|
|
|
|
| PRONOMES PERSOAIS TÓNICOS E ÁTONOS |
|
OS CADROS DOS PRONOMES PERSOAIS
A COLOCACIóN DOS PRONOMEZ ÁTONOS |
|
|
|
|
| DAS PALABRAS ÁS FRASES |
|
Se non coñeces ben as clases de palabras que usamos en galego debes consultar as distintas categorías de palabras.
As frases son unidades superiores ás palabras, un conxunto de palabras relacionadas e con sentido, pero sen verbo. Imos trabalar con este tipo de unidades para comezar con est aparte da gramática que lle chamamos sintaxe.
Unha vez superado o exercicio de repaso das clases de palabras podes entrar xa e ler no enlace Tipos de frases que son as frases simples, complexas e compostas antes de pasar a facer os exercicios e traballar con exemplos de cadaseu modelo analizándoas e tamén desenvolvendo a súa estrutura en árbore.
ACTIVIDADES SOBRE AS FRASES
1-Escribe no teu caderno un par de frases simples seguindo os modelos de análise da estrutura da mesma en árbore como aparece na ilustración.
2- Analiza as frases seguintes en forma de árbore:
A casa de Pedro.
O coche de portas amarelas. |
|
|
|
|
| OS PRONOMES PERSOAIS EN GALEGO |
|
Creo que imos ter que facerlle caso aos nosos amigos galos... Comezamos a traballar cos pronomes persoais en galego. Poñede moita atención:
Podes utilizar o enlace para ver e entender os cadros dos pronomes persoais tónicos e átonos e logo saber como se colocan os pronomes átonos en galego.
Poderás facer multitude de exercicios para aprender a usalos ben, despois de entender como se colocan, só coa práctica poderás chegar a mellorar a túa competencia lingüística. |
|
|
|
|
| VERBOS REGULARES EN GALEGO |
|
Para traballar co verbo
TÁBOA DOS VERBOS REGULARES |
|
|
|
|
| Comecemos por usar ben os pronomes persoais átonos |
|
Utiliza o enlace para ver os cadros dos pronomes persoais e coñecer como se colocan os pronomes átonos en galego.
Poderás facer multitude de exercicios para aprender a usalos ben.
|
|
|
|
|
| REPASO GRAMATICAL DE PRONOMES ÁTONOS |
|
Seguro que lembras os pronomes átonos que vimos na 2ª avaliación. Hoxe toca repasar. Primeiro o cadro que tes máis arriba.
CUESTIONARIO:UN PRONOME ÁTONO NUNCA PODE COMEZAR UNHA ORACIÓN
1-Logo as posibles colocacións dun pronome átono cales eran?
Posición natural ou habitual:
As 4 excepcións:
-
-
2- Imos sustituir os Complementos directos e os Complementos indirectos en pronomes átonos. Fixándonos no cadro témolo feito.
Exemplos de modelo: Mercou mazás para eles.
Primeiro identificamos o verbo: Mercou.
Agora se lle preguntamos ao verbo: "que cousa responde o CD ou OD (pódense chamar das dúas formas). Que mercou? mazás (OD)
Logo preguntámoslle: A quen ou para quen? Para eles (OI).
O segundo paso é transformar os OD e OI en pronomes átonos de 1ª, 2ª ou 3ª persoa, a que corresponda. Para iso temos un cadro marabilloso que tamén copiaramos na libreta.
Se te fixas no cadro, nesta oración son todas formas de 3ª persoa plural e serían:
- as para o OD (substitúe a mazás)
- lles (OI) referido a eles.
Agora xa o podemos colocar:
Mercoullelas (xa sabes que con lles + as contraen os pronomes e que no lugar do -s de lles se coloca un -l-).
Probemos con outro exemplo:
Non comprou unha rosa para ela.
Verbo: comprou.
OD unha rosa,
OI para ela.
Logo os pronomes neste caso son:
- a(OD)
- lle (OI)
Como contraen: lle + a= lla.
Só resta colocar no seu sitio os pronomes, e aquí temos un problema é negativa a oración: Hai un non, logo o pronome átono ten que colocarse diante:
Non lla comprou.
A seguir faino ti coas seguintes oracións:
-Levou un coche para o seu sobriño.
- Fixo unhas filloas para seu irmán.
- Non quixo facer filloas para as súas tías.
- Dáme un queixo para min.
- Trouxo un libro para ti?
- O profesor mercou mascarillas para todos.
|
|
|
|
|
| XA ESTÁN CONNOSCO OS PRONOMES PERSOAIS! |
|
Pronomes persoais
Contra os pronomicidios. |
|
|
|
|
| PRONOMES E PRONOMICIDIOS |
|
IDENTIFICAR PRONOMES PERSOAIS
Agora que estamos traballando cos pronomes primeiro imos saber que tipo de palabra son antes de traballar afondo contra os pronomicidios.
