|
|
|
|
|
|
| A RAG quere poñer en marcha un dicionario de autoridades no 2014 |
|
Celebrará o centenario da primeira cátedra de filoloxía galaico-portuguesa.
CAMILO FRANCO - Santiago / La Voz 30 de julio de 2013
O presidente da Xunta e o da Real Academia Galega (RAG) mantiveron onte a primeira reunión formal tras a elección do novo responsable da RAG. Alberto Núñez Feijoo e Xesús Alonso Montero falaron dos proxectos da Academia para este ano e tamén do financiamento da institución.
Alonso Montero sinalou que esta era unha entrevista «protocolaria, solicitada hai tres meses porque cando un equipo novo comeza a traballar nunha institución como a RAG parece lóxico que se presente a outras institucións». O presidente da Academia apuntou que o encontro foi «moi cordial e temos que agradecer que o presidente mantivese a entrevista a pesar da complicada situación trala traxedia de Angrois».
Alonso Montero, o presidente da Xunta e máis o conselleiro de Cultura e Educación, Xesús Vázquez Abad, falaron sobre os proxectos máis inmediatos da RAG que, segundo explicou o presidente da Academia, son «traballar na gramática e poñer en marcha un dicionario de autoridades».
Outra das ocupacións da RAG será manter activo e ampliar o consultorio lingüístico. Alonso Montero asegurou que hai outro proxecto para o vindeiro ano 2014, ademais «da obriga de celebrar a Díaz Castro», protagonista do Día das Letras. Será a conmemoración da primeira cátedra de filoloxía galaico-portuguesa creada no mundo: «Unha cátedra que se puxo en marcha na universidade de Madrid, entón chamada Central, en 1914, e que foi concedida a Víctor Sáenz de Armesto». A RAG quere facer fincapé neste centenario que ten «unha historia singular» porque o seu primeiro titular «faleceu pouco despois de serlle concedida a praza e aínda non sabemos por que a praza non se volve convocar».
O outro argumento da conversa entre os dous presidentes tivo carácter económico. Segundo Alonso Montero, o financiamento da Academia foi abordado polos convenios entre ambas institucións, especialmente polos que están pendentes de pago.
Para o vindeiro orzamento, segundo sinalou Alonso Montero, «haberá unha nova reunión que posiblemente será en setembro, na primeira ou na segunda quincena». Unha reunión na que se concretará máis a participación da Xunta nos proxectos que desenvolverá a RAG no vindeiro 2014. |
|
|
|
|
| O TSXG resolve que o uso do galego nunha demanda non é ?defecto de forma? |
|
A presentación dunha demanda en galego é un dereito e non é un defecto de forma. É o que vén de resolver o TSXG en resposta ao recurso presentado pola empresa In Side LOGISTICS contra unha demanda por despedimento, alegando ?defecto de forma? por estar escrita en galego.
Sermos Galiza
Non é un defecto de forma, senón un dereito que nos asiste. O TSXG dá a razón á traballadora e á CIG na resposta ao recurso presentado pola empresa In Side LOGISTICS contra a demanda de despedimento por estar escrita en galego. A empresa alegaba ?defecto de forma? por estar a demanda presentada na nosa lingua, ao que o TSXG vén de responder que ese é un dereito da traballadora. A empresa solicitaba que a demanda fora traducida ao castelán mais fundamentaba o seu recurso en considerar un ?defecto? estar redixida na nosa lingua.
A sentenza agora emitida polo TSXG recoñece que ?unha demanda presentada en galego terá plena validez. Se unha demanda debe surtir efectos nun territorio fora da Comunidade Autónoma Galega e se solicita pola parte a súa tradución ao castelán, o xulgado procederá a súa tradución".
Amparada na lexislación
A empresa ten o seu centro en Valencia mais a traballadora desenvolvía os seus labores para In Side desde a Coruña e, en función das normas que rexen as competencias territoriais, tiña dereito a presentar a demanda na Coruña.
