| Caderno Dixital de Antón Tenreiro |
|
| Caderno digital de Antón de Guizán . |
|
|
| O meu perfil |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Poesia en feminino en San Sadurniño e encontro cultural en Caldaloba |
|
Un ano máis, o 15 de setembro, a concellaría de igualdade de San Sadurniño ten programado o recital poético POESÍA EN FEMININO, para o que a Concelleira Ana B. Gundín ten confiado nos colectivos chairegos NPG Nova Poesía Guitirica e CulturaliaGZ para a súa organización.
Desta volta, ademáis da música con intérpretes locais, recitarán 15 poetas vinculados a estes colectivos de diferentes lugares do país.
Pas Veres (Os Vilares), Branca Villar (Labrada), Martiño Maseda (Vilalba), María Xosé Lamas (Vilalba), Adolfina Mesa (Monterroso), Xosé Carlos Ulloa (Chantada), Asun Blanco (As Pontes), Maica Pastoriza (Vimianzo), Pilar Maseda (Vilalba), Emilia Martínez Fuentes (Vilalba/Monfero), Carmen Penín (Ortigueira), Moncho Bouzas (Betanzos), Amalia Díaz (Ortigueira), Francisco Zaera (Cedeira) e María Pereira (Betanzos) serán quenes poñan versos para a igualdade no precioso lugar do pátio do Pazo da Marquesa (concello).
Asimesmo, o 16 de setembro NPG e CulturaliaGZ teñen organizado coa Asociación Cultural e Recreativa de Pino (Cospeito), unha xuntanza cultural e literaria na Torre de Caldaloba e nos locais da asociación que incluirán unha marcha guiada á Fortaleza, actuacións poéticas e musicáis, xantar e intercambio de ideas e propostas para novas iniciativas. Deste xeito, e rematado o verán, a NPG e CulturaliaGZ abordando con forza novos retos para sumar aos xa instituídos do Certame Vilariñas de micro poesía, poemas pendurados de farolas, recitais, xornadas, publicacións de libros dixitais, etc nun grupo humano cada día máis numeroso e heteroxéneo que traspasa a os versos para abrirse a outros vampiros da cultura.
Estas duas actividades, como todas as que realizamos, son abertas á participación de quen o desexe, en San Sadurniño con asistencia libre e en Caldaloba previo anotamento nas redes sociais da NPG Nova Poesía Guitirica, Os Vilares lareira de soños e CulturaliaGZ ou nos correos dosvilares@gmail.com e info@culturaliagz.com |
|
|
|
|
| A BRAÑA DE BOEDO |
|
 Na homenaxe aos Tres da Lexía e a Alfonso Blanco en Santa Mariña, coincidín co naturalista de orixes vilaregas Manuel Freire, que ao pé do privilexiado mirador onde se levanta o monumento de Valdi, ensinoume desde o alto a Braña de Boedo e contoume que Guitiriz conta con unha das turbeiras máis importantes do estado, a Braña de Boedo, ao pé mesmo da capital municipal. Un humidal encadrado dentro do LIC "Parga-Ladra-Támoga" e que destaca pola riqueza da súa fauna (odonatos, anfibios e aves), a sua flora, con especies protexidas e outras próprias das brañas e algunha planta carnívora. No ano 2011 a Asociación de Amigos da Terra denunciou na administración a execución dunha drenaxe, que aumetaba as canles de desaugue e cavaba outras canles novas. O efecto máis inmediato desta acción foi a desaparición de numerosos puntos de auga estancada, moi favorables para a reprodución dos anfibios. Accións consecuencia da falta de protección para este importante espazo, mais incomprensíbel aínda cando falamos de Guitiriz como o concello da auga e da pedra.
Esa falta de declaración de espazo natural protexido, permitiu no seu momento tamén o emprazamento do polígono industrial de Guitiriz na cabeceira da braña, unha das turbeiras máis grandes da península e a mais importante de Galiza a pesares dese esquecemento ao que é sometida polas institucións científicas, consellerías, a deputación e o proprio concello.
