narciblog



O meu perfil
 CATEGORÍAS
 BUSCADOR
 BUSCAR BLOGS GALEGOS
 ARQUIVO
 ANTERIORES
 DESTACADOS

PARA PEDIRLLO AO APALPADOR!

Na aula comezaremos a lelo á volta das vacacións de Nadal. Non esquezas solicitar este agasallo nestas datas!
Comentarios (0) - Categoría: PLAN LECTOR - Publicado o 21-12-2020 18:52
# Ligazón permanente a este artigo
AS TRECE LÚAS DAS NOITES DE NADAL
A primeira referencia que temos de que se achega un ciclo novo, o do Nadal hoxe recibímola a través da publicidade na TV:




Todo isto de seren galegxs mola, iso de de estar orgullosos do noso está moi ben, pero imos máis alá mergullemos nas raíces do Nadal en Galicia.
O CICLO AGRARIO DO SOLSTICIO DE INVERNO

O ciclo do ano do Sol e da Lúa dende moi antigo foron marcas para organizar os traballos do campo en toda Europa. Os romanos por exemplo celebraban por estas datas da entrada do inverno e de falta de luz, o Sol Invictus

A nosa tradición oral conserva fórmulas propias de Galicia coas que se entra neste ciclo de Nadal ou do Solsticio de Inverno que podemos denominar das trece lúas.

Estamos a poucos días de que dea comezo o ciclo das trece lúas que van do 24 de decembro ata o 6 de xaneiro, trece noites máxicas e moi longas para rematar o ano e convivir con figuras tan curiosas como o noso Apalpador.

Para achegarmos de verdade ao significado deste ciclo de Trece noites coas trece lúas.

A CELEBRACIÓN CRISTIÁ DO NADAL

Comecemos polo que celebramos no día 24 de Nadal, é dicir, o nacemento e utilicemos este vídeo e unha fermosa cantiga tradicional adaptada recentemente polo grupo Berroguetto:



Este é o texto dunha panxoliña, é dicir, unha cantiga de nadal tradicional ou vilancico:

Cara Belén camiña unha Niña ocupada
fermosa canda ela San Xosé a acompaña.

Chegaron a Belén e pediron pousada,
responderon desde dentro con voz alborotada
-Quen chama a miña porta, quen a miña porta chama?
-Somos Xosé e María que pedimos pousada
- Se traen cartos que entren e se non que se vaian.
- Cartos non traerei máis que real de prata
-Iso é poucos cartos, pídano noutra parte.

San Xosé se apenaba, María o consolaba.
Non te apenes Xosé, non te apenes por nada,
que máis cartos ti queres que Isto que me acompaña?


O Cristianismo cando se oficializou a relixión por parte do Imperio Romano fixo coincidir a festa do Solsticio coa chegada ao mundo do Neno Xesús simbolizando a luz e a vida, os mesmos atributos que tiña o Sol Invictus.

O APALPADOR

Camiñando entre a Noite Boa e a Noite Vella non podemos esquecer unha figura tradicional das nosas montañas como o Apalpador:



O ciclo, o de Nadal, que remata o 6 de xaneiro coas danzas de Reis coma estas:



1- Por que se chama a este ciclo Nadal, que significa esta palabra?
2- Investiga e explica coas túas palabras a razón de chamarlle tamén das trece lúas.
3- Que personaxes aparecen na panxoliña tradicional? Que intención ou conclusión podemos deducir das palabras finais do vilancico?
4- En que consiste o costume do Apalpador? Como o describirías?

Rematamos cunha mensaxe do Apalpador e logo a súa canción:





Comentarios (0) - Categoría: A LINGUA DOS NOSOS AVÓS - Publicado o 17-12-2020 12:01
# Ligazón permanente a este artigo
CONTIDOS DA 1ª AVALIACIÓN
UNIDADE 2:
Os nomes das cousas:
O Léxico da aula (ver blog e libreta).

Léxico dos sentimentos e o carácter páx. 38
A derivación: Prefixos páx. 39

Obradoiro de expresión:(na aula e na libreta)
Resumo escrito de textos e audiovisuais.
A LINGUA DOS NOSOS AVÓS/AVOAS
Non esquecer as causas da perda de falantes dos últimos 100 anos ou na libreta.

Lingua e sociedade:
As linguas románicas páx. 40. (no blog)

Ortografía:
As regras de acentuación páx. 41

Gramática:
O substantivo (tipos) pax. 42 e 43.
Adecuación textual páx. 45

Literatura:
O xénero narrativo: o argumento, os narradores e personaxes. páx 46-47

Tradición oral:MES DE DEFUNTOS (blog e libreta)

UNIDADE 3:
Os nomes das cousas:
O léxico da morte
A derivación: Tipos de sufixos páx. 59

Obradoiro de expresión:
Textos en prosa: narración e descrición.