A demandante presentara un recurso a través dos servizos xurídicos da CIG e o seu avogado, David Pena, defendía na argumentación que o uso do galego é un dereito que se ampara non só na lei de Normalización Lingüística, senón tamén no Estatuto ou na propia Constitución. ?A redacción da demanda en lingua galega non constitúe defecto algún senón un dereito amparado pola lexislación lingüística tanto do Estado español como internacional?, defendían no texto da impugnación, afirmacións que vén de avalar agora o TSXG. A empresa tentaba empregar a lingua como razón para invalidar unha demanda contra despedimento. A empresa podía ter solicitado o servizo de tradución dos documentos a través do propio Xulgado. |
|
|
|
|
| Fran Godón: «O máis divertido é ser actor, pero é o que peor se me dá» |
|
Explica que a desaparición de premios é «unha moi mala noticia»
CAMILO FRANCO - Redacción / La Voz 27 de julio de 2013
Ten unha compañía, Ut-Tópico, e alterna todos os oficios que un teatro pode ofrecer. Fran Godón gañou o premio Abrente de textos teatrais cunha obra, Diante do espello, que ía para montaxe pero deu unha pequena volta polo mundo da escrita escénica.
-¿En que consiste Diante do espello?
-En principio era un texto para escenificar. Unha encarga que quedou aparcada. Foi entón cando decidín darlle unha volta á escrita e presentalo ao premio. É unha peza para dúas actrices que se sentan en dúas partes simétricas do escenario e que teñen ao público como espello. Elas van falando da súa vida, do que van facer ao día seguinte. Falan co espello, pero non entre elas. Segundo avanza a obra vaise descubrindo que teñen máis cousas en común.
-¿Os premios son a única saída para os dramaturgos?
-Eu son profesor de secundaria. Empecei a facer teatro porque me gusta e vou facendo máis cousas. Pero os premios son como unha táboa de salvación para quen escribe teatro. Por iso a noticia da desaparición de convocatorias é unha moi mala noticia. Non hai traballo no mundo escénico e os premios son das poucas cousas que podes facer.
-Vostede ten unha compañía. ¿Escribir teatro é o resultado das necesidades da compañía?
-Non me considero escritor. Gústame facer teatro. Cando comecei, atopei o código para comunicar co público. Pero no teatro sempre penso primeiro no grupo humano. Escribo pensando na posta en escena. Prefiro escribir ensaiando, facendo traballo práctico. Cóstame moito comezar a escribir.
-¿Que vida cre que lle espera a esta obra?
-Querería facela e gustaríame dirixila eu porque parte da concepción da obra non está no texto e a min préstame facer o deseño escénico. Sucede que agora imos comezar un novo proxecto escénico e quizais terá que esperar un pouco. En calquera caso, o malo das obras non é facelas, o malo é distribuílas, que as programen e que paguen por representar.
-Hai unha pregunta tópica: ¿prefire escribir, dirixir, interpretar?
-O máis divertido de todo é ser actor. ¿Quen recibe os aplausos? O actor. ¿Quen conta a historia? O actor. Profesionalmente creo que me gusta máis dirixir, tomar decisións. Pero estar no escenario é o máis divertido e o que se me dá peor. |
|
|
|
|
| O PPdeG apúntase á etiquetaxe en Galego |
|
Destaca a importancia de "concienciar á poboación" da importancia do consumo dos produtos galegos.
Por Galicia Confidencial | Compostela | 21/07/2013
Os populares tamén se suman á moda do etiquetado en galego. Por iso, acaban de presentar unha proposición non de lei na que insta á Xunta de Galicia a impulsar o consumo de produtos galegos e a promover os que estean etiquetaxes e comercializados en lingua galega.
"O sector agroalimentario galego demostrou estar ao máis alto nivel respecto da calidade e seguridade alimentaria dos produtos que ofrece no mercado, podendo competir de igual a igual con calquera outro país da nosa contorna", recolle esta proposición non de lei.
Concienciar á poboación
Os populares consideran necesario que desde o Goberno galego hai que "concienciar á poboación" da importancia de consumir produtos galegos, ao indicar que iso contribúe ao desenvolvemento económico da Comunidade autónoma.
Así mesmo, insta á Xunta a promover os produtos galegos etiquetaxes e comercializados en lingua galega, ademais de referendar a carta de consumo responsable e solidario que asinaron os grupos políticos o pasado día 6 de xullo.