A grande riqueza e diversidade dos compoñentes dos humidais fan que estes se atopen entre os ecosistemas máis complexos e produtivos constituíndo un valioso patrimonio cultural e natural e xogando un importante papel na conservación da biodiversidade e no desenvolvemento económico.
A Braña ten ademáis da súa riqueza natural, a sua própria história da interacción humana e mesmo lendas coma a da cidade asolagada recollida pola revista As nosas raíces de Xermolos no ano 2000 e da que se fixo eco a publicación A Galicia Encantada.
Sorprende ver como Guitiriz vive de costas ás súas próprias potencialidades naturais e etnográficas que poderían convertila nunha referencia pola inmensa riqueza que atesoura e que ten a obriga de protexer, riqueza que moitos dos seus veciños descoñecen ou só coñecen parcialmente.
No caso das Brañas de Boedo o primeiro paso debe servir a declaración como mínimo de "Humidal protexido" na rede de espazos naturais da Xunta de Galicia, e desenvolver nestas brañas as labores de investigación e divulgación necesarias para convertilas nunha das referencias naturais máis importantes do estado cos apoios e investimentos aos que a verdadeira importancia da turbeira de Guitiriz ten dereito. Camiño do segundo ano de peche do balneario, o concello precisa recuperar esa actividade emblemática e potenciar o enorme potencial natural que posúe para convertilo nun motor da súa economía e calidade de vida e as Brañas de Boedo son tesouro que se debe poñer en valor. Non hai un minuto que perder...
|
|
|
|
|
| OS FRESCOS DOS VILARES, TAMÉN AO VALEDOR DO POBO |
|
 A Asociación Socio-Cultural Lareira de soños dos Vilares presentou hoxe unha queixa na oficina do Valedor do Pobo de Galicia ante o desamparo das administracións local, provincial e autonómica para a restauración dos frescos renacentistas dos Vilares (S.XVI) aprobada pola Comisión Cuarta do Parlamento Galego en xaneiro deste ano, cuxo acordo foi incumplen tanto no referido á posta en acordo das administracións coa igrexa e tamén na dotación económica para acometer estas pinturas murais de grande valor patrimonial en sério risco de desaparición.
Xunto coa queixa, adxuntamos documentación informativa como o proxecto orixinal da restauración e o estudo do profesor Monterroso Montero realizado con motivo da aparición dos frescos en 1992 sendo párroco dos Vilares o actual deán da Catedral de Compostela, Segundo López.
Despois de vários anos de reunións, documentos, visitas e iniciativas parlamentares sen froito, a Lareira de soños prepara unha campaña para despois do verán que inclúe accións informativas, crowdfunding, xornadas e documental entre outras propostas tendentes a salvar esta xoia, obra atribuída ao afamado Mestre de Parga que cada ano padece unha degradación que precisa dunha actuación urxente.
Asimesmo, solicitamos unha entrevista personal na oficina do Valedor para informar de primeira man sobre a situación desta importante obra de arte relixioso nunha igrexa con orixes no século XII, e con unha histórica Romería dos Desamparados con milleiros de asistentes.
Ademáis das pinturas, a Igrexa de San Vicenzo dos Vilares conta con tres importantes retábulos neoclásicos e un barroco, un sartego, un cruceiro, dúas pías bautismais e un espectacular calvário. |
|
|
|
|
| O ESPELLO DO ABANDONO |
|
 Os Vilares, como calquera outra parróquia do rural chairego (e galego) é un espello do abandono. O seu património material, etnográfico, relixioso, cultural e tamén o inmaterial, reflicten a agonía do país. A casa do poeta Diaz Castro caendo, os 15 muiños tapados polas silveiras, as fontes entubadas, os lavadoiros abandonados, o cruceiro do Calvário medio ano sen reparar, a taberna do sindicato en ruínas, os cobertizos da feira do Sete derruidos, as escolas de Drada e Os Ares caendo, a escola habaneira da Conchada infrautilizada e sen planos de reabilitación a piques de cumprir un século, as mámoas sen sinalizar nin catalogar ou os frescos da igrexa do século XVI degradándose son a evidencia do pouco interés das administracións por preservar a nosa memória colectiva, o legado dos nósos antepasados.
