Hai varios cursos que decidimos traballar os temas de sociolingüística a través dun texto, mesturando así literatura e sociolingüística. Traballamos co libro de "Made In Galiza" de Séchu Sende e usamos algunhas das propostas, vídeos e demais que sobre a obra e os seus textos, e mesmo sobre o propio autor hai na rede. Chegamos incluso a realizar algún vídeo reacreando textos do libro ou experiencias de Normalización ou mellor dito de dramatización sobre algún dos seus relatos. Este curso sen descartar calquera destas propostas estamos implementando as propostas de traballo. Poñamos algúns exemplos:
- FALAR: un relato sobre o que hai varios vídeos na rede e mesmo un realizado por alumnos/as do centro:
Levounos a falar da diglosia.
NA OFICINA DE OBXECTO PERDIDOS: É un texto que volve a tocar o tema da perda da lingua.
Por iso comezamos a preguntarmos: cando perdemos a lingua os galegos: no mesmo momento de nacer, na escola, na adolescencia, ao comezar a ligar, no traballo,... tirando deste fío saen cousa mos boas como por exemplo os problemas que ten a xente á hora de dar clase de galego:
ou de escoitar a Radio Galega:
O LADRÓN DE PALABRAS: foi un relato-conto que nos fixo pensar na chiscadela do dente de ouro de Pedro Navaja, e fundamentalmente na cuestión de quen foi o ladrón das nosas palabras, do noso idioma. Hai quen se lembro de Franco, pero lembrando a Sarmiento cremos que o texto pode servir para retratar aos non galegos nobres laicos e eclesiáticos que durante os Séculos Escuros roubaron paseniño as nosas palabras.
No relato A FÁBRICA DE PALABRAS atopámonos coa evocación de dous temas como son a lingua universal, ante a que nos facemos sempre unha pregunta é posible?. Unha pregunta sobre a que somos algo escépticos, con perdón polo esperanto, porque lembramos as palabras de Castelao cando escribiu aquilo de que a característica esencial do ser humano é a diversidade lingüística, e concluímos que a pesares da globalización iso segue a ser unha evidencia.
Mais hai outra cuestión suxerida polo texto, a das linguas que son promovidas polo mercado, pola fría economía. O Inglés ou a lingua chinesa na que desde pequenos se educan a nenos coa intención de facelos "máis competitivos" na aldea global (antes foran o francés, ou o latín ou o grego, esas linguas de prestixio que normalmente son imprescindibles na educación das clases máis elevadas (alienadas) ata o estremo de negar as linguas propias.
Vexamos este vídeo:
-CURTAMETRAXE. Hai relatos nos que o fundamental é disfrutar coa súa lectura por iso o medio dramatizamos na aula. (Temos varias versións en vídeos de cursos pasados) outro relato deste tipo é UF do que sempre quixemos facer unha boa versión en vídeo e aínda non fomos quen de facela.
Outro destes relatos de tamática "máis literaria" pode ser A MULLER QUE VIVÍA NO FUTURO, pero sempre aparece unha pequena referencia, unha insinuación á problemática do idioma, nesta caso a protagonista chámase " Manhá".
Os seguintes traballos para presentar na aula deberan usar datos tirados en primeiro lugar do libro de texto da materia, ademais de outras consultas en libros de texto que proporcionará o profesor ademais de consensuar con el o guión e outras consultas na rede para concretar a presentación na aula do tema escollido no que contarán a corrección nos contidos e na forma (ortografía e demais) da presentación, así como os enlaces e información complementaria suxerida e destinada para unha mellor comprensión do tema por parte dos compañeiros/as e que deberá formar parte da mesma.
1-Espertar cultural da Gallaecia. Autores e textos da literatura en latín na nosa terra do século III ao XIII.( Consulta na rede e no libro do mesmo nome)
2- Variacións internas da lingua (Consulta no libro o tema 6 e dun libro de 4º ESO páx 45, 71 e 95)
3- Europa multilingüe e o galego en Europa.(Consulta no libro tema 7)
4-LINGUAS DA PENÍNSULA non oficiais e sen normalizar. (Consulta no libro tema 8)
5- O portugués e o galego( Consulta no libro tema 10)
6-O catalán e o galego.(Consulta no libro tema 8)
7-O éuscaro e o galego. (Consulta no libro tema 8)
8- A diglosia: as razóns das porcentaxes a día de hoxe (na educación)(Consulta no libro tema 9 e os temas 8 e 9 do libro de texto anterior)
9- Fala, norma e normalización/ desviacións da norma.(Consulta no libro tema 9 e os temas 8 e 9 do libro de texto anterior)
10-O galego do século XVIII á actualidade.(Consulta no libro tema 4 e no libro de texto anterior o tema 5)
11- O galego cara a norma no século XIX ao XX.(Consulta no libro tema 4 e no libro de texto anterior o tema 5)
12-O galego na prensa, TV e outros medios.(Consulta nun libro de texto anterior o tema 10)
13-Os bloques dialectais do galego e o galego fóra da Galicia administrativa. (Consulta no libro tema 9 e no libro anterior os temas 6 e 7)
14- Fraseoloxía do galego, usos de vello e de novos(Consulta páx 156 do libro e logo nun libro de texto anterior no tema 9)
15-Toponimia galega, a metade do Estado Español.(Consulta no libro o tema 10 e no libro anterior tema 7)
16-Antroponimia do galego (os nomes e apelidos galegos no mundo)( Consultar no libro tema 11 e no libro anterior o tema 6)