A iniciativa popular recolle os acordos adoptados na recente II Asemblea da Irmandade Galega de Agroalimentarios e Adegueiros. |
|
|
|
|
| O 'Alba de Gloria' de Castelao e a defensa da lingua sentíronse de novo no cumio do Pico Sacro |
|
Asociacións culturais como Vagalumes lembraron onte a peregrinaxe realizada polo autor en 1924 a este espazo
GALICIA HOXE - C. B. | 21.07.2013
Boqueixón. "Se no abrente deste día poideramos voar sobor da terra e percorrela en todas as direccións, asistiríamos á maravilla dunha mañá única (...) Hoxe as campás de Compostela anuncian algo máis que unha festa litúrxica no interior da Catedral (...) Hoxe as campás de Compostela anuncian unha festa étnica, filla, tal vez, dun culto panteísta, anterior ao Cristianismo que ten por altar a terra nai, alzada simbólicamente no Pico Sacro". Con estas verbas, que forman parte do discurso Alba de Gloria, pronunciado en 1948 por Castelao en Bos Aires, entidades culturais galegas, entre as que se atopaba Vagalumes de A Estrada, quixeron onte lembrar a figura do autor de Sempre en Galiza. E fixérono no mesmo espazo simbólico que Castelao percorrera no 1924, para celebrar o Día da Patria Galega, o 25 de xullo. |
|
|
|
|
| Rosalía e o 'espertar' reivindicativo do galego |
|
GALICIA HOXE - C. BOTRÁN | 21.07.2013
Padrón voltou onte a ter memoria de seu, rendéndolle unha homenaxe a aquelas persoas que integraron a comisión organizadora de dous actos que serviron para manter viva a memoria dun país en tempos escuros. Ámbalas dúas datas estiveron envoltas entón na pantomima dunhas festas de Pascua nas que o trasfondo do acto era máis social e máis reivindicativo, salvando a censura dunha longa noite de pedra.
Naquel entón, a bandeira de Galicia, cubría a imaxe da autora de Cantares Galegos, e Otero Pedrayo enfatizaba un discurso en pro da poetisa... en galego. Un ano despois, e tamén nunhas festas de Pascua, celebrábase un acto literario coa coroación de Ramón Cabanillas como Poeta de Galicia. Tamén naquela data Otero Pedrayo, e a pesares de estar censurado, voltaba a pronunciar un discurso na lingua de Breogán. |
|
|
|
|
| A V Festa da Palabra homenaxea a Rosalía, Curros e Pondal na Insua dos Poetas, no Carballiño |
|
Asistiron ao acto o conselleiro de Cultura, Jesús Vázquez Abad, os secretarios xerais de Cultura e Política Lingüística; o presidente da Deputación de Ourense, Manuel Baltar; o alcalde de O Carballiño, Argimiro Marnotes; ou o presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero
GALICIA HOXE - OURENSE | 21.07.2013
A V Festa da Palabra homenaxeou a Rosalía, Curros e Pondal na Insua dúas Poetas, situada no municipio ourensano do Carballiño, con motivo da celebración do 150 aniversario da publicación de 'Cantares galegos', obra que marcou o inicio da nova traxectoria do galego no século XIX.
"É un acerto honrar ao Rexurdimento nos 150 anos da publicación de Cantares galegos", asegurou o conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Jesús Vázquez, durante a súa participación no acto celebrado en O Carballiño.
Segundo sinalou o conselleiro, "poucos concellos teñen a sorte de contar con actividades nas que se conxuga o mellor do xenio popular cunha creatividade de tan grande altura, plural e diversa" o que, como indicou, consolida a Festa dá Palabra como "cita importante do verán".
No acto, a Fundación presidida por Luis González Tosar concedeu os Premios Setecarballas, que recaeron na Fundación Premios dá Crítica Galicia, no pintor pontevedrés Antón Sobral, na Asociación Ridimoas, no Instituto Santiago Apóstol de Bos Aires, en Aceites Abril, na Asociación antidroga Renacer Ribeira, e na sección de Cultura de La Voz de Galicia.
Ademais de Vázquez Abad, ao acto tamén asistiron os secretarios xerais de Cultura e Política Lingüística; o presidente da Deputación de Ourense, Manuel Baltar; o alcalde de O Carballiño, Argimiro Marnotes; ou o presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero. |
|
|
|
|
| Luz Fandinho presenta o seu terceiro relato para crianzas: ''cómpren contos en galego e mestres comprometidos coa nosa lingua'' |
|
SERMOS GALIZA
A escritora compostelá chega á libraría Lila após unha xira por varias escolas do País onde confirmou que a súa historia dun xuízo ao inverno por demorar a chegada da primavera agrada, e moito, ao alumnado. Namentres, as máquinas quecen para que o seu seguinte conto, 'A carballeira engaiolada', saia axiña do prelo
Aló, no ancho e longo espaz, atopábase o sol, triste, enfurruñado e esmorecendo... Así comeza o conto 'Só os nenos e nenas poderán salvar a Terra', o último dos escritos pola compostelá Luz Fandinho.
