| A pé da porta é un lugar da parroquia de Combarro.Concello de Poio.Pontevedra.Galiza. |
|
.jpg)
|
| O meu perfil |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Prudencio Canitrot |
|
 Prudencio Canitrot viviu en casa de propiedade en Combarro, na súa infancia e despois de regresar de Madrid no 1097, ao menos durante os meses de estío . Pero imos ver quen foi este home e sobre todo a súa relación con Combarro a través de seus relatos e pinturas.
Prudencio Canitrot Mariño, foi un escritor e pintor que naceu en Pontevedra en 1883. Comezou a pintar moi mozo, destacando como pintor paisaxista e ilustrador. Despois de viaxar uns anos por Francia e Portugal, aveciñase en Madrid en 1904, alí contactaría cos intelectuais da época, adicándose case por enteiro a literatura, onde gañou a fama coas súas obras, sobre todo relatos e contos. Promocionou e difundiu a denominada literatura regional gallega desde Madrid a través da "Biblioteca de Escritores Gallegos" da que foi fundador. Poderíamos dicir que foi un dos principais representantes de Galicia na literatura española. Politicamente participou no Rexionalismo galego, grazas o seu amigo o agrarista Basilio Alvarez ó cal convidaría a súa casa de Combarro en 1910, implicándose e no movemento agrarista Acción Gallega facendo campaña pola supresión dos foros.
Entre os relatos e contos que se relacionan con Combarro, ao menos, podemos nomear:
"Rías de ensueño" (1910), que reúne catorce crónicas de viaxes en barco, coche, a cabalo ou a pé, polas Rías Baixas, Pontevedra cidade e arredores. Nunha delas "Las olas de La Lanzada" vai camiñando con Falucho dende Combarro a romaría da Nosa Señora da Lanzada e escribe..."Este último año hallábame yo en Combarro, en mi vieja casa aldeana y supe por un amigo que a los dos días iba a celebrarse la Fiesta de la Lanzada. En efecto, por la carretera comenzaron a pasar grupos que venían de muy lejos, cargados con hatillos de ropa, llevando en la mano el farol con el que se alumbraban por las noches, y los zapatos para ahorrarse las suelas... Y busque al Falucho, un mozo que anda a navegar en un bergantín ocho meses al año y descansa al lado de sus padres los otros cuatro....Y antes de que el sol derramara sus rayos verticales sobre la campiña y el camino, el Falucho y yo decidimos emprender el retorno a Combarro.
Un mes despois, foi publicado na revista "Galicia " editada na Habana, o relato "En la Fiesta de La Lanzada. "El Meigallo" onde xunto a sinatura do mesmo pódese ler: Playas de Combarro. 1910.
Na crónica "San Juan de Poyo" onde describe o mosteiro e a salve sabatina, escribe..."Las campanas de este monasterio son parlanchinas y son madrugadoras. Son también amigas mías porque mil veces las oía desde Combarro, en las mañanas de estío, cuando niño allí pasé los veranos, y aún hoy, cuando resido en Galicia y puedo holgar en este pueblecito ribereño, las oigo con placer, porque traen saudades a mi alma.
Na Tese de Doutoramento de Carlos Gegúndez López, titulada: Canitrot e o sistema literario galego no tránsito de século. Un proxecto didáctico entre o humanismo e a estética galega,dirixida por Xulio Pardo de Neyra, expónse que "Camino viejo", crónica incluída en "Rías de ensueño" está adicada a súa casa de verán en Combarro e a contorna.
Noutro conto, "Caso" este publicado e premiado con anterioridade en 1907 na "Correspondencia Gallega. Diario de Pontevedra" sitúa a morte dunha moza e o derraderio adeus do seu namorado Manuel, nun lugar con nomes familiares ao concello de Poio como A Escusa, Salve Sabatina, O Casal.
Tamén o conto titulado ?Los repinaldos? está asinado o final do mesmo: ?Combarro, agosto 1910. Frente al mar". Unha das novelas máis importantes de Canitrot "El señorito rural" foi escrita en Combarro no ano 1909, tal como aparece na sinatura Combarro septiembre 909.
Outras obras importantes son "Cuentos de abades y de aldea (1909)" " Ruinas (1910)", El Camino de Santiago 1909" (novela publicada na revista Los Comtemporáneos)" "Suevia"(1911) recopilación de contos,moitos dos cales publicados na revista Suevia editada na Habana. A obra comeza cunha longa dedicatoria escrita a mediados de xullo do ano 1911 (18 de julio, 1911). Día de Santa Marina) e ten como destinatario a un ?insigne? labrego de Combarro, José Benito Loureiro Paz a quen o autor desexa que poida recoller nese ano copiosos froitos das súas fincas (Carlos Gegúndez López)
Prudencio Canitrot comezou a pintar na adolescencia, con obras como: "Pontevedra", "A ría"," Combarro" e "Una romeria en Galicia" chegaría a ter certa fama.
