|
|
|
|
| A Ciudá dos Chaos, Lámbrica |
|
 A citania, ou castro, de San Cibrao das Las é coñecida con ese nome porque a bibliografía vinculouna repetidamente a esa parroquia do concello de San Amaro, pero o nome popular e tradicional nos arredores é A Ciudá.
Ademais, pra ser xustos, hai que dicir que a parroquia das Las só posúe arredor da metade do xacemento, servindo de límite a lomba do outeiro. O resto da Ciudá pertence a San Xoán de Ourantes, xa do veciño concello de Punxín.
Na contorna máis inmediata da Ciudá, que aínda conserva o microtopónimo "A Chaira", apareceron restos do Paleolítico, xusto nos arredores do actual edificio do Centro de Interpretación Castrexa. Alí tamén hai unha peneda servindo de fonte que procede do lugar da Ermida en Eiras, sendo extraída do mesmo lugar onde están os petroglifos.
Os achádegos do Paleolítico indícannos que o poboamento dese outeiro da Cidade non se iniciou no período castrexo, senón moito tempo antes. Tamén hai unha mámoa na parte sur do castro, evidencia de que o home tamén estivo por ese outeiro antes da Idade do Bronce, poseblemente xa entre o IV e o III milenios antes de Xesucristo.
Unha das riquezas mineiras da contorna era o ouro, sendo A Ciudá o lugar onde residiría a elite que administraba e comercializaba ese recurso, xunto co estaño.
Tamén aparecen nas escavacións abundantes restos de fundición de ferro.
.jpg&color=002200)
Os intercambios poden explicar o apoxeo manifestado por esa gran citania das Las e Ourantes na época castrexa e na romanización.
Os romanos, chegados cara o século II antesde Cristo, aproveitarían os recursos mineiros e continuarían as relacións comerciais, que circularon a través da calzada que unía a Ciudá das Las e Ourantes co embarcadoiro de Barbantes (A Barca, hoxe "Barbantes-Estación"). Dende alí a navegabilidade do Miño ata a súa desembocadura, citada por Estrabón, facilitaría a conexión coas canles comerciais do Atlántico.
Porta occidental do recinto central
(Imaxe do PNOA procedente da Wikipedia)
Este castro é o único daquelas terras que ostenta o título de "Ciudá", o que da fe da súa importancia en relación coa pléiade de castros que o arrodean. Destes últimos podemos citar algúns: o Castro de Eiras, o Castro Martiño, o Castro de Salamonde, o Castro de Beariz, o poboado de Laias (desaparecido), o Castro do Santrocado...
No Castro Martiño e en Laias apareceron vestixios que nos falan de labouras mineiras nos terreos que circundan a aba Sur do monte do Santrocado.
A dous quilómetros das Las hai unha testemuña escrita do que podería ser o nome do castro principal e do territorio que a él pertencía, Lámbrica. Trátase da Ara de Eiras, un altar da época romana adicado a "Bandua ... na Cidade de Lam " ou Lámbrica.
Elo vai en desacordo coa lectura máis espallada, a de "Bandua Lansbricae", onde algúns autores quixeron ver Lans como a orixe do nome actual da parroquia das Las. Pero a terminación ?ns non é usual no galego destas terras. Ademais, a atenta observación da ara déixanos ver un "M" na segunda liña, a penúltima letra antes dun erosionado "B". E, entre o "M" e o "B" non hai espazo para o "S".
FOTOGRAFÍAS DA CITANIA DE LÁMBRICA EN 1995
|
|
|
|
|
|
|
| A cada cousa polo seu nome... 🐍 e mirar arredor... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