Di ela que sempre quixo ser mestra namentres as crianzas son pequenas "porque é aí cando se endereitan as árbores" e conta que a paixón polos relatos infantís lle vén de cativa, de cando a súa nai lle lía As mil e unha noites e a avoa lle contaba historias da Santa Compaña. "Moito medo me metían no corpo!", exclama entre risos. Porén, recoñece que gostaba de as escoitar.
Quen coñece a Luz Fandinho sabe da súa privilexiada memoria, que lle permitia repetir para outras crianzas da súa idea os contos que nai e avoa lle ensinaran primeiro a ela. "Outros tamén os inventaba", explica, e acrecenta que a súa ansia por narrar historias facía que a súa nai se mofase dela con cariño: "aí está a avoíña", dicíalle.
'A farangulliña de neve'
Con 81 anos, a escritora e poeta compostelá ten polo menos tres contos breves publicados e outro que está a piques de saír do prelo. O primeiro, o seu favorito, escribiuno haberá uns vinte anos. Xa nin ela se lembra ben. Entitulouno 'A farangulliña de neve' e as existencias están esgotadas.
"Teño que imprimir máis copias", sinala emocionada, malia que recoñece que é "moi preguiceira" para a prosa. "Este contiño escribino para fuxir da rima, mais non o conseguín de todo", recoñece Fandinho.
'Kaltune, a fadiña da praia'
A historia do seu seguinte conto atopouna nunha praia de Marrocos, nunha viaxe que fixo ao país africano en 1993. Alí coñeceu Kaltune, unha nena que facía debuxos na praia.
"Até me fixo algúns nas mans con hena", recorda a escritora que contou a experiencia con aquela rapaza nun relato ao que chamou 'Kaltune, a fadiña da praia'.
'Só os nenos e as nenas poderán salvar a Terra'
Andando o tempo Luz Fandinho pariu un conto novo "e con mensaxe", matiza. "Non é unha reprimenda só para as nenas e os nenos, senón tamén para os adultos, mais tomando en conta que só as crianzas, as xeracións vindeiras, poderán mudar as cousas".
Esta mensaxe levouna de colexio en colexio por varios concellos da Galiza. En Vedra, o alumnado animouse a facer os debuxos que o ilustran canda unha capa que vai asinada por Olga Vieites. A visita ás escolas "foi un agasallo inmenso e o conto gostou moito. As crianzas son moi sinceras: se non gostan, dino". A presentación deste breve relato de doce páxinas está prevista para esta sexta feira ás 20.30h na libraría Lila, en Compostela.
'A carballeira engaiolada'
Porén, Fandinho non para. Cando descansa da poesía ponse cos contos e hai outro que xa está na imprenta: 'A carballeira engaiolada'. Aquí reparte contra todo: contra quen agrede a nosa lingua e a nosa paisaxe mais tamén hai "espiñas de toxo" para a relixión. O relato narra a luita contra un poderoso que quería arrasar unha carballeira comunal para construír un pazo. Na portada, tamén ilustrada por Olga Vieites, o levantamento veciñal vai encabezado polas mulleres.
E como a escritora quería ser mestra, a reflexión final desta conversa vai para o ensino: "faltan contos e falta material para as crianzas que estea na nosa lingua, mais falta tamén un profesorado concienciado e comprometido. Das políticas dos gobernos xa non vou dicir nada".
Polo prezo de 3,50? nais e pais poderán lerlles ás súas crianzas unha historia onde os astros xulgan o inverno por demorar tanto en marchar, impedindo que floreza a primavera. O paralelismo coa realidade procúreno vostedes propi@s. Luz Fandinho pide que lle fagan chegar "unha crítica honesta, malia que non sexa grata, que así tamén eu aprendo". |
|
|
|
|
| 'Rosalía na cobiza do lonxe', un novo achegamento á poetisa con diferentes visións |
|
Lánzase con motivo del 150 aniversario da publicación de su obra 'Cantares Gallegos'
GALICIA HOXE - SANTIAGO. EP | 19.07.2013
O centro Ramón Piñeiro para a investigación en humanidades presentou nun acto celebrado na biblioteca Anxel Casal de Santiago unha nova edición dos seus cadernos baixo o título 'Rosalía na cobiza do lonxe'.
