| Pandereiteir@s e festeir@s da beira atlántica da Galiza |
|
|
|
|
| Malmequer |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gaitas no Sol Nacente |
|
Un músico xaponés recolle en Ponteareas un instrumento calcado, por encargo propio, aos de Carlos Núñez ou Xosé Manuel Budiño
Un home, aparentemente xaponés, dun trinta anos de idade, activa unhas bases rítmicas electrónicas. Agarra unha gaita, aparentemente galega, e arríncase con Aires de Pontevedra, aquela peza armada polo gaiteiro Ricardo Portela a partir de antigas melodías e que no seu día popularizou Milladoiro. O músico oriental chámase en realidade Yuki Kojima e é efectivamente xaponés. A gaita é efectivamente galega. O seu rastro pode seguirse en youtube, cuxo arquivo de imaxes garda o rexistro de Kojima interpretando Alborada de Veiga, Muiñeira de Chao, Muiñeira de Freixido, Muiñeira Nova ou Ti e máis eu, de Susana Seivane. Pero a última noticia da súa relación con Galicia e a súa música tradicional sucedeu onte. O gaiteiro xaponés viaxou até Ponteareas para recoller dous instrumentos construídos no Obradoiro de Gaitas Gil.
Un correo electrónico, remitido desde Xapón e recibido no taller de Ponteareas hai dous anos, preguntaba polas ferramentas de Carlos Núñez e Xosé Manuel Budiño. Asinaba Yuki Kojima. Ao principio pensamos que sería un fillo de emigrantes, pero enseguida vimos que o seu nome era sospeitoso, explica risueño Xosé Manuel Gil. Kojima quería dúas gaitas, calcadas ás dos seus ídolos. Perplexo, o artesán púxoo en antecedentes. Núñez e Budiño utilizan materiais moi persoais. E caros. Non problema, respondeu o cliente, escritor dun macarrónico inglés. Para el o importante eran os aneis de prata, o punteiro de buxo, a cor do fol. Todo o que convertía a unha gaita en idéntica á do autor da irmandade dás estrelas. Tras un ano intercambiando correos, el pedía e pedía, e saturounos, relata Gil, plantámonos e pedímoslle concrección. Por resposta, un conciso: Como teño que pagar o adianto.
Unha gaita como as que pasean Núñez e Budiño pasa do catro mil euros. O xaponés non tardou nin unha hora en facer o depósito. Outro ano máis tarde, os irmáns Gil comunicáronlle que o pedido estaba rematado. Perfecto, o 27 de agosto estou aí para recollelo. Yuki Kojima apareceu onte en Ponteareas, onde Budiño en persoa entregoulle o encargo. Non puido asistir Carlos Núñez, de xira por Italia. E iso que a súa música abriu os oídos de Kojima ao folclore do noroeste peninsular. A primeira vez que tiven noticia da música galega foi a través da radio, relataba a xaponés vía e-mail o pasado venres, e grazas a Carlos Núñez ou ao asturiano Hevia. A Rede e a súa función de memoria flotante e global menciona a canle youtube e a tenda dixital iTunes, as disquerías que aínda sobreviven en Xapón ou a banda sonora de Tales from the Earthsea filme de animación baseado na literatura de ciencia ficción Ursula LeGuin tamén conformaron o background galaico do gaiteiro xaponés.
O seu precario inglés, e o descoñecemento do xaponés do xornalista, impiden a Kojima estenderse sobre o seu amor pola expresión sonora de pequenas nacións a miles de quilómetros físicos do seu país natal. E a outros tantos culturais. Pero si enhebra unha serie de sentenzas concisas: Toco música celta. Amo as músicas irlandesa, galega, escocesa, bretoa, todas. Encántame o son da gaita [bagpipe]. Amo o son da Gaita [en galego no orixinal]. Iso si, non comparte a súa paixón con demasiados compatriotas. En concreto, calcula, son 10 persoas as que no país do Sol Nacente sopran gaitas galegas.
Dez pero, a xulgar polo exemplo de Kojima, con alto grao de dedicación. Cun santuario de gaiteiros no que descansan, ademais, Xesús Vaamonde ou Daniel Bellón, Yuki Kojima plantouse no último Festival Intercéltico de Lorient a principios de mes para observar as evolucións sobre as táboas de Xosé Manuel Budiño. O xaponés presentouse ante el ao acabar o concerto, conta o artesán Gil que lle contou Budiño, todo cerimonioso, con esas reverencias que a nós nos resultan tan estrañas. Onte volvéronse a atopar no obradoiro dos Gil. Alí recolleu o xaponés o seu novo instrumento: unha gaita afinada en Do de granadillo, anillada en prata, con terminacións imitando ao marfil, ronquillo, chillón, fundas para o fol en liño branco e negro (as versións utilizadas por Budiño e Núñez) e outros dous punteiros en Re e Se bemol (favorito de Budiño). Deica pouco haberá unha banda de gaitas galegas en Tokyo, comendo polbo, chancea o construtor, porque son xente moi disciplinada... fíxate co flamenco. E Kojima ten moi boa técnica, é un gran músico.
www.elpais.com |
|
|
|
|
| Deixa o teu comentario |
|
|
|
|
|
