario. Non é paixón de amigo ?tamén por suposto-, é a realidade avalada polos recoñecementos obtidos ao longo da súa carreira.
Veladas indecentes era un deses libros que repousaba na miña biblioteca agardando pola súa quenda. Un pracer deses que vas reservando porque sabes con certeza categórica que suporá unha experiencia intensa e desexas adiala; co obxectivo de te recrear na escrita sabia e no argumento magno. Non é paixón de lector devoto ?convicto, confeso e entregue-, senón a constatación da vivencia.
A obra Veladas indecentes foi motivo en 1997 da concesión do Premio Nacional de Literatura Dramática (galardón de ámbito estatal) ao seu autor. Acerca deste acontecemento, gardo un recordo que desexo compartir.
En marzo de 1998 a veciñanza do Valadouro, honrada polo recoñecemento acadado polo seu veciño Manolo, cumprimentouno nunha cea de homenaxe que tivo lugar na Finca Galea, eido turístico con ampla tradición literaria.
Foi un acto multitudinario no que don Manuel recibiu o obsequio dun Merlín de pedra, esculpido polo bretoñés Iván Alvite.
O Merlín pétreo mora agora na casa de Vilaúde, no salón contiguo a un dos despachos onde adoita traballar o dramaturgo nado en Ferreira do Valadouro.
Quen aborde a lectura de Veladas indecentes atoparase no texto cunha reliquia dos ?90 que é má de atopar nas publicacións de hoxe, aquela normativa ortográfica denominada Mínimos Reintegrados, varrida pola prometedora ?e aínda non desenvolvida nin asentada- Normativa de Concordia, sancionada pola RAG en 2003.
Esta obra constitúena tres pezas independentes; A velada de Londres, Cando chega Decembro e A velada espectral de Mister Peabody. Tras enunciar os títulos, amezo a miña modesta achega orientativa para lecturas de urxencia ou irreflexivas: A obscenidade, a irreverencia e a corrupción.
Trátase dunha obra que nos evocará aquela década auroral da decadencia que hoxe padecemos. As súas páxinas aparecen impregnadas de esguello polo bafo dos festexos dunha CEE que decidía chamarse Unión Europea para se outorgar un ar de familia; pola consolidación dunha especulación que facía tremer os cimentos dun patrimonio cultural que estorbaba aos ignorantes na tarefa de superar a súa eiva vernizándoa con diñeiro; e asemade, polo estigma da Guerra dos Balcáns, aquela hecatombe que avergoña actualmente o continente.
Se callar, foi naquela altura, naqueles primitivos noventa, cando se evidenciou obscenamente que o mercantilismo colléralle a vez aos Estados, e o que é peor, aos Pobos.
O autor nunca ocultou a súa querenza pola novela máis coñecida de Bram Stoker, e de feito, A velada de Londres vén sendo unha transfiguracións dalgúns personaxes de Drácula; un maxistral exercicio de travestismo literario grazas ao que, Mina Harker (recatada e pueril na novela) busca sexo desaforadamente.
A parella protagonista deste primeiro texto acaba sucumbindo ao mal (un xiro que sacode e mesmo perfecciona aquela novela de personaxes planos e inacabados), ou é unha liberación dos convencionalismos? Lean. Descifren.
Hai algo de Edipo rei e algo de Medea en Cando chega Decembro. Non é raro. O patriarca das táboas do teatro galego traballou ?e traballa!- eses textos decote, e para el supoñen algo máis ca teatro clásico; pois que permanecen vixentes nas culturas actuais.
Asistiremos nesta segunda peza á formulación da metáfora dunha Europa en ruínas e distraída nunha preocupante metamorfose.
A loita entre conservación (vixencia do tradicional para estudo no presente e do presente) e pseudoprogreso (comerciar sen límites nin regras, tamén cos bens públicos) latexa nidia en A velada espectral de Mister Peabody, unha peza non só para a reflexión e a perda da inocencia ?alguén a conserva nesta altura?- senón tamén para rir, porque outra das virtudes de Manuel Lourenzo, é o humor, o bo humor, o humor como arma, como instrumento de transformación, e de defensa, e de denuncia. Velaquí a arte do humor que en ocasións non ten por que facer rir.
Como era de esperar, como todos supoñen, unha obra sublime e intensa.
Xa dixemos que Veladas indecentes supuxera causa e mérito para don Manuel recibir o Premio Nacional de Literatura Dramática, e verbo diso, comentamos agora unha curiosidade.
Tras divulgarse a nova de que tal recoñecemento fixárase no traballo do autor galego; o presidente da Xunta da Galiza por aqueles lustros, enviou unha comunicación a Manuel Lourenzo cos parabéns polo galardón acadado, grazas á obra Peladas indecentes (sic).