Dous a dous en tres ringleiras
tricornos seis, seis cabalos,
un fusil a cada lombo,
capotes de sombra amargos,
cal seis funiles de tebra
sobre hipogrifos marchando.
As ferraduras nas laxes
ronsel de chispas nos cascos.
Charoles o anoitecer
verten seu frío no cadro.
Chega o piquete a Bertelo
no deslidar do traballo.
Mulleres voltan do río,
homes a termar dos gados.
Despois veñan as culatas
porta por porta petando,
homes feitos a unha banda,
vellas de face pra manto,
e os ollos dos rapaciños
no mandil das nais chorando.
Música do dúo galaico-italiano 2naFronteira para un poema de Paz-Andrade, "Pranto matricial", que el adicou ao retorno de Castelao a Galiza. Gravado no estudio de Gino Borio, Cascinette d' Ivrea, abril 2012.
NA MATRICIAL GALIZA, SEMPRE TÚA,
que dende a Torre de Hércules ao Miño
un facho acenderá por cada illa,
cando ti volvas polo mare;
de toxo unha fogueira en cada monte;
cando ti volvas polo mare;
dos castros na coroa unha cachela,
cando ti volvas polo mare;
unha loura candea en cada pino,
cando ti volvas polo mare;
o seu cirio de frouma os alciprestes,
cando ti volvas polo mare;
luces de ardora branca en cada mastro,
cando ti volvas polo mare;
un farol mariñeiro en cada dorna,
cando ti volvas polo mare;
veliñas á xanela en cada casa,
cando ti volvas polo mare;
e as pérolas das bágoas derramadas,
cando ti chegues polo mare;
cando ti chegues polo mare...
Falábamos das praias e ardía parís como no cine. Falábamos das casas de ceo e ventre deserto porque no centro de nós mesmos cerraban os ollos. E tardei en escribirche e contarche o que se sente agora que nada é como dicías. Agora que esperto e vexo o meu corpo respirar con forza. Penso nelas e penso en ti mentres o vento segue matándose na miña casa. E segue sendo triste. Tan triste como a que comprende.
Quero contarche a miña historia de bailarina, os meus vestidos de princesa sen corpo e sen vestidos. Aquí todas sentiron chorar os seus fillos dentro. A vida era o seu manto de humidosas como un templo, como o pazo da aldea cercándoas. E no forno de pedra, entre as edras, parían as gatas dos veciños. Dous séculos de enfermidades fermosas e irmáns asmáticas. De olor a terra pisada todos os días. Porque por onde pasas puido nacer a vida que che faltou para querela e que te deixe morrer entre os seus brazos.
Pero o meu sangue non avanza nas veas como as túas palabras ou a túa relixión. Son a outra espida de credo e cando visitamos as ruínas do teatro recito a túa pel a escuras e sei cómo cae un imperio. Fronteiriza na derrota porque só nos límites se conquista o centro.
Pero os cimentos. Hai algo que non teño nos cimentos. Todo un camiño cara atrás recollendo traxes de voda secos nos armarios, e logo repetindo que todo o que tes é teu, dende a superficie ao centro da terra é teu. Pero se me arrastro até o fondo nada existe na escuridade que me debes como herdeira desa terra. Non me podes pagar máis.
Se existe algún deserto que non me cruce, son a primeira desertora do camiño, a iniciada aos seus pés. Toda renuncia levanta pedras para lapidar algún silencio. E algún día ese silencio será o teu cando saias a buscalo.
Soñei este mundo. Sabía cada espacio. E liñas volumes que non teño. Pero cando marches cercado no pantano que xa non respira, cando cruces as augas que xa non respiran, tende a lingua para min dende o principio dos tempos, que saiba a orixe dalgunha boca triste e forte como se morde, como se volves.
Porque nada destrúo que non sexa. E se volves, habita
este corpo que entrañas horas,
e que entrañas horas repitas
que entrañas horas.
Emma Couceiro, As entrañas horas. Sada, A Coruña: Ediciós do Castro, 1998
Versión de Fanny + Alexander, no seu disco Alfaias (A Regueifa Discos, 2009) , baixo o título "Espida de credo":
FORON as miñas mans coroa de espiñas?
Eu quería que fosen cunca e leito
para che dar a paz e adormeceres
sen ira e sen temor.
Máis imbatíbeis son que as que traza a cobiza
as fronteiras do eu,
máis fonda que a trincheira que divide o planeta
a fenda de silencio onde xacemos mortos.
E agora son de novo
unha voz que teima en responder a outra voz,
ese oficio primeiro das palabras,
a viaxe desnortada nun navío de mortos
(o ceu vougo,
como aldea deixada ás tropas inimigas,
como piso onde un gato inutilmente espera),
fracasada odisea,
lingua franca dos corpos perdida para sempre.
NON temas, meu amor,
cando na hora da morte desza o anxo:
direi que crin en Deus
na ollada sixilosa do felino,
na súa fe en min cando o aloumiño
e lle curo as feridas,
na argucia da paixón reinstaurando a desorde.
?Talvez non che perdoe, dime o anxo,
seres unha vez deusa, cando amabas,
teres calcado o chan da eternidade?.