O óleo" Ría de Pontevedra e moi probable que fose pintado en Combarro no verán de 1910, está obra móstrase no Museo Provincial de Pontevedra. Co seu adicamento a literatura a súa chegada a Madrid en 1904, abre unha paréntese na pintura, mais nunca a abandonaría de todo. Ilustra algúns dos seus libros e busca amigos para ilustrar outros como o pintor ferrolá Felipe Bello Piñeiro ao que escribe unha carta desde Combarro en 1909 coa intención de facelo meritoso do seu traballo.
En 1912 promove a 1ª Exposición de Arte Regional Gallego en Madrid na que participan grandes pintores da época como Abelenda, Alvarez de Sotomayor, Serafín Avendaño, Bello Piñeiro entre outros, nun total de vintedous. Canitrot presenta oito obras, entre elas as tituladas "Ermita de la Renda" e "Apuntes de Combarro".
Prudencio Canitrot morreu en Madrid en 1913, cando tan só tiña 30 anos, vítima da tuberculose.
Finalizo con parte do relato "Aldeana" de 1909, onde Canitrot añora Galicia e a súa casa na aldea, deixando a porta aberta a máis investigacións sobre a relación de Prudencio Canitrot con Combarro.
....Yo tenía una aldea. La llamaba mía porque me ofendaba diariamente con sus aromas y fragancias. En ella tenía una casa; una casa aldeana con un amplio balcón de madera que daba al parral, donde el sol doraba las espigas de maiz y los manojos de lino que la rueca hacendosa de mi abuela había hilar.
Unas rústicas escaleras de piedra adosadas junto a la puerta de la bodega, dabán entrada a la casa, y a su final un "patín" donde los perros gruñones y guardianes, como viejos mayordomos solariegos tomaban el sol y de donde se arrojaba el maiz a las gallinas.
A la linde de un camino que pasaba por frente a la solana, había un mesón en el que ardía por el invierno una buena lumbre, su amplia cocina se llenaba de aldeanos, de risas y de arrieros de paso que tejían medrosas historias...
|
|
|
|
|
| Cándido Fernández Mazas |
|
¡¡¡ BO NADAL !!!
Conta a lenda que só a mula negou o seu alento, ese bafo de calor e vida, ao cativo recen nado. E deus en castigo fíxoa animal híbrido. ¡ O malo foi que a deixase no mundo para tormento noso e que a permitira disfrazarse de home de vez en cando!
Cándido Fernández Mazas, nado en Ourense o 18 de decembro de 1902 e finado en Castro Caldelas o 15 de novembro de 1942, foi un pintor, debuxante, ilustrador e escritor galego.
Desde moi novo distinguiuse polos seus dotes de debuxante e ós doce anos abandonou os estudios para pasar por sucesivos obradoiros de pintura. Entrou en contacto con intelectuais e artistas locais aos que foi retratando e en 1922 comezou a colaborar co diario Galicia, facendo ilustracións, e na revista Alfar ata 1923, ano en que ilustrou Kindergarten, libro de poemas de Paco Luis Bernárdez. En 1924 comezou a colaborar con artigos e debuxos en El Pueblo Gallego e en 1925 como linoelista no diario La Zarpa. Coa axuda da Deputación de Ourense trasládase a París para completar a súa formación pictórica, volvendo catro meses máis tarde. En 1926 fundou, con Augusto María Casas, a revista Galaxia. En 1927 volveu a Francia de novo como bolseiro da Deputación e achegouse aos surrealistas. En 1929 dirixiu a parte artística da revista Gaceta de Galicia. Posteriormente trasládase a Madrid e colabora en distintas publicacións e actos culturais, á vez que envía colaboración gráfica e literaria á revista Escuela del Trabajo, de Ourense. Participou nas actividades culturales das Misións Pedagóxicas en 1933 por Galicia e Castropol e en 1934 nas localidades segovianas de Turégano e Cantalejo.
O comezo da guerra sorprendeuno no gabinete de prensa de Gobernación en Madrid e en 1937 desprazouse a Valencia. Colaborou na revista El Combatiente Rojo do POUM, e en Umbral. Foi detido polo exército sublevado e liberado pouco despois. En moi mal estado mental e físico volveu a Penedo en Castro Caldelas, onde abandonou toda actividade plástica e intelectual.