O libro foi publicado no 150 aniversario da publicación da súa obra Cantares Galegos, e ofrece un traballado achegamento ao seu traballo a través dos artigos de diversos escritores e investigadores.
Os coordinadores da publicación son Luís Cochón, Luís Alonso Girgado e Lorena Domínguez (aínda que esta última non puido estar presente na presentación), quen sinalaron que este traballo serve para "constatar que a influencia de Rosalía foi de gran importancia", aseguraron en declaracións difundidas por Europa Press.
No libro participaron diferentes colaboradores e investigadores, que ofreceron de forma desinteresada os seus traballos sobre a autora galega.
Trece artigos que ofrecen distintas panorámicas sobre Rosalía de Castro, constituíndo unha obra na que "destaca a diversidade" e "o carácter misceláneo", comentou Alonso.
O escritor Armando Requeixo indicou que o valor do libro xustifícase en tres cuestiones.
Así, indicou que primeiro "reúne un conxunto complementario xentes (profesores galegos e foráneos, teólogos, narradores, poetas, investigadores, filólogos...)" que dan pluralidade e, en segundo lugar, pola "variedade" de colaboradores que interveñen supoñen unha "carreira de substitucións intergeneracional". Finalmente, sinalou que ofrecen achegamentos moi diversos cos que se aborda distintas facetas sobre a obra de Rosalía.
Durante a presentación do libro, fixéronse amplas referencias á vida e, sobre todo, á obra de Rosalía de Castro, e á súa influencia tanto na literatura como na vida do pobo galego. O volume é unha "homenaxe do centro Ramón Piñeiro á muller máis grande", subliñou o coordinador científico do centro, Manuel González.
Así mesmo, o escritor e profesor Luís Cochón, coordinador deste proxecto, ofreceu aos asistentes á presentación unha breve lectura duns parágrafos do libro, nos que se facía referencia á figura de Rosalía.
Esta obra é unha "homenaxe sinxela, mesmo humilde", indicou González, na que se recolle a "visión dun puñado de investigadores rosalianos", engadiu. A iso, o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, agregou que "nunca é suficiente a análise sobre ela", porque "nunca deixa de dar sorpresas", concluíu. |
|
|
|
|
| Unha empresa presenta recurso contra unha demanda por despedimento por estar en galego |
|
A lingua galega como ?defecto de forma?. Este é o argumento que unha empresa emprega contra a denuncia dunha traballadora polo seu despedimento no xulgado da Coruña.
Sermos Galiza
A empresa In Side LOGISTICS vén de presentar no Xulgado do Social da Coruña un recurso contra a demanda dunha traballadora polo seu despedimento alegando que está en galego. Solicita que sexa traducida ao castelán e considera un ?defecto? o estar redixida na nosa lingua.
A empresa In Side Logistics presentou no Xulgado do Social da Coruña o recurso de reposición contra a demanda por despido dunha traballadora, alegando que se encontra redactada no idioma galego, ?sendo este idioma descoñecido pola empresa?. Entende que o feito do escrito estar redactado na nosa lingua é un ?defecto de forma? e reclama por iso que a demanda sexa traducida ?no idioma oficial do castelán?. A traballadora, en función das normas que rexen as competencias territoriais, tiña dereito a presentar a demanda na Coruña, cidade na que traballaba para In Side, empresa que ten o seu centro en Valencia.
Un dereito non é un defecto
A traballadora despedida a través dos servizos da CIG impugnou mediante un recurso no que o seu avogado David Pena alega que o dereito a formular a demanda por despido en galego ampárase na Constitución, no Estatuto de Autonomía e máis na lei de Normalización Lingüística. ?A redacción da demanda en lingua galega non constitúe defecto algún senón un dereito amparado pola lexislación lingüística tanto do Estado español como internacional?, defenden no texto da impugnación.
O avogado da demandante, David Pena, destaca o ?inusual da argumentación da empresa que sinala como defecto de forma o que é un dereito da traballadora. Empregan a lingua como razón para intentar invalidar a demanda contra o despedimento?. A empresa puido ter, se o precisara, solicitado servizos de tradución dos documentos a través do propio Xulgado mais optou por empregar a lingua como ?defecto de forma?, facéndollo así constar no propio Xulgado da Coruña a través do recurso de reposición. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
