Praza de Fonte. Combarro. Anos 60/70
EDICIONES ALARDE
"Ediciones Alarde" foi fundada no ano 1949 en Oviedo por Luís Martínez de Estrada, baixo a razón social de "Publicidad Alarde", dedicándose prioritariamente á edición de postais. En 1962 iniciou a publicación de postais en color que se comercializaban en tódalas cidades e vilas de España. Producía e distribuía postais para consumo de souvenirs, fenómeno de gran éxito nos anos da eclosión turística, ala polo sesenta e setenta. Este repertorio de imaxes inclúe todo tipo de vistas (parques, rúas, prazas, edificios máis representativos, panorámicas, vistas aéreas?) de cada localidade.
En 1972 adquire a empresa José Manuel Menéndez Álvarez que a mantivo en activo ata 2001.
Casas de los marineros, con la cal de sus muros mordida por el salitre del mar. Casas de los marineros. Están en callejas empinadas,son casas limpias, como la arena de la playa, con sus redes secándose a la puerta. Cuando anochece, se dijera que estas redes, agitadas por el viento, más obscuras aún en la obscuridad de la hora, semejan velos de viudas de todos los hombres que murieron en el mar. Pero el marinero vive alegremente su propia tragedia. La mujer del marinero canta alegre sus tristezas:
Xa non teño home
que me vai n'o mar;
vaime n'a taberna,
foixe a emborrachar.
Y el cantar marinero sube ría arriba entre villas y aldeas, y se va haciendo campesino poco a poco. Porque el campo y el mar son de Galicia hermanos; y asi, no es raro ver un aparejo de pesca a la puerta de un establo, ni asomar en una casa de marineros, por la balaustrada de un viejo corredor, las mazorcas del maíz doradas por el otoño. Las calles están solitarias. Los hombres están en el mar, mientras las mujeres andan afanadas en los trajines domésticos o trabajando en el pedazo de tierra que la casa tiene al fondo. Los chicos, si no están en la escuela, estarán enredando junto a la dársena, haciendo juguete de las barcas amarradas, ejercitándose ya, sin darse cuenta, en el duro oficio con que han de ganarse el pan el día de mañana.
En una placita hay un antiguo crucero. Al pie de él se detienen a charlar las viejas del pueblo, a recordar historias, a lamentarse por el hijo que se fué a América a probar fortuna y no volvió, o por el mozo a quien un golpe de mar arrebató de la lancha en un invierno negro. El Cristo está allá arriba, con los brazos en cruz, y ellas son ahora también como aquellas mujeres llorosas de la'Pasión, caídas al pie del judío soñador y rebelde.
De tarde en tarde cruza algún barco de pesca, que va a algún pepueño puerto cercano. El capitán, que es de este pueblo, echa a grito la sirena, y entonces las ventanas, las callejas, los caminos que rodean al pueblo se llenan de pañuelos y delantales que saludan y dicen adiós. Calma, pausa melancólica después. Al corredor de aquella casa asoma ahora un marinero. No es viejo aún; pero el reuma lo tiene casi baldado. Aunque no haga frío, él tiene que andar lleno de ropa, como si estuviese tiritando Sus ojos tristes miran un instante la barca abandonada, que, sin brea y sin pintura, van destruyendo poco a poco las lluvias. El marinero contempla la barca como si en ella estuviese la imagen de su vida, y se vuelve a meter para adentro. No quiere oír la voz que suena allá fuera, detrás de las rocas, porque él es ahora, al oír la voz del mar, como el hombre viejo que ve pasar una mujer hermosa y no se atreve a mirarla siquiera. ¡Casas de los marineros! ¡Qué bien estarse solo en un atardecer de domingo, sentado en uno de vuestros corredores, sin pensar en nada , oyendo un acordeón lejano.
ÁNGEL LÁZARO
Revista ilustrada: Mundo Gráfico.Madrid 26/12/1934.
Praza da Fonte.Combarro.1964
Tarxeta Postal.Edicións Arribas. Zaragoza
Edicións Arribas foi fundada por Manuel Arribas Andrés nun local da rúa Torre Nueva en Zaragoza no ano 1905 e converteuse nunha das editoriais máis importantes do primeiro cuarto do século XX. Manuel Arribas foi reporteiro gráfico na guerra de África e a partires de 1930 adicouse a contratación de fotógrafos para realizar reportaxes sobre as posesións españolas en África.
Ao regreso da guerra comezou a fotografar vistas de Aragón e editou tarxetas doutras poboacións, ademais de reimprimir fotografías doutros editores.
Arribas tiña un perfecto modelo de negocio co que logrou obter unha gran cantidade de material gráfico que posteriormente usaba para a edición de tarxetas postais. Este modelo consistía en poñerse en contacto cos fotógrafos máis representativos de cada cidade que visitaba e mercarlle negativos que xa tiveran feitos, encargándolle novas tomas de novos lugares.
Zaragoza, trala Guerra Civil, converteuse na cidade base para a edición de tarxetas postais grazas a editores como García Garrabella e Edicións Arribas que por aquelas datas era dirixida polo fillo de Manuel, Mariano Arribas Fuentes, quen continuou co negocio familiar, posteriormente faríao o seu neto José Luis Arribas Castillo. En 1992 saíu a venda a editorial e o seu fondo, composto por máis de 50 000 negativos, que foi adquirido por distintas institucións culturais.