Que teñan que ser as asociacións, con máis vontade que recursos, as encargadas de defender ese património con escaso apoio (cando non co boicot) das administracións, explican a decadéncia do nóso rural. Cando a Deputación amaña unha palleira mentras cae a casa do poeta, cando a comunidade de montes financia a contratación de orquestras para as festas mentras non se é capaz de chegar a acordos para reparar a escola da Conchada, cando o Concello non obriga á limpeza de património en fincas privadas nin o cataloga com medidas de protección nin o sinaliza, cando non unha escola feita polos emigrantes non se convirte no centro social da parróquia, nun viveiro de actividades ou a Igrexa e Xunta, Deputación ou Concello amisan un nulo interés en restaurar unhas pinturas de cincocentos anos, ou un cruceiro dun importante calvário bota médio ano sen repoñer, algo se está a facer mal. Non hai futuro si non se valora e protexe o nóso pasado, e ese pasado está a desaparecer e con él o nóso orgullo colectivo, a eséncia do que somos.
Para Xermolos ou a Lareira de soños, a memória de Díaz Castro non rematou o 2014, nin a memória de cada un dos nósos vellos, nin do traballo e das obras que deixaron, páxinas escritas en papel, en pedra ou en sudor e sangue ás que os diferentes governos parecen dar só o valor dos votos e ás veces, nin eso. Como dixo Xulio Xiz nunha ocasión, os políticos non dan conta de que si por algo será lembrados será por aportar pola cultura e non polos puntos de luz ou polas toneladas de asfalto que poñan. As entidades sociais e culturais non reclaman cartos para elas, senón para reaparación e posta em valor do património, para a dotación de equipamentos e melloras da calidade de vida de da economía social nas parróquias do rural diante da cegueira de gobernos que vem a cultura como um gasto é non como um investimento que xenere riqueza e creación de emprego, recursos turísticos e salvación dun mundo que se extingue, o rural. E Os Vilares, hoxe, é un espello dese abandono. |
|
|
|
|
| A LAREIRA PREPARA CAMPAÑA PARA SALVAR OS FRESCOS DOS VILARES |
|
 A LAREIRA DE SOÑOS PREPARA UNHA INTENSA CAMPAÑA PARA IMPEDIR A PERDA DOS FRESCOS DOS VILARES (S.XVI)
Despois de ter constatado ao longo de catro anos o pouco interés das administracións por salvar os frescos renacentistas dos Vilares (S.XVI), co silencio da Deputación Provincial despois de ter apresentado proxecto, recibido visitas de deputados o absentismo do Concello, que lonxe de liderar esta reivindicación, mantense ausente e sumiso co governo socialista provincial, a Xunta, que despois de terse aprobado na Comisión de Cultura do Parlamento Galego a restauración das pinturas do Mestre de Parga, non se tem posto en contacto co resto de organismos nin ten habilitado os fondos, e a igrexa que non Ten solicitado formalmente a Património está restauración, vémonos na obriga de tomar medidas pola nosa conta.
É por isto que no mes de setembro iniciaremos unha campaña con diversas accións:
1- Crowdfunding ou recadación (comunal) para abordar polo menos a consolidación e protección das pinturas e frenar a súa degradación.
2- Reparto do estudo dos frescos do profesores Monterroso Montero no Caderno de Estudos Mindonienses de 1992 entre os feligreses e veciños dos Vilares para sensibilizar sobre a importancia das pinturas.