A súa obra artística atópase dispersa. Ademais dos debuxos publicados en diferentes publicacións, pintou numerosos cadros. Podemos citar: Ventana al campo, Rapaza, Rumba, Ángel de la paz, un retrato de Luís Seoane e outros de Sebastián Martínez-Risco. Como escritor, ademais dos seus artigos periodísticos, publicou o libro Santa Margori (1930) e unha farsa titulada Los cuernos disparatados (1932). Tamén deixou preparado un libro de versos titulado Aleteia.
Wikipedia |
|
|
|
|
| Luis Torras |
|
"Percorrín España, visitei os pobos e encántame Combarro porque é unha marabilla. Emociónache ver lugares así", comenta. A localidade de Combarro será, por tanto, a súa última obra, da que xa ten perfilado o esbozo.
Luis Torras Martínez naceu en Vigo o 29 de decembro de 1912. Ten hoxe 105 anos sendo o decano dos pintores galegos con centos de cadros de paisaxes, bodegóns e retratos as súas costas. Estudou Belas artes na Escola de San Fernando en Madrid e dende 1954 traballou coma profesor de debuxo na Escola de Artes e Oficios en Vigo. Ademais de mans privadas, a maior parte da súa obra atópase en coleccións públicas de varios museos, sendo a Casa das Artes de Vigo onde se expón unha gran colección permanente que el mesmo donou ao concello de Vigo.
|
|
|
|
|
| Fidel Castro Ruz |
|
Cuba 1990. Opedaporta
As fotos, poemas,relatos,obras de teatro,debuxos,carteis,cadros,películas, documentais ,cancións, son hoxe e serano mañá , homenaxes que o arte rende ao extraordinario acontecemento da Revolución Cubana ,feitos e realidades imposibles de rebater.
Na memoria de Fidel Castro Ruz (Birán, 13 de agosto de 1926-La Habana, 25 de novembro de 2016)
|
|
|
|
|
| Luis Pintos Fonseca |
|
Combarro.1929. Oleo/tela. 70 x 80 cm. Museo de Pontevedra.
Luís Pintos Fonseca, nado en Pontevedra o 26 de xaneiro de 1906 e finado na mesma cidade o 25 de xullo de 1959, foi un pintor e gravador galego.
Iniciou a súa formación con Eduardo Rojas e con Carlos Sobrino Buhigas e Castelao, que estimulou o seu interese polo gravado. Colaborou como debuxante na Sociedade Arqueolóxica de Pontevedra (1923-1926), e en 1924 ilustrou Seara de Herminia Fariña e Os nenos (1925) de Filgueira Valverde. Empregou a linoleografía nas súas ilustracións para os xornais Galicia. Diario de Vigo e Faro de Vigo. Foi bolseiro da Deputación de Pontevedra e formouse durante tres anos na Real Academia de Bellas Artes de San Fernando de Madrid. En 1929 instalouse definitivamente en Pontevedra, onde exerceu como docente desde 1931 na Escola Normal e na Sociedade Económica de Amigos do País. Ilustrou as revistas Cristal, Logos, Spes e Aturuxo. Vinculado ao Partido Galeguista, participou nas campañas de apoio ao Estatuto de Autonomía de 1936, para o que realizou un cartel propagandístico.
Durante a Guerra Civil Española refuxiouse no mosteiro de San Xoán de Poio, onde comezou a carreira eclesiástica, ordenándose en 1947. Influído por Carlos Sobrino, realizou excursións pictóricas en busca de novos motivos para as súas pinturas. Traballou tamén na realización de estampas, cunha certa tendencia á art déco. Entre 1944 e 1945 ilustrou a Guía Anuario de Pontevedra e as revistas Finisterre e Sonata Gallega.
Inscribiuse no ámbito da pintura paisaxística de tradición romántica. A súa obra caracterízase pola preocupación polos efectos lumínicos e atmosféricos a calidade e a importancia do debuxo e a ausencia de figuras humanas. A partir dos anos cincuenta dirixiuse cada vez máis a representar o eu interior, aínda que sempre a través da paisaxe, sendo moi meticuloso na realización.
Wikipedia |
|
|
|
|
| Manuel Abelenda Zapata |
|
A Rualeira (Combarro) 1942.Óleo
Manuel Abelenda Zapata, ( A Coruña 1889 - 1957 )
Nado nunha familia moi humilde e iniciouse en traballos artesanais antes de entregarse á pintura; os únicos estudos relacionados con esta arte fíxoos na Escola de Artes e Oficios da súa cidade natal a partir de 1903, na que pronto destaca e obtén os modestos premios da época. Cun complemento económico concedido polo Concello da Coruña e mais a Deputación Provincial viaxa en 1909 a Madrid, onde se integra nos ensinos do Círculo de Bellas Artes. En 1913 viaxa aRoma para estudar na Academia de España, como bolseiro da Deputación, pero regresa a España ó ano seguinte.