Lingua e sociedade:
As linguas da península páx. 60 (no blog)

Ortografía:
Casos especiais de acentuación páx. 61

Gramática:
O substantivo: xénero e número páx. 62-63
A coherencia textual(1) páx. 65

Literatura:
O xénero narrativo: espazo, tempos(interno/externo) e estrutura páx. 66-67

Comentarios (7) - Categoría: Xeral - Publicado o 02-12-2020 21:04
# Ligazón permanente a este artigo
AS LINGUAS ROMANCES, NEOLATINAS OU ROMÁNICAS

AS LINGUAS ROMÁNICAS, O INDOEUROPEO E AS LINGUAS DA NOSA PENíNSULA

Son as linguas derivadas do Latín, a lingua dos romanos que estes espallaron por Europa grazas ás súas conquistas bélicas tras das que impuxeron unha lingua en todo o denominado Imperio Romano.

Se observas o mapa podes ver as linguas que hoxe coñecemos como familia de linguas románicas.

ONDE SE FALAN AS LINGUAS ROMÁNICAS?

LINGUA: Galego.

ONDE SE FALA?: Galicia,
zona occidental de León e de Zamora,
concellos limítrofes co Principado de
Asturias, no val do Ellas (Estremadura).
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 3 millóns.
LINGUA OFICIAL: si, en Galicia. TEXTO:
Todos os seres humanos nacen libres e
iguais en dignidade e en dereitos...

LINGUA: Portugués.
ONDE SE FALA?:
Portugal, Brasil, Angola, Mozam bique,
Cabo Verde, Santo Tomé, Príncipe,
Timor Oriental, Macao, zonas da India.
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 200 millóns.
LINGUA OFICIAL: si, en Portugal,
Brasil, Angola, Cabo Verde, Guinea
Bissau, Guinea Ecuatorial,
Mozambique, Santo Tomé, Príncipe,
Timor oriental e Macau. TEXTO: Todos os
seres humanos nascem livres e iguais
em dignidade e em direitos...

LINGUA:Ástur-leonés.
ONDE SE FALA?: Asturias,
León, Zamora, Tras os Montes e Alto
Douro (Portugal, onde é denominado
mirandés). NÚMERO DE FALANTES: asturiano
uns 550000, leonés 175000 e mirandés
(dialecto do norte de Portugal)
15000. LINGUA OFICIAL: non. TEXTO: Tolos
seres humanos nacen llibres y iguales en
dignidá y drechos...

LINGUA: Castelán:
ONDE SE FALA?: Andorra, Arxentina,
Belice, Bolivia, Chile, Colombia, Costa
Rica, Cuba, Ecuador, O Salvador,
España, Guate mala, Guinea Ecuatorial,
Honduras, México, Nicaragua, Panamá,
Paraguai, Perú, Porto Rico, República
Dominicana, Uruguai, Venezuela,
Canadá, Estados Unidos, Filipinas ,
Xibraltar, Marrocos, Sahara Occidental.
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: entre
450 e 500 millóns de persoas. LINGUA
OFICIAL: si, en España, México,
Colombia, Arxentina, Venezue la, Perú,
Chile, Ecuador, Guatemala, Cuba,
República Dominicana, Honduras,
Bolivia, El Salvador, Nicaragua, Para -
guai, Costa Rica, Uruguai, Panamá,
Guinea Ecua torial... TEXTO: Todos los seres
humanos nacen libres e iguales en
dignidad y derechos...

LINGUA: Aragonés:
ONDE SE FALA?: Aragón, no norte de
Comunidade Autónoma, nas comarcas
de Jacetania, Alto Gállego, Sobarbe e
na parte occidental de Ribagorza.
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 12 000
persoas. LINGUA OFICIAL: non. TEXTO: Toz
os sers umanos naixen libres e iguals en
dignidá e dreitos...


LINGUA: Catalán:
ONDE SE FALA?:Cataluña, Comunidade Valenciana,
Illas Baleares, franxa oriental de Aragón,
Rexión de Murcia, O Rosellón (Francia)
Andorra e Alguer (Italia). NÚMERO APROXIMADO
DE FALANTES: 7,7 millóns. LINGUA OFICIAL:
si, en Andorra, Cataluña, Comu ni -
dade Valenciana e Illas Baleares. TEXTO:
Tots els éssers humans neixen lliures i
iguals en dignitat i en drets...