3-Documental para campaña audiovisual da campaña e difusión desta importante obra.
4- Xornadas con diferentes profesionáis (historiadores, restauradores, arqueólogos e especialistas) para chamar a atención sobre a importância dos frescos.
5-Iniciativas En distintos foros e organismos relacionados coa cultura e o património.
Frescos únicos na Igrexa dos Vilares
Estamos diante dun serio perigo de desaparición definitiva dos frescos dos Vilares pola falta de sensibilidade das administracións a pesares de levar catro anos petando en tódalas portas e advertindo da degradación das pinturas murais, unha xoia da iconografia relixiosa da Terra Chá.
Mesmo coa aprobación na Comisión de Cultura do Parlamento Galego, non se teñen habilitado fondos nin posto de acordo as diferentes administracións para evitar o posíbel desastre patrimonial que ten sobrevivido cinco séculos e vai camiño de ser destruído en só 25 anos.
Estes elementos pictóricos fóronse conservando pola costume profiláctica desde o século XVI de calear as paredes para evitar a proliferación de pestes e enfermidades.
Datan, segundo un estudo de Juan M. Monterroso Montero, do Século XVI, probablemente de 1530 a 1540 na que coinciden tamén cos da igrexa de San Estevo de Parga e probablemente o autor, polas coincidencias iconográficas das pinturas, da autoría do Mestre de Parga, moi coñecido na época.
Os frescos sitúanse á dereita e á esquerda. Así na parede da esquerda á entrada representan tres escenas; a lamentación de Cristo Morto, a imposición da casulla a San Ildefonso e Santiago Matamouros. Os da parede á dereita da entrada representan ornamentos xeométricos e fragmento de escenas de paisaxe.
Deixamosvos aquí este estudo do profesor Monterroso para sensibilizar sobre este tesouro vilarego que devemos defender como respeito da nosa própria história e a dos nossos antepassados.
Nos próximos meses iniciaremos unha campaña para acadar a recuperación definitiva destas pinturas, unha xoia renacentista única e que foi testemuña do nacemento e despedida de milleiros de vilaregos e tamén visionada por milleiros de visitantes á Romaría dos Desamparados na busca de cura aos seus males.
Aguardemos que a Virxe e San Vicenzo axuden a preservar as paredes do seu templo e que vilaregos e vilaregas así como todos aqueles Chairegos sensíveis co nóso património os apoien nesa labor. |
|
|
|
|
| As administracións abandonam os frescos dos Vilares |
|
 A Asociación Socio-Cultural Lareira de soños crítica o nulo interés das administracións na restauración das pinturas murais da igrexa dos Vilares (s. XVI) despois medio ano de terse aprobado a restauración na Comisión de Cultura do Parlamento Galego coa votos favorabeis de PP, BNG, A MAREA e a abstención do PSOE.
Médio ano despois non se tem dotado de previsión orzamentaria esta execución, non teñen tomado contacto entre as partes (Xunta, Deputación, Concello e Igrexa) tal e como acordara a Comisión de Cultura e só os técnicos de Património e os autores do proxecto teñen cumprido coas súas obrigas.
A Lareira de soños tense posto en contacto con Património e instado á diócese de Mondoñedo-Ferrol (titular da igrexa) a solicitar a intervención urxentes devido ao alto grado de deterioro dos frescos renacentistas dos Vilares.
O baixo interés das diferentes administracións á hora de recuperar está xoia de arte relixiosa da autoria do Mestre de Parga agranda aínda máis o perigo de desaparición definitiva dos murais, que con unha actuación relativamente barata, tería nuns meses recuperado o seu explendor.
A Asociación volverá a insistir na situación dos frescos e na necesidade de acometer actuacións inmediatas, para o cal só é preciso dotalo de dotación económica, pois hai proxecto adaptado ás esixencias da Dirección Xeral de Património, hai permiso da diócese e se teñen realizado as revisións técnicas in situ dos frescos.
