Acaban de decidir na Real Academia Galega o autor que será homenaxeado con motivo das Letras Galegas do próximo ano 2013. Trátase do singualr autor teatral Roberto Vidal Bolaño un actor e director emblemático na escena galega dos últimos anos do século XX.
Podes consultar nesta páxina da Voz de Galicia o contido do seu suplemento Culturas do pasado 12 de maio dedicado aos 50 anos do Día das Letras Galegas cun pequeno texto dediccado a cada autor homenaxeado dende o ano 1963 ata o 2012 e diversas reportaxes adxuntas.
Esta iniciativa pode verse tamén diariamente na TVG, posto que se emite despois do telexornal do medio día. O programa chámase GALICIA LETRA A LETRA
Escoitemos agora un poema fermoso poema elexíaco de Valentín:
NA MATRICIAL GALIZA, SEMPRE TÚA,
que dende a Torre de Hércules ao Miño
un facho acenderá por cada illa,
cando ti volvas polo mare;
de toxo unha fogueira en cada monte;
cando ti volvas polo mare;
dos castros na coroa unha cachela,
cando ti volvas polo mare;
unha loura candea en cada pino,
cando ti volvas polo mare;
o seu cirio de frouma os alciprestes,
cando ti volvas polo mare;
luces de ardora branca en cada mastro,
cando ti volvas polo mare;
un farol mariñeiro en cada dorna,
cando ti volvas polo mare;
veliñas á xanela en cada casa,
cando ti volvas polo mare;
e as pérolas das bágoas derramadas,
cando ti chegues polo mare;
cando ti chegues polo mare...
Este concurso que xa leva anos facéndose. Está convocado pola Secretaría Xeral de Política Lingüística da Consellaría de Educación onde podedes consultar as súas bases. É un corcurso destinado a rapaces, mozos e mozas de 14 a 19 anos. Animádeos a participar!
Con motivo da semana dos libros imos colocara en distintos lugares do centro, tamén na Biblioteca, unha serie de textos de Celso Emilio Ferreiro no seu centenario seguindo o consello que nunha fermosa declaración de amor á lectura, Agustín Fdez. Paz fixo en forma de relato breve no libro O único que que da é o amor. Aquí está o relato e a iniciativa:
Ao principio nin sequera estaba seguro de que se tratase dunha boa idea. Ocorreuseme mentres contemplaba un deses papeis con anuncios de todo tipo que a xente pega nos lugares máis frecuentados. Calquera persoa que viva nunha cidade está farta de velos, aínda que para ler o seu contido haxa que achegarse bastante a eles, porque case sempre están escritos en letra moi pequena: "Ofrécese señora por horas para coidar nenos". "Sacamos a pasear ao teu can". "Cerralleiros, 24 horas". "Licenciada dá clases particulares de Matemáticas"... É fácil distinguilos, pois, pola parte inferior, o papel sempre está cortado formando tiras onde aparece o teléfono ao que hai que chamar. Eu pensaba que ninguén lles facía caso, pero cambiei de opinión ao observar que de moitos deles desaparecían case todos os tíckets cos teléfonos ás poucas horas.
Así que entra dentro da lóxica que se me ocurrira algo parecido cando volvín a atoparme cun deses libros que me alborotan o corazón e me devolven a alaegría de vivir. Ao rematalo, asaltoume de novo o desexo que sempre sinto neses casos: telefonear aos amigos, saír a berrar no medio da rúa, proclamalo a todo o mundo. Dicirlle á xente que non poden seguir vivindo sen ler un libro así, hai demasiada beleza nel para ignoralo. A idea veu a min con naturalidade. Aínda non era ben consciente do que quería facer, cando xa estaba diante do ordenador, copiando as primeiras liñas daquel volume de relatos que me tivera absorvido nos días anteriores. Fíxeno cunha letra de corpo vinte e un interliñado xeneroso, de ningunha maneira quería que pasase inadvertido entre os papeis:
"Soño coa primeira cereixa do verán. Doulla e ela lévaa á boca, mírame con ollos cálidos,de pecado, mentres fai súa a carne...