LINGUA:Occitano (ou provenzal):
ONDE SE FALA?:
Francia, ao sur do río Loira, en Italia nos
Vales Occitanos dos Alpes, e en
España, no val de Arán. NÚMERO APROXIMADO
DE FALANTES: 2 millóns. LINGUA OFICIAL:
si, pero únicamente no val de Arán,
xunto co catalán e o castelán. TEXTO:
Totes los èssers umans naisson liures e
egals en dignitat e en dreches...

LINGUA:Francés:
ONDE SE FALA?: Alxeria,
Bélxica, Benin, Burkina Faso, Burundi,
Camboxa, Camerún, Canadá, Chad,
Costa do Marfil, Estados Unidos,
Francia, Gabón, Guinea, Haití, Illas
Comoras, Italia, Líbano, Luxem burgo,
Madagascar, Malí, Marrocos, Mauri -
tania, Mónaco, Níxer, Suíza, República
Centroafricana, República Democrática
do Congo, República do Congo,
Ruanda, Senegal, Togo, Tunisia,
Vamatu, Xibutí. NÚMERO APROXIMADO DE
FALANTES: 500 millóns de persoas. LINGUA
OFICIAL: si, en Benin, Burkina Faso,
Burundi, Camerún, Chad, Costa de
Marfil, Gabón, Guinea, Guinea Ecua -
torial, Comoras, Malí, Madagascar,
Mauritania, Mauricio, Níxer, República
Centroafricana, República Democrática
do Congo, República do Congo,
Ruanda, Senegal, Seicheles, Togo,
Djibutí, Canadá, Haití, Bélxica, Francia,
Italia, Luxemburgo, Mónaco, Suíza...
TEXTO: Tous les êtres humains naissent
libres et égaux en dignité et en droits...

LINGUA: Retorrománico:
ONDE SE FALA?:Suíza, cantón dos Grisóns, Austria e Italia. NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 35000. LINGUA OFICIAL: si, en Suíza.
TEXTO: Tuots umans naschan libers ed
eguals in dignità e drets...

LINGUA:Italiano:
ONDE SE FALA?: Italia, Suíza, San
Marino, Cidade do Vaticano, Malta,
Croacia, Eslovenia e Eritrea, e tamén
nun amplo número de países onde a comunidade
de italianos é moi importante.
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 61 millóns. LINGUA OFICIAL: si, en Italia, Suíza,
San Marino, Cidade do Vaticano,
Croacia (só en Istria), Eslovenia (Koper,
Izola, Pirán). Brasil (cidades de Santa
Teresa e Vila Velha). TEXTO: Tutti gli esseri
umani nascono liberi ed eguali in dignità
e diritti...

LINGUA: Corso:
ONDE SE FALA?: en Córsega. NÚMERO APROXIMADO
DE FALANTES: 200 000. LINGUA OFICIAL:
non. TEXTO: Nascinu tutti l'omi libari è
pari di dignità è di diritti...

LINGUA:Sardo:
ONDE SE FALA?: Sardeña, Italia.
NÚMERO APROXIMADO DE FALANTES: 2 millóns.
LINGUA OFICIAL: si, é cooficial nesta
illa italiana. TEXTO: Totu sos èsseres
umanos naschint lìberos e eguales in
dinnidade e in deretos...

LINGUA:Romanés:
ONDE SE FALA?: Romanía,
Moldavia, Serbia, tamén en zonas de
Hungría e da Ucraína. NÚMERO APROXIMADO
DE FALANTES: 28 millóns. LINGUA OFICIAL:
si, en Romanía, Moldavia e Serbia.
TEXTO: Toate fiin ele umane se nasc libere
i egale în demnitate i în drepturi...

O AVÓ DAS LINGUAS ROMÁNICAS:
Sabías que as linguas románicas tamén teñen unha lingua que sería a súa avoa?


A avoa do galego é a lingua indoeuropea

Trátase dunha hipótese lingüística chamada Lingua indoeuropea, unha lingua que só se falaba (non se escribía porque era unha lingua da prehistoria). Do indoeoropeo naceron case todas as linguas de Europa como o latín, o grego, o celta e o xermánico.

Rematamos repasando AS LINGUAS DA NOSA PENÍNSULA
Comentarios (0) - Categoría: AS LINGUAS DO MUNDO - Publicado o 01-12-2020 06:09
# Ligazón permanente a este artigo
© by Abertal

Warning: Unknown: Your script possibly relies on a session side-effect which existed until PHP 4.2.3. Please be advised that the session extension does not consider global variables as a source of data, unless register_globals is enabled. You can disable this functionality and this warning by setting session.bug_compat_42 or session.bug_compat_warn to off, respectively in Unknown on line 0