| Blog da Comisión Cultural MARTÍN SARMIENTO de Vilafranca para a potenciación do uso do galego nos centros do ensino no Bierzo e a promoción dos Intercambios escolares Bierzo-Galicia. |
|
|
| O meu perfil |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Unha nova visita a Galicia dos alumnos/as de galego do Bierzo |
|
| De novo a Secretaria Xeral de Política Lingüística promoveu esta viaxe cultural de alumnos/as do Programa de promoción do galego do Bierzo. |
|
|
|
|
| INTERCAMBIOS ESCOLARES NA REDE |
|
 Os Intercambios Escolares MARTÍN SARMIENTO entre centros do Bierzo e Galicia seguen sendo unha das iniciativas que curso a curso van medrando á vez que se transforman os contidos e os recursos que se utilizan para levar a cabo esta rica experiencia didáctica. Os modelos cos que levamos experimentando foron:
-Viaxes de alumnos/as do Bierzo a Galicia para logo recibir no Bierzo aos compañeiros galegos/as.
-Intercambios epistolares persoais coa finalidade de usar a lingua escrita que estamos estudando entre distintos centros de Galicia e do Bierzo a través do correo tradicional e tamén por medios dixitais como o correo electrónico.
-Intercambios de experiencias didácticas colectivas a través da rede como por exemplo " Camín de Sarmiento de Marín ao Bierzo" do que podedes ver o seu resultado neste mesmo blog.
Este curso tamén estamos a realizar este tipo de experiencias pedagóxicas, c¡xa levamos carteándonos, agora comezamos cos intercambios colectivos na rede con Pontevedra e outros centros do Bierzo que se acolleron ao Programa de promoción do Galego, ao se cumprir 10 anos do seu comezo. Este curso o intercambio denomínase "De Sarmiento a Morales, na procura da identidade". Logo virá a viaxe a Galicia.
Sobre os intercambios deste ano 2012, comezamos xa a recibir material que estamos clasificando para ir colgando con certa orde pois como novidade vai bhaber tanto traballos de Primaria como de Secundaria, polo que decidimos esperar ata o día 9 de marzo, día do nacemento de Sarmiento en Vilafranca do Bierzio, para que poidades a visulizar, usar e difundir estes traballos que realizan centros do Bierzo ( este ano aumentou o número de Centros que participan desta experiencia na comarca bercina tamén se suman algúns traballos dende Pontevedra e algunha que outra sorpresa que mantemos aínda no tinteiro. Estade logo moi atentos/as ás próximas entradas deste blog. |
|
|
|
|
| Nova viaxe de estudantes de galego do Bierzo a Galicia |
|
Hoxe comeza a viaxe dunah morea de centros de primaria e secundaria a Galicia, en total uns 150 rapaces e rapazas que alumn@s de galego no Bierzo que viaxan con algúns dos seus profesores a Santiago, onde realizarán diversas actividades programadas dende a Secretaría de Política Lingüística da Consellaría de Educación da Xunta de Galicia así como ao Grove onde visitarán un acuario e diversas actividades de acuicultura e tamén a Cuntis pnde terán un encontro moi especial con alumn@s galeg@s. Para coñecer mellor o programa podedes consultar a información que circula pola rede, por exemplo en Bierzo dixital.
A Voz de Galicia está facendo un seguimento curioso da nova educativa procurando describir a día de hoxe a relación de galegos e bercianos, do Bierzo con Galicia, e como non podía ser menos, hai opiniois e decaraciois de todo tipo especialmente aquelas que se refiren a lingua e coas que a prensa provoca unha certa distorsión da realidade. O programa de galego é un éxito e está contrarestando o declinar de galegofalantes entre os máis novos.
Tamén hai que dicir que estas máis de mil rapaces e rapazas e as súas familias, que escolleron o galego de forma voluntaria, son a mellor garantía de difusión futura de Fernández Morales porque grazas a experiencias tan positivas como a da presenza do galego no ensino do Bierzo e Zamora, Galicia debe volver a súa mirada necesariamente cara estas comunidades de galegofalantes estremeiras, estudar e coñecer mellor o que elas ao longo da historia aportaron á cultura de Galicia. Os "Ensayos poéticos en dialecto berciano" publicados por Fernández Morales en 1861, dous anos antes do poemario de Rosalía de Castro co que dá comezo o Rexurdimento, resulta unha obra de gran relevancia, case que ignorada atá o de agora nos manuais de Literatura Galega. Deberíase realizar unha revisión máis equilibrada deste período da nosa Literatura para non deixar á marxe o magnífico aporte desta comunidade de falantes nos lindeiros da galeguidade.