Imprimín vinte follas, en papel de cor azul. Despois tiven que recortar a man as tiras da parte inferior; foi un traballo laborioso, pero pagou a apena. Nelas, en vez do número de teléfono, escribín o título do libro e o nome do seu autor. Se a alguén lle interesaba a historia que se agachaba detrás daquelas poucas liñas, alí tiña o fío que lle permitiría entrar nela e descubrir as súas marabillas. Peguei as follas por todo o barrio. Como sentía algo de vergoña, erguínme cedo e coloqueinas de mañanciña, antes de marchar para o traballo. Ao volver da oficina, o primeiro que fixen foi percorrer os lugares onde deixara os papeis. O corazón fóiseme enchendo de optimismo a medida que vía cortadas a maior parte das tiras. Era máis do que eu agardaba, o sinal inequívoco de que as miñas mensaxes estaban xa nas mans doutras persoas descoñecidas. Animado polo éxito, decidín probar de novo. Desta vez elixín as liñas iniciais dun deses libros que releo cada certo tempo, para revivir de novo a emoción tan intensa que sentín a primeira vez: "Foi o verán en que o home pisou a lúa por primeira vez... (Paul Auster,O Pazo da Lúa).
Axiña comprobei queos tíckets das miñas follas desaparecían ao pouco tempo de distribuílas. O sistema funcionaba! Seguín colocando novos textos cada tres ou catro días, pois quería deixar o tempo suficiente para que se puidese asimilar o efecto que produciría cada un. Cando cheguei á décima folla, decidín facer algo especial. Escollín un papel de maior calidade e, tras moitas dúbidas, seleccionei o comezo dun libro que me deixara marcado desde o ano, xa distante, en que o lera por primeira vez:
"Unha mañá cando Gregorio Samsa espertou despois dun sono intranquilo, atopouse sobre a súa cama convertido nun mostruoso insecto. Franz Kafka, A metamorfose).
Á mañá seguinte, cando saín a colocar os meus carteis, descubrín con abraio que alguén pegara outros semellantes. Sentín unha emoción irrefreable, maior aínda cando comprobei que aquela anónima persoa se atrevera coa poesía, dándolle así unha boa lección a todos cantos, equivocadamente, afirman que é un xénero minoritario:
Lingua proletaria do meu pobo
eu fáloa porque si, porque me gosta,
porque me peta e quero e dame a gaña
porque me sai de dentro, alá do fondo
dunha tristura aceda que me abrangue
ao ver tantos patufos desleigados,
pequenos mequetrefes sin raíces
que ao pór a garabata xa non saben
afirmarse no amor dos devanceiros,
falar a fala nai,
a fala dos avós que temos mortos,
e ser, co rostro erguido,
mariñeiros, labregos do linguaxe,
remo i arado, proa e rella sempre...
Non só arrinquei un tícket, senón que, despois de pegar tamén as miñas follas, me mantiven vixilante todo o día, para ver como era recibida a nova proposta. A recepción que tivo foi extraordinaria, pois os tíckets voaron con máis rapidez que outras veces. Sentíame exultante! Agora sabía que preto de min ha´bía unha persoa disposta a compartir a emoción que tamén ela sentía ao ler algún deses libros que nos iluminan a vida. Claro que a sorpresa maior tívena o seguinte luns. Cando me erguín para colocar as follas cun novo texto, atopeime con que as rúas enteiras aparecían repletas de papeis de cores por todas partes: nas esquinasdas paredes, nos farois, nas portas dos comercios, nos semáforos, na parada do autobús...
Un texto de Agustín Fernández Paz
(NOTA: algún dos textos literarios doutros autores intercalados foi modificado intencionadamente polos autores deste blog)
Podemos ver en www.linguagalega.tv esta canle que divulgación de vídeos en lingua galega.
Esta nova canle presenta varias seccións: CANLE 5, O vídeo na aula, dedicada á promoción de audiovisuais realizados en lingua galega. Nesta entrega, podedes ver a curtametraxe A un paso producida polo IES de Cacheiras de Teo. Alén disto, tamén están á vosa disposición outros catro programas: A formación en liña (CANLE 1), O galego na música (CANLE 2, Domingo González Lopo, reflexións sobre a emigración galega a Lisboa (CANLE 3) e Falemos de literatura, acerca da obra de Rosalía de Castro (CANLE 4).
entre outros títulos que podedes consulta e ver aquí: linguagalega.tv
Agora que vén a primavera vén a conto lembrar que por estas datas naceu Sarmiento o primeiro autor da nosa literatura contemporánea, o que deu pé á paracición do movemento denominado Rexurdimento coa creación dun libriño que titulou: Coloquio dos 24 galegos rústicos ou das 1200 coplas.
Esta obra que non se publicaría ata despois da súa morte serviu dse modelo formal e de contidos para os autores que virían logo Pintos, Rosalía... Imos lembrar algo do que dicía á altura de 1746 nestas coplas:
Teñen os pobos a gala
na súa linguaxe falar,
fálase chinés na China,
portugués en Portugal,
catalán en Cataluña
e na Alemaña, alemán.
Soio os galegos de agora
ata vergonza lles dá
falar a melosa e doce
fala que falan os seus pais.