Tan vivos colores
a vista trubaban;
de velos tan váreos
o sol se folgaba.
De velos bulindo
por montes e veigas,
coidóu que eran rosas
garridas e frescas.
III
Lugar máis hermoso
non houbo na terra
que aquel que eu miraba,
que aquel que me dera.
Lugar máis hermoso
no mundo n'hachara
que aquél de Galicia.
¡Galicia encantada!
¡Galicia frolida!
Cal ela ningunha,
de froles cuberta,
cuberta de espumas.
De espumas que o mare
con pelras gomita;
de froles que nacen
ó pe das fontiñas.
De valles tan fondos,
tan verdes, tan frescos,
que as penas se calman
nomáis que con velos.
Que os ánxeles neles
dormidos se quedan,
xa en forma de pombas,
xa en forma de niebras.
IV
Cantarte hei, Galicia,
teus dulces cantares,
que así mo pediron
na beira do mare.
Cantarte hei, Galicia,
na lengua gallega,
consolo dos males,
alivio das penas.
Mimosa, soave,
sentida, queixosa,
encanta si ríe,
conmove si chora.
Cal ela ningunha
tan dose que cante
soidades amargas,
sospiros amantes,
misterios da tarde,
murmuxos da noite:
cantarte hei, Galicia,
na beira das fontes.
Que así mo pediron,
que así mo mandaron,
que cante e que cante
na lengua que eu falo.
Que asi mo mandaron,
que así mo dixeron...
Xa canto, meniñas.
Coidá, que comenzo.
Con dulce alegría,
con brando compás,
ó pe das ondiñas
que veñen e van.
Dios santo premita
que aquestes cantares
de alivio vos sirvan
nos vosos pesares;
de amabre consolo,
de soave contento
cal fartan de dichas
compridos deseios.
De noite, de día,
na aurora, na sera,
oirésme cantando
por montes e veigas.
Quen queira me chame,
quen queira me obriga;
cantar, cantaréille
de noite e de día.
Por darlle contento,
por darlle consolo,
trocando en sonrisas
queixiñas e choros.
Buscáime, rapazas,
velliñas, mociños.
Buscáime antre os robres.
Buscáime antre os millos,
nas portas dos ricos,
nas portas dos probes,
que aquestes cantares
a todos responden.
A todos, que á Virxen
axuda pedín,
porque vos console
no voso sufrir;
nos vosos tormentos,
nos vosos pesares.
Coidá, que comenso...
Meniñas, ¡Dios diante!
CUESTIÓNS
1- Que tema cres que trata cada un dos apartados deste poema?
2- Indica que significan as palabras destacads en negriña.
3- Indica varios exemplos tirados do poema:
Antíteses ou contraposiciósn:
Paralelismos:
Anáforas:
Imos escoitar varias versións deste primeiro poema de Cantares Gallegos de Rosalía de Castro no día do seu nacemento:
Comeza cunha invitación a cantar, a unha moza, meniña gaiteira. Este adxectivo vén sendo sinónimo de festeira, alegre.
A moza acepta a invitación co aqu edignifica a Terra o lugar GALICIA ENCANTADA e a LINGUA NA QUE FALA. Muller, Terra e Lingua.
Decidimos dedicarlle ao día 2 de febreiro o Día escolar do refraneiro:
Non hai refrán vello que non sexa verdadeiro
É unha das ferramentas da nosa tradición oral para transmitir consellos a través dunha frase curta, un pareado rimado.
Cando a Candelaria chora,
a mitá do inverno está fora;
se chora ou ri,
a mitá do inverno está por vir,
e se chora ou fai vento,
aínda o inverno está dentro.
O dous de febreiro súbete ó outeiro;
se ves negrexar ponte a cantar;
se ves branquexar bótate a chorar.
"En febreiro, sete capas e un sombreiro".
Din que casan os paxaros na Candelaria o 2 de febreiro
O día de San Brais ten dúas horas máis
Pero hai refráns que están cargados de prexuízos e que debemos saber ler con sentido crítico:
Febreiro e as mulleres,
no día teñen sete pareceres