@s alumn@s do Bierzo que estudan e coñecen este poemario serán pois os mellores embaixadores dos valores que para as Letras galegas ten. Lembremos que partiu dun grupo de rapaces e rapazas, do seus mestres e profesores e das súas familias a idea de propoñer a Fernández Morales como figura a homenaxear no próximo 2011 con motivo do Día das Letras Galegas. |
|
|
|
|
| Viaxe a Santiago |
|
 O idioma galego gaña adeptos, aínda que moi de vagar, entre os leoneses. Preto de mil alumnos estudan na actualidade no Bierzo a lingua de Rosalía, que falan alí entre 30.000 e 35.000 persoas. Fronte a unha transmisión familiar cada vez máis feble, Xunta e e Goberno castelán-leonés fixeron unha aposta: promover a lingua e a cultura galegas en zonas límítrofes como a devandita.
A experiencia funciona e, este venres, a secretaria xeral de Política Lingüística da Xunta, Marisol López, recibiu en Santiago a un grupo de 48 alumnos bercianos de Ensino Secundario que participan no programa de difusión do galego.
Durante unha estadía de dous días, os alumnos dos Institutos de Educación Secundaria Padre Samiento de Villafranca del Bierzo, Bergidum Flavium de Cacabelos, María Luísa Ucieda de Toral de los Vados e Europa de Ponferrada terán un completo programa de actividades que inclúe visitas aos principais puntos de interese do casco histórico compostelán, a museos e outros lugares emblemáticos da comunidade autónoma.
O grupo de estudantes fixo tamén unha visita ao Instituto de Ensino Secundario Xelmírez I de Santiago, que en datas próximas vai desprazar un grupo de alumnos ao Bierzo para favorecer o intercambio e o coñecemento da zona.
Situación complicada
A situación do galego no Bierzo é "complicada", pero non moito máis que en Galicia, segundo un dos profesores que acompaña a expedición, o redondelano Xosé Álvarez García, que leva catro anos impartindo clases no IES Padre Sarmiento de Villafranca.
Os avós de rapaces como os que hoxe e mañá visitan Santiago son case na sú totalidade galegofalantes, algo que xa non é tan frecuente no caso dos seus pais. Mentres que avós e netos falan entre eles na lingua nai, Xosé Álvarez di xa non pasa tanto entre pais e fillos e menos entre os xóvenes, como sucede no caso de Galicia.
Pero eses máis de 30.000 bercianos que falan galego non proceden só das aldeas ou vilas limítrofes a Galicia, senón que hai moita poboación galega que foi vivir a Ponferrada.
Este profesor sinala que non hai máis que acudir un día a un mercado a Vilafranca e comprobar que "alí o que oies falar é galego, non oies outra cousa", afirma sen dubidar.
Noutros contextos é diferente, e sucede en parte como en Galicia, en que depedendo do organismo, a Administración ou entidade de que se trate, o idioma cambia. "Pero si vas, por exemplo, A Veiga do Valcarce, a xente fala alí en galego", sinala, porque o fala todo o mundo.
Xosé Álvarez e máis optimista que antano sobre o uso do galego no Bierzo. Afirma que, de feito, os rapaces que chegan agora ás escolas xa non teñen vergoña de falar galego entre eles.
Os estudantes empezan a entender tamén que o galego e algo seu, e segundo aseguraron algúns dos alumnos que hoxe chegaron a Compostela, estudan este idioma porque lles gusta. Aseguran, ademais, que é dodado de aprender.
Patrimonio común
Na reunión que mantivo Marisol López con este medio cento alumnos, a secretaria xeral destacou "o pasado común e os fortes lazos que nos achegan" xeográfica, cultural, social e lingüísticamente. Destacou tamén que á importancia de saber varias linguas súmase neste caso o valor engadido da condición da lingua "como patrimonio común" entre galegos e bercianos, polo que expresou o compromiso do seu departamento de seguir traballando para que o galego chegue cada vez a máis centros da comarca do Bierzo.
