Marcial do Adalid (A  Coruña, 1826-1881), recoñecido pianista e primeiro compositor galego importante de música profana culta, escribiu ao longo da súa vida pezas para voz e piano, probablemente influído nos seus inicios polas  melodías  do músico francés  Charles Gounod (1818-1893), inspirándose en textos latinos, italianos, alemáns e casteláns. Adalid  posuía un gusto literario exquisito e coñecía ben a prosodia de todas as linguas que empregaba. Pero aquí interésannos as súas vinte e seis composicións sobre textos galegos, escritas nos últimos anos da década de l870 e agrupadas -a excepción dunha- baixo o título de Cantares vellos e novos de Galicia. Nestes cantares, alternan un "vello", tomado e adaptado do repertorio popular -folclórico- e un "novo", totalmente orixinal. Ao compoñer estes "Cantares", Adalid foi o verdadeiro creador do xénero da melodía galega, que haberían de continuar  Chané  e  Baldomir, e isto supuxo unha achega musical básica ao "Rexurdimento" de Galicia. A súa esposa, Fanny Garrido, novelista que adoptou o  pseudónimo  de  Eulalia de Lians, tradutora de  Goethe e de  Heine, e supostamente coñecedora dos lieds románticos, é autora de moitos poemas aos que  Adalid puxo música. Vallan de mostra estas melodías deste compositor que a continuación se describen.

Saudade (Airiños, ariños, aires)

Airiños, airiños, aires,
airiños da miña terra,
airiños, airiños, aires,
airiños levaime a ela.

Un poema sinxelo, cheo de saudade, que comeza con esta estrofa popular, xa empregada por Rosalía nos seus Cantares galegos

Afrixida (Vén a ser o canto doente dunha muller que o ten todo, agás o seu amor ausente)

Aquel meu muiño,
tan verde n?o vran,
me deixa maquías
a centos, de gran.
E teño facenda,
e padres e hirmáns,
e teño un filliño,
me falta seu pai!

Non te quero por bonita,
que xa sei que non o és,
quérote por moreniña
e pola lei que me tés.

N?aquela corredoiriña,
en aquel anoitecer,
o qu?entrambos nos xuramos
ti-lo sabes, eu tamén.

Miña vida está en teus ollos,
miña morte está tamén,
dame a vida ou dame a norte,
para min todo está ben.

Un muchacho vuela una cometa
sobre una ciudad acorralada
Sobre el muro su figura juega
a pintar cien mil palomas blancas

Agarra el cordel con esa fuerza
de quien ha perdido casi todo.
No deja escapar a su cometa
desde lo alto se verá su casa, el olivar,
su ayer y su ojalá.

Un hombre vigila la cometa
levantando su mirada al cielo
El futuro es solo una promesa
y el hogar tan solo es un recuerdo

Lejos de su casa un hombre espera
manos que le salven de silencio
Flores de papel el aire lleva
y bajo los escombros tirita aquella estrella
que marca su retorno

Luces errantes en tierra extraña
sombras del pasado
memoria incómoda y frágil nuestro legado
Mírame existo, sueño y respiro
aunque algo cansado
llevare hasta tu casa
ramas de olivo en mis manos
futuro aplazado
duro camino del refugiado.
Luces errantes en tierra extraña
sombras del pasado.

Aves de papel hoy sobrevuelan
La playa en que fue sangre y espina
La brisa empuja mil cometas
como quien sopla sobre una herida
Agarra el cordel con esa fuerza
de quien ha perdido casi todo
no deja escapar a su cometa
desde lo alto se verá su casa, el olivar,
su ayer y su ojala

Nada saben de olvido y fronteras
el viento que enreda tu cabello
y entre nubes mece las cometas
que pintan de colores el cielo
como un ave que siempre regresa
al lugar en que nacen los sueños
Vuela en lo alto mi dulce cometa
Y se abrirán mañana el corazón, ,la senda
Que lleva hasta tu casa?

Luces errantes en tierra extraña
sombras del pasado
memoria incómoda y frágil nuestro legado
Mírame existo, sueño y respiro
aunque algo cansado
llevare hasta tu casa
ramas de olivo en mis manos
futuro aplazado
duro camino del refugiado.

Memoria incómoda y frágil nuestro legado
llevaré hasta tu casa ramas de olivo en mis manos
futuro aplazado
duro camino del refugiado
Luces errantes en tierra extraña
sombras del pasado?

Onte, 22 de febreiro, inaguramos a Exposición - Homenaxe do músico pontevedrés, Manuel Quiroga, dirixida pola mestra de música, Mª Luísa Taboada Rivadulla (Misi).

Fai 50 anos que nos deixou este músico universal. Un dos mellores compositores do mundo na súa època.

Nós, temos que dicir, tamén, que é un dos que estamos homenaxeando decote, por estar na imaxe que temos na cabeceira do blogue, xunto a outros Sarmenteiros que temos na cabeceira do blogue, xunto a Castelao, Bóveda ...

A exposición terémola durante dúas semanas, e por suposto estades todos invitados, nela temos os datos sobre a súa vida e traxectoria musical así como documentos gráficos e sonoros deste destacado violinista pontevedrés.


A exposición, que poderá visitarse de luns a venres en horario lectivo polas mañas, e de luns a xoves de 16.30 a 18.30, contará con documentos orixinais do autor, facilitados por Milagros Bará Viñas, sobriña neta de Quiroga.

O traballo é o resultado da colaboración de toda la comunidade educativa, a través das distintas aportacións documentais, recollida de datos, preparación e selección do material, e na producción plástica dos rapaces.




Ver vídeo en Youtube

No seguinte vídeo podedes ver : Manuel Quiroga Pintor, os amigos, e outras fotos da súa época. Entre os amigos temos entre outros, a Laxeiro, a Valle Inclán e a Castelao.



Nota na Prensa

Ver nova no blogue das Escolas Asociadas da Unesco

Ver nova en Sarmenteiros, blogue da CEDNL da Comarca de Pontevedra

Botóns. Portal Galego de Educación

Versión crítica da nova: Un fai os traballos en Galego, outros xa se encargan de traducilo ó castelán: "La Coz .."

1 [2] [3] [4]