En 1923 casa con Obdulia Freire Mariñas, unha moza de Perillo (Oleiros), onde fixará a súa residencia ata o momento da súa morte.
A partir deses anos realiza numerosas exposicións en cidades galegas (A Coruña, Vigo, Ferrol, Santiago etc.), Madrid e Barcelona, sendo considerado pola crítica da época un dos primeiros intérpretes da paisaxe galega. Novamente, cunha bolsa da Deputación coruñesa, viaxa a Italia, Suíza e Francia en 1930.
A Guerra Civil sorpréndeo en Madrid, onde se atopaba opositando a unha cátedra de profesor de debuxo, e permanece en Madrid ata 1939, data na que regresa á Coruña.
Continúa participando con éxito en diferentes exposicións (Vigo, 1940; Madrid, 1941; Barcelona, 1942; Oporto, 1942; Bilbao, 1945 etc.) e recibe terceira medalla na Exposición Nacional de Belas Artes de 1943, polo seu cadro Mañana de octubre desde mi estudio. É nomeado académico de número da Academia Provicial de Belas Artes da Coruña (1941) e académico correspondente da Real Academia Galega (1946).
En 1957 morre repentinamente na súa casa de Perillo.
A súa obra móstrase en Europa e América, de feito, en museos de Sudamérica figuran obras súas, así como no de Arte Moderna de Madrid e nos de Galiza.
Abelenda foi por completo alleo a todas as innovacións europeas do seu tempo. Pola contra, apegado á paisaxe da súa terra, interprétaa con modos técnicos emparentados coimpresionismo e cun sentimento lírico intimista, de raíz literaria.
WIKIPEDIA
|
|
|
|
|
| José Ortiz Echagüe |
|
Hórreos . Combarro. Primeira mitade do s.XX
José Ortiz Echagüe, ( Guadalaxara 1886 - Madrid 1980 ), foi un enxeñeiro militar, piloto e fotógrafo español.
No campo da fotografía artística é quizais o fotógrafo máis popular e un dos máis recoñecidos internacionalmente. En 1935 a revista American Photography considerouno un dos tres mellores fotógrafos do mundo. Algúns críticos considérano o mellor fotógrafo español ata o momento, o cal é máis meritorio porque a fotografía foi unha afección á que dedicaba intres libres, especialmente os fins de semana e durante as súas viaxes. Desde o punto de vista artístico e pola súa formación e temática poderíaselle considerar o representante da xeración do 98 na fotografía. Adóitaselle encadrar dentro da corrente fotográfica do pictorialismo, sendo o mellor representante do chamado pictorialismo fotográfico español, aínda que esta denominación non lle gustaba a Ortiz Echagüe. A súa obra fotográfica enfocase cara á plasmación dos caracteres máis definitorios dun pobo: os seus costumes e vestimentas tradicionais e os seus lugares. Consegue expresar coas súas fotografías unha expresión persoal máis próxima á pintura, case sempre mediante efectos durante o positivado.
El mesmo fixo unha clasificación das súas obras ao agrupalas en catro libros: Tipos y Trajes (1930), España, Pueblos y Paisajes (1939), España Mística (1943) e España, Castelos y Alcázares (1956). A estas coleccións débense engadir outras dúas series: Marruecos e fotos familiares.
|
|
|
|
|
| Alfredo Souto Cuero |
|
Praza da Fonte. Combarro. 1904
Imaxe da pintura de Alfredo Souto Cuero recollida na revista "La ilustración española y americana"
Alfredo Souto Cuero nado en A Coruña 1862. Cursou estudos xurídicos e accedeu á maxistratura, que exerceu en Pontevedra, Sevilla e outras cidades de España. Alternou seus estudos de leis cos da pintura na Escola Superior de Pintura e Escultura de Madrid. Foi discípulo do pintor, temén coruñés, Román Navarro.
Concurre as Exposiciòns Nacionais de Belas Artes, nas que consiguiu condecoracións nas de 1899 e 1901, e terceiras medallas nas de 1892 e 1895, sempre con paisaxes dos lugares onde reside pola súa condición de maxistrado.
Ocasionalmente resideu en Lugo e en A Coruña, e dende 1920 en Sevilla. O seu rastro perdese nos últimos anos de súa dilatada vida. Falece en Sevilla en 1940, cando seu fillo Arturo Souto Feijoo, o máis grande pintor da Galicia contemporánea, atópase exiliado en México como consecuencia da guerra civil.
La obra de Souto Cuero atópase en museos de Galicia e de outras cidades de España, así como en importantes coleccións particulares. Son notables a Paisaxe de Cañotas (Museo Provincial, A Coruña), así como o Retrato de Antonio Cánovas del Castillo (Casa Consistorial, Vigo).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