Na actualidade, este programa está presente non só nos centros de Primaria e Secundaria da comarca leonesa, senón que se ofrecen tamén cursos na Escola Oficial de Idiomas de Ponferrada. (información reproducida do Galiciadiario.com) |
|
|
|
|
|
|
Ola, un saúdo para os nosos colegas de Pontevedra.
Son Óscar espero vervos mañá ou pasado. A ver se xogamos un partido.
Eu son Nerea, gústame xogar ao fútbol. O meu equipo favorito é o Real Madrid.
Eu son Dani, Murdo para os amigos, Estou a morte co Barça., Morte ao Madrid.
Eu son Cecilia, gústame o rap, o meu grupo favorito é Eminen.
Eu son Toni, non vou a Pontevedra este ano, pero espero vervos cando veñades vós, e a ver se imos todos xuntos ás Médulas. |
|
|
|
|
| Breve historia dos Intercambios Escolares |
|
A raíz da creación no ano 2005 das denominadas Xornadas "Martín Sarmiento" por parte da Comisión Cultural, que nacera en Vilafranca do Bierzo no ano 2001, houbo un intento de integrar de sempre ao mundo do ensino no proceso de difusión da figura do Padre Sarmiento e de que o seu ideario sexa tamén asumido pola sociedade berciana(falamos do seu interese por aprender, dos seus valores didácticos, da recuperación patrimonial desde a natureza, pasando pola historia e, como non, atendendo de xeito especial á lingua galega dada a situación problemática pola que está pasando no Bierzo).
De aí o interese en facer que a experiencia inicial dunha visita de alumn@s e profesores da ESO de galego do Bierzo a Pontevedra ao Instituto Torrente Ballester, as experiencias da Xornadas Escolares no Bierzo no 2005 fosen o xermolo para que b¡nacesen no ano seguinte os denominados Intercambios Escolars "Martín Sarmiento".
OS INTERCAMBIOS ESCOLARES BIERZO?PONTEVEDRA
O Proxecto escolar ou didáctico Martín Sarmiento pon especial fincapé na participación e colaboración dos distintos centros escolares e dos seus profesores á hora de facer realidade a presenza nas aulas da figura, obra de Sarmiento, o interese polo Patrimonio no seu sentido máis amplo e o traballo coa lingua que estudou e amou.
Aínda que houbo pequenos cambios na participación dos centros e do alumnado berciano(especialmente os que dan galego como optativa)son case sempre os mesmos centros os que xa levan participando dos intercambios dende o ano 2006.
Os centros que participaron inicialmente do Proxecto son:
NO BIERZO:
-Unha aula de GALEGO de alumn@s da ESO cos seus profesores de:
-IES. PADRE SARMIENTO de Vilafranca do Bierzo
-IES. BERGIDUM FLAVIUM de Cacabelos.
-IES. EUROPA de Ponferrada.
-IES. VIRGEN DE LA ENCINA de Ponferrada.
-Unha aula de 6º curso de Primaria do:
-CEIP. SAN LORENZO DE BRINDIS de Vilafranca do Bierzo.
EN PONTEVEDRA:
-Unha aula de GALEGO de alumn@s da ESO cos seus profesores do IES. GONZALO TORRENTE BALLESTER de Pontevedra
-Unha aula de 6º curso de Primaria do CEIP. XUNQUEIRA II de Pontevedra.
DATAS PREVISTAS PARA O INTERCAMBIO
Normalmente se veñen realizando no mes de marzo-abril.
No ano 2006 foron:
-23 e 24 de MARZO Centros de Pontevedra en Vilafranca do Bierzo.
-30 e 31 de MARZO centros do Bierzo en Pontevedra.
No ano 2007 foron:
1-2 de marzo: Intercambio escolar en Pontevedra.
27-28 de marzo: Intercambio escolar en Vilafranca e no Bierzo.
