
Xosé Antonio Carrera, veciño de Xinzo que foi corresponsal de La Voz de Galicia e na actualidade é colaborador habitual da publicación provincial Barrios, cedeunos amablemente dous artigos que publicou sobre Carlos Casares, ao que tivo a honra de coñecer.
Agradecémoslle o seu xesto, o de cedernos os artigos e, tamén, algunhas fotos antigas de Xinzo e do propio Carlos Casares. As fotos incluímolas nun vídeo que subiremos ao blog.
O BAÚL QUE DA LIMIA LEVOU CASARES
Había un home pequeno, case anano, que percorría as rúas teimando nos días en que fora alcalde de Xinzo e que, cando alguén o saudaba, el soltáballe lixeiro unha patada. Os nenos seica apostaban por arrimarse a el canto máis mellor e saír ilesos. Outro alcalde había que recitaba de memoria longos textos de Ortega y Gasset. Un terceiro facía o golfo polas noites e, arrodeado de amigotes, unha vez chegou a apagar a iluminación pública para meter un porco no leito dun empregado do xulgado. Tamén había curas que viñan ás feiras en bestas, que usaban banco para poder chegar ó altar ou ós que, con aspecto de goliardos, lles gustaba o viño, as mozas e os naipes. Había vagos que parecía que tiñan arrendado o esporón da praza, veladas de boxeo no café Antela, vendedoras de pomadas na feira que adormecían lagartos en cama con cabezal, dentistas que lucían nas súas tarxetas de visita un avoengo tan falso como algún billete, ou comerciantes de tecidos que, amén de escribir versos galantes, tiveran amores con marquesas italianas, sen saír nunca de Xinzo.
Estas estampas aparecerían se abrísemos o baúl que Carlos Casares levou da Limia, como un verdadeiro tesouro, pero habería moitas outras con só levantar as primeiras.
Con ollada de neno pícara e entremetida ? dá a impresión de ter tamén o don da ubicuidade? Carlos foi seleccionando esta restra de figuras dos anos cincuenta que aproveitaría máis tarde na súa creación literaria, sobre todo na columna diaria de xornal, chamada «Á marxe», e que nos serve aínda hoxe para coñecer cousas da súa nenez, coma se dun diario se tratase. Por outra parte, estas lembranzas tiñan o poder de pasmar a xente que non coñecía a Limia, tanto que lle preguntaban ó noso autor de que mundo fabuloso saíra, porque nel dábanse casos tan inusitados e ocorrentes.
Casares adoitaba responder que aquí había algunha que outra xente rara, como en todas partes, pero o que non aclaraba, por modestia, era o seu gran talento para reflectilas no papel con graza, fascinación e humor intelixente. Tamén, sen dúbida, nalgúns casos con claras doses de sarcasmo, aínda que acompañadas sempre do lubricante da tenrura. En definitiva, unha literatura espléndida que recorda, por só citar dous casos, a Marcial Suárez narrando ós seus veciños de Allariz e, sobre todo, a Cunqueiro cos seus feirantes da terra lucense.
Claro exemplo do engado que a creación de Casares producía no lector foi a proposta que un veciño de Xinzo lle fixo para que escribise a vida do seu pai coa mesma cor e fantasía que empregaba nos demais. Non o conseguiu; non estaba no baúl.
Xosé A. Carrera
(Publicado na revista «LETHES», núm 11)
|