EVITAR OS PRONOMICIDIOS
Deixamos aquí unha pequena indicación a ter en conta para usar correctamente os pronomes átonos evitando os "pronomicidios":
Os pronomes átonos colócanse normalmente despois do verbo e unidos a el: (dígocho), pero hai ocasións en que se debe colocar o pronome antes do verbo.
CASOS EN QUE O PRONOME ÁTONO VAI ANTES DO VERBO:
1- Cando vai nunha oración negativa ou desiderativa:
( non te quero, oxalá cho dixesen hoxe!)
2- Cando vai nunha subordinada: (dixo que te amaba).
3- Cando vai nunha interrogativa parcial cun pronome interrogativo ou tras un exclamativo:
Quen che preguntou iso?
Como me alegro da túa boa nota!
4-Cando a oración comeza por algúns indefinidos (algo, alguén, todos...) e adverbios só, case, tamén, xa, sempre, aínda, seica, ben, mal...): (alguén mo dixo, seica me falara). Cousa que non ocorre con adverbios como os de tempo e lugar: Mañá achégome alí.
OS PRONOMES ÁTONOS en galego teñen unha certa dificultade, especialmente para os que falan máis castelán que galego ou para os neofalantes. Imos logo darlle un repaso a colocación correcta destes pronomes neste curso, xa que o ano pasado xa os vimos.
Despois do repaso cómpre realizar uns cantos exercicios cos pronomes
Por último neste rápido repaso lembremos de novo o uso do "te" e do "che" e o uso de "llo/lla" e "llelo/llela".
Aquí quedan unha chea de exercicios cos pronomes e a súa solución. |
|
|
|
|
| SUBSTANTIVOS E ADXECTIVOS |
|
Imos traballar con estas dúas clases de palabras variables, ver como se identifican, o seu xénero e número e como concordan entre si á hora de apareceren xuntas.
OS SUBSTANTIVOS: Son palabras variables que designan entidades como persoas, animais, plantas, cousas, sentimentos ou ideas. Por exemplo: rapaza, vaca, castaña, ordenador, amor, adolescencia, xustiza.
COMO SE RECOÑECEN
Son con frecuencia o núcleo na frase substantiva ou da frase nominal, poden desempeñar a función de suxeito nas oracións.
TIPOS DE SUBSTANTIVOS
Comúns e Propios:
Concretos e Abstractos:
Contables e incontables:
Individuais e Colectivos:
O XÉNERO DOS SUBSTANTIVOS
Son masculinos en galego: Os nomes das letras ( o eme, o ele), os rematados en -ote (dote, lote), -me (costume, legume, lume).
Son femininos en galego: moitas árbores ( a laranxeira, a figueira, a oliveira), os substantivos rematados en -axe (paisaxe, sondaxe, agás o traxe, o paxe , o garaxe e o/a personaxe) e os rematados en -se, -ite (a análise, a dermatite).
Podes ampliar esta lista aquí.
Os susbtantivos poden variar de xénero seguindo este cadro:
MASCULINO / FEMININO / Exemplos
-o, -e / -a fillo/-a, presidente/-a
-eu / -ía xudeu/ xudía
-ó,-r,-l,-z,-s,-ín/ -a avó/-a, señor/-a,...
-án / -á ou -ana/ ancián/-á,paspán/-ana
- ón /-oa ou -ona/ patrón/-a abusón/-ona
A FORMACIÓN DO PLURAL
SINGULAR rematado en: / PLURAL / EXEMPLOS
vogal , ditongo ou-n / -s café/-s rei/-s can/-s
-r, -z, -s(agudas monosílabas)/-es/ calor/-es mes/-es
-s(graves, esdrúxulas, grupo cons)/non varía/ lapis/ luns
- x /non varía/ fax, unisex
-l (monosilábico, polisílabo grave)/-es/ val/-es/túnel/-es
-l (polisílabo agudo) /-is/ papel/papeis
OS ADXECTIVOS
Os adxectivos cualificativos son palabras variables que nomean as calidades ou os estados que se poden dicir dos substantivos.
COMO SE RECOÑECEN
Son frecuentemente modificadores nas frases substantivas ao complementar aos substantivos e concordar en xénero e número con eles.
TIPOS DE ADXECTIVOS
XÉNERO E NÚMERO DOS ADXECTIVOS
Seguen as mesmas que os substantivos como podes comprobar aquí.
O GRAO DOS ADXECTIVOS
Os adxectivos poden presentar distintos graos: positivo, comparativo e superlativo.
EXERCICIOS CON SUBSTANTIVOS E ADXECTIVOS
|
|
|
|
|
| DAS PALABRAS ÁS FRASES |
|
1-Escribe no teu caderno un par de frases simples seguindo os modelos de análise da estrutura da mesma en árbore como aparece na ilustración.
2- Le no enlace Tipos de frases que son as frases simples, complexas e compostas e escribe un exemplo de cada analizándoas e tamén desenvolvendo a súa estrutura en árbore.
3- Analiza as frases seguintes:
A casa de Pedro.
O coche de portas amarelas. |
|
|
|
|
|
|
|