Postal Color CYP Faenas de pesca no peirao. Anos 50.
Antonio Campañá i Brándanas (Arabices, 1906 - Barcelona, 1989) iníciase na fotografía con tan só dezaseis anos, e pronto anuncia a venda dos seus traballos a catro pesetas media ducia de positivados e doce a seis pesetas. Influído especialmente por Claudi Carbonell (Barcelona, 1891-1970) desarrolla o pictorialismo e perfecciona a técnica do bromóleo. Vinculado ao mundo do xornalismo traballou para El Día Gráfico, Vida Deportiva, Dicen,( do que foi co-fundador en 1950) ou La Vanguardia, onde colaborou como fotógrafo durante máis de corenta anos, primeiramente como reporteiro gráfico no bando republicano da Guerra Civil na que plasmou escenas importantísimas da contenda e posteriormente dedicouse ao reportaxe de carácter técnico e histórico.
Foi membro da Agrupación Fotográfica de Catalunya desde 1928. En 1939 figura en el «The American Annual of Photography» como un dos fotógrafos máis prolíficos do ano.Foi fotógrafo oficial de SEAT (Sociedade Española de Automóbiles de Turismo) dende 1950.
En canto a Joan Puig Ferrán, ( Bellanes,Lleida 1904 - Barcelona 1982) Aos vinte anos comezou a publicar en El País así como a colaborar con outros xornais da época, nacionais e internacionais. Realizou reportaxes fotográficos para a Exposición Internacional de 1929 e traballou no campo da fotografía documental. En 1934 fundou a axencia Garfinform para o intercambio de material gráfico con axencias estranxeiras. Como reporteiro durante a Guerra Civil, publicou traballos nos suplementos gráficos de La Vanguardia e a partir de 1945 comezou a traballar en exclusiva a fotografía industrial. En 1952 asóciase con Antoni Campañá e Joan Trouchot para editar tarxetas postais turísticas. A empresa chamábase Postales Color CYP.
A mediados dos anos 70 os dous amigos e socios deciden dividir o negocio, de tal forma que os fillos de Campañá continúan coa edición de postais da zona dos Perineos, a costa levantina, dende Barcelona ata o sur da provincia de Alicante, as Canarias e a illa de Ibiza; pola súa parte, o fillo de Joan Puig, Andrés Puig Vicente, centrase na edición de postais de Barcelona, a Costa Brava e a illa de Menorca.
Edicións A. Campañá continúa en mans de Margarita Campañá, filla de Antonio Campañá dedicándose á edición de postais e libros no número 28 da rúa Alcalde de Móstoles, Barcelona. A empresa da familia Puig en 1986 xunto a Miguel Abadías e Miguel Fuster se convértese en PIC (Postales Internacional Color), en 1992 Abadías e Fuster mércanlle a súa parte a Andrés Puig e continúan coa edición de tarxetas postais.
Entre os fotografos profesionais da postguerra española que captaron o tipismo das casas, hórreos, embarcacións e rúas de Combarro para espallar a súa importancia como conxunto etnográfico foi Juan Pando.
Juan Miguel Pando Barrero (Madrid 1915-1992) foi un fotógrafo español que iniciou unha nova forma de reporterismo de guerra. Discípulo de Mariano Moreno, coñecido fotógrafo madrileño, foi contratado pola axencia Associated Press, para a que traballou en exclusiva, realizando magníficas fotografías durante a Guerra Civil, que foron publicadas no ABC de Madrid y nos xornais Ahora e La Voz.
Terminada a guerra, Pando fundou una axencia gráfica que levou o seu nome, na que encontraron traballo algúns profesionais da prensa perseguidos nesa época. Ao concluír a II Guerra Mundial, volveu Pando a súa traxectoria artística, que ampliou coa industrial e publicitaria. En vida foi máis coñecido pola súa labor como fotógrafo de arquitectura, arte e industria que pola extraordinaria labor etnográfica, monumentalista y paisaxística.
Pando no publicou ningún libro y só montou unha gran exposición: «Fotografía, Luz y Vida», en 1968. Seu arquivo, ampliado cos traballos do seu fillo, foi adquirido polo Estado en 2003 consérvase no Instituto do Patrimonio Cultural de España, no Árquivo Pando, con sede en Madrid e constitúe unha dos principais testemuñas gráficas de España entre 1936 e 1993; e de Marrocos entre 1949 e 1977. Juan Pando estivo en Galicia no ano 1948.
Combarro. Pontevedra. Anos 60
Arquivo Oronoz
ORONOZ
Juan Antonio Fernández-Oronoz Nieto,naceu en Girona no 1933, fillo do fotógrafo Juan Fernández Oronoz (1904-----). Percorreu España realizando traballos por encargo para a firma Mas de Barcelona e a editorial Espasa-Calpe de Madrid.
Os negativos en branco e negro captados naquela etapa constitúen hoxe unha colección de gran valor documental. Suman máis de 100.000 unidades de temática diversa, predominando as paisaxes urbanos e rurais, monumentos e tipos populares, ademais dun conxunto de tomas que son importantes para o estudo da imaxe publicitaria de dúas décadas. A principios dos anos sesenta comezou a traballar a cor, formando un dos primeiros arquivos de diapositivas.
O fondo actual do arquivo Oronoz aproxímase as 150.000 diapositivas en diversos formatos.
.jpg)