No desprazamento a Pontevedra dos alumn@s bercianos participaron este ano:
- de 6º de Primaria do CEIP S.: LORENZO DE BRINDIS (Vilafranca)e CRA Ximena Muñiz (Corullón) e de 1º ESO de Lingua galega dos centros IES.BERGIDUM FLAVIUM (Cacabelos) e IES. PADRE SARMIENTO (Vilafranca do Bierzo).
Este curos 2006/07 foi o segundo curso con esta experiencia de intercambio escolar, cultural e lingüístico para unha aula de Primaria e o tercerio para unha de Secundaria entre centros Bercianos e Pontevedreses. O fío conductor son a figura e obra de Sarmiento e os valores patrimoniais.
MATERIAIS DE TRABALLO DAS VISITAS
Para levar a cabo as diversas actividades didácticas nas visitas a Pontevedra e ao Bierzo elaboranse materiais de traballo que baixo as premisas propostas dende a Comisión Cultural e o profesorado implicado servirán de guieiro fundamental nas distintas experiencias pedagóxicas pensadas. É importante sinalar que a lingua vehicular dos intercambios e dos materias previstos será a lingua materna de Sarmiento e porán o seu centro de interese, ademais do galego, no estudo e o aproveitamento da riqueza patrimonial da que gozan estes dous enclaves relevantes da biografía sarmentiana.
Estes materiais tocarán aspectos tan variados como a Historia, a Xeografía, a Natureza, as Ciencias, a Economía, a Etnografía, a Cultura e a Lingüística.
Os materiais elabóranse nunha última fase coa aportación creativa dos propios alumn@s coa intención de facelos responsables do proceso integralmente. Realizaranse ao longo do mes de febreiro-marzo coa finalidade de que sexan o comezo dunha fórmula didáctica novidosa na que tamén a Comunidade Educativa participe. Enriquecerase así o corpus de materiais didácticos adaptados ás realidades Berciana e Galega.
A posta en común das diversas propostas entre alumn@s dos dous ámbitos servirá tamén como elemento válido de avaliación do intercambio e da súa valoración pedagóxica.
COLABORACIÓN DE POLÍTICA LINGÜÍSTICA, CULTURA E DE EDUCACIÓN
Pola importancia deste tipo de iniciativas de cara a promover un proceso de Normalización Lingüística no Bierzo nas seguintes ámbitos:
-No conxunto da Comunidade Escolar berciana, é dicir, entre o alumnado, o profesorado, nos centros e tamén e especialmente pola incidencia nas familias tanto as que participan de forma entusiasta no intercambio como as que non o fan.
-No tecido cultural singularmente nos entes que colaboran cos intercambio que son a totalidade dos de Vilafranca e unha parte moi significativa do resto da Comarca.
-Na entorno social da comarca que se fai eco destas actividades a través da prensa e medios audiovisuais que acollen estas iniciativas con interese.
-Na administración local e comarcal que tamén apoian os intercambios facilitando os gastos da estancia dos alumn@s que veñen de Pontevedra nos dous días que estean no Bierzo.
Debemos indicar que, ademais dos centros de ensino citados, colaboran outras entidades para que estes intercambios se leven a cabo. O propio Concello de Vilafranca do Bierzo e a Concellería de Cultura e Normalización Lingüística do Concello de Pontevedra, a Delegación Provincial de Pontevedra da Consellería de Cultura e Deporte da Xunta de Galicia, levan estes todos estes anos colaborando e arroupando con gran cariño este proxecto.
Consideramos,finalmente, que os responsables de Normalización como de Educación están interesados neste proxecto ante a transcendencia e repercusión da experiencia presente, interesados no futuro e mellora das mesmas, polo que solicitamos a colaboración das autoridades educativas da Junta de Castilla y León, da Xunta de Galicia a través da Secretaría Xeral de Política Lingüística, Consellería de Cultura e da Consellería de Educación.
A colaboración cremos que podería ir encamiñada tanto a subvencionar a propia viaxe para facilitar e asegurar a presenza de todos os rapaces e rapazas, para que non deixen de participar por impedimentos económicos no intercambio, e, por outra banda, axudar na creación de materiais didácticos axeitados en lingua galega para que esta iniciativa novidosa, a través da cal tentamos aportar unha nova experiencia didáctica coa nosa lingua, sexa un éxito.
|
|
|
|
|
|
|
