Imos procurar incrementar o noso vocabulario, coñecer máis palabras que podamos usar cada día e comezaremos por dous campos semánticos que ben próximos a nós:
As figuras do entroido galego máis singulares son os peliqueiros ou cigarróns. Pero que é un peliqueiro?
E un Cigarrón?
Entroido ou Carnaval? Hai dúas palabras para denominar un tempo impreciso que en Galicia por tradición comeza ben cedo:
Domingo fareleiro
Domingo oleiro
Xoves de compadres
Domingo corredoiro
Xoves de comadres
Domingo de entroido
Luns de entroido
Martes de entroido
Mércores de cinza
Enterro da sardiña.
Domingo de piñata
Fareleiro: ten que ver co farelo e logo coa fariña: Unhararelada é botarse por broma no entroido singularmente fariña.
Oleiro: Ten que ver coas olas que se lanzan duns a outros ata que escachan, a quen escache ten que pagar unha ronda.
Compadres e comadres: Son os xoves de Entroido que festexan os mozos ou as mozas, adoitan realizar unha guerra ao redor dunha figura de palla "compadre" que van querer queimar e os mozos tentan salvar do lume.
Corredoiro: Relacionase con correr, fuxir da xente para que os mozos non lle boten auga, borralla, mesmo formigas.
Que significa a palabra Entroido?
Que significa a palabra Carnaval? "Carne vale" outros din "carne levare", pero que significa?
PROCURA UNHA DEFINICIÓN PARA CADA UN DOS SEGUINTES CONCEPTOS RELACIONADOS COA AULA:
Podes usar o dicionario RAG
(identifica se son masculinos ou femininos os substantivos) De que falamos?
Centro
Ensino
Educación
Aula
Clase
Didáctica
Os/as protagonistas do proceso
Estudante
Alumno/a
Mestre/a
Docente
Profesor/a
Director /a
Xefe/a de estudos
Claustro
Pais e nais
Titor/ titora
Administración e espazos do centro:
Bacharelato
Mañá
Recreo
Patio
Salón de actos
Biblioteca
Pavillón
Campos de deporte
gardería
ordenamento
Secretaría
Regulamento
praza
matrícula
Lembrando o que estudamos o ano pasado en Primaria imos dar un repaso e ampliar a 50 palabras que debemos coñecer sobre o léxico do noso corpo, a casa dos sentidos. Probemos a facer unha descrición do noso corpo dos pés á cabeza poñéndolle nome a cadansúa parte ata chegar a usar esas 50 palabras no texto.
A CASA, O PRIMEIRO UNIVERSO DE PALABRAS A CONQUISTAR
Imos facer un repaso polos nomes da casa por fóra e por dentro. Comezamos logo por un gráfico sinxelo a aprender:
CASA POR DENTRO (Primeira ilustración)
1-soto
2-salón
3-faiado
4-cociña
5-andar
6-cuarto/dormitorio
7-cuarto de baño
8-escaleira
9-cuarto/ dormitorio principal
10-vestíbulo
Lembrando o que estudamos o ano pasado en Primaria imos dar un repaso e ampliar a 50 palabras que debemos coñecer sobre o léxico do noso corpo, a casa dos sentidos. Probemos a facer unha descrición do noso corpo dos pés á cabeza poñéndolle nome a cadansúa parte ata chegar a usar esas 50 palabras no texto.
No tocante ao LÉXICO DE DEFUNTOS imos enumerar aquí os que vimos usando ao longo deste mes que comeza co día 1 de Todos os Santos e 2, o dos Defuntos o día dos magostos que pola zona adoita coincidir co 11 día de San Martiño e remata co 30, día de Santo André, que tamén dixemos que ten unha íntima relación cos camiños dos mortos cara ao Alén:
MES DE DEFUNTOS (Léxico da morte)
Mes de Santos ou Defuntos ou San Martiño
Outono (auctum + annum = ano medrado, maduro)
Día de Todos os Santos 1 de novembro.
Día de Defuntos 2 de novembro.
Día de San Martiño 11 de novembro. Polo san Martiño...trompos ao camiño!
Día de Santo André 30 de novembro.
Festa do Samaín, 1 de novembro
Caveira (cráneo) / cabaza (calacú)
Candea, (vela sería son a dos barcos), cirio
Medo, susto , arrepío, calafrío.
Morrer, finar, falecer.
Defunto, morto, finado e cadáver (carne + dada + aos vermes)
Mortalla
Sudario
Enterro, acompañamento
Caixa, ataúde, féretro, cadaleito, sartego
Tumba, cova, terra.
Inhumar (ósos) / incinerar (cinzas)
Esqueleto / corpo
Lápida, epitafio
tanatorio
velorio
Cemiterio, camposanto
Ánima, alma, espírito, pantasma
Morte Moura, Morte Branca
Agoiros ou avisos de Morte
Paxaro da Morte, avelaiona (corvo, pega, moucho, curuxa...cabra do aire)
Avelaiñas (bolboretas da noite brancas e negras)
A Compaña, Estadea (cruz) procesión,
Igrexa, parroquia, adro
Ánima en pena, peto de ánimas e cruceiros
Circo ou círculo no chan
Purgatorio
Magosto
As castañas símbolo dos ánimas
Campá, badaladas.
Asombramento nos castiñeiros
Urco
Peregrina
Afogada
Bergantín pantasma
O barqueiro e o Río do Esquecemento.
Deceso, óbito, pasamento .... necrolóxica
Funeral, fúnebre
Lúgubre
Rito/ culto aos mortos
Santuario, ofrecidos, romaría
Morte, pasamento (pasar) soño eterno
Camiño dos mortos, Santiago, Teixido...
Galicia País dos mortos
Cidades asolagadas en lagoas.
Inferno, Averno, mundo dos mortos
Ruín, Hábito (rachar o hábito)
Lume, lapas, laparadas
Illa dos mortos, illa do Alén
Alén: Máis Alá, Outro Mundo
.jpg)
.jpg)