Despois de catro anos reclamando nas distintas institucións a atención a está xoia do património relixioso chairego a degradación das pinturas fai que entren na UCI do património sen ningún Tipo de coidado nin interese pór salvalos nun preocupante pasotismo administrativo.
A Igrexa na que foi batizado o poeta Diaz Castro, coa orixe no século XII, un calvário que leva tamén médio ano con un cruceiro partido e que contén un sartego único e vários retábulos de grande valor, lugar de milleiros de romeiros na Romaría dos Desamparados, padece o abandono político dos diferentes governos e responsábeis que levam anos facendo ouvidos xordos ás voces de alarma de veciños e profesionáis. |
|
|
|
|
| NPG E CULTURALIAGZ COA UNED SÉNIOR |
|
 Novos cursos literários e artísticos na UNED Sénior.
O grupo poético NPG Nova Poesía Guitirica e a plataforma CulturaliaGZ colaboran coa UNED Sénior de Aranga, Monfero e Terra Chá na realización de novos cursos de poesía, literatura e arte.
O poeta chairego Martiño Maseda e a poeta/artista Adolfina Mesa serán quenes coordinen as clases e obradoiros destas matérias, que contarán co apoio da NPG e Culturalia e os seus componentes.
Así, as preinscricións e información poderánse até o 15 de setembro
nos seguintes correos:
info@culturaliagz.com
dosvilares@gmail.com
coordinadorunedsenior@gmail.com
Tamén a través das redes sociais da NPG Nova Poesía Guitirica, CulturaliaGZ e Os Vilares Lareira de soños.
Para preinscricións chega con enviar a calquera desas direccións
Nome e apelidos
Data de Nacemento
DNI
Estudos
Dirección
Tfno fijo e/ou móbil
E-Mail
PROPOSTAS DE CURSOS:
OBRADOIRO DE POESÍA:
POEMAXE (combinación de poesía e imaxe).
OBRADOIRO DE NARRATIVA:
O MICRORRELATO (a condensación da
palabra).
CURSO DE PINTURA E ARTES DECORATIVAS (a emoción reflectida a través
da cor).
Obxectivos:
Que o alumnado se achegue ás disciplinas pictórica e literaria (pintura, poesía,
narrativa) dun xeito ameno coa intención de provocar un exercicio comunicativo
das emocións ao tempo que se adquiren unha serie de coñecementos
relacionados coas disciplinas mencionadas.
Finalidade:
Creación dunha antoloxía literaria (poesía ou narrativa) ou pictórica cos
traballos realizados polo alumnado ao longo dos obradoiros, para que sexan
apreciados por parte do público.
Aberto o prazo de matrícula da UNED senior, para maiores de 50 anos
15.06.2018 | | A Coruña
A UNED senior da Coruña xa abriu o prazo de matrícula para o curso 2018/2019 e poden inscribirse todos os maiores de 50 anos que queiran unha formación universitaria. A inscripción seguirá aberta ata que se acaben as prazas e comecen as clases en outubro. O ano pasado un total de 365 alumnos acudiron á UNED senior e espérase que o número sexa similar ou maior. Se impartirá Prevención de Riscos na Vida Cotiá, Actividade Física e Incidencia na Saúde, Patrimonio Histórico, Informática, Música, Canto e Gimnasia. Cada unha ten 30 horas lectivas.
|
|
|
|
|
| A XESTA, EN LALIN, PODERA ENTRAR AOS VILARES |
|
 O próximo dia 10 de xuño ás 21:00 horas a Asociación de Veciños San Pedro Félix da Xesta (Parróquia singular de Lalín 2018) organiza a proxección do documental Entrar aos Vilares, producido pola Asociación da Terra Chá, Lareira de soños arredor da parróquia do poeta Xosé María Díaz Castro. O filme foi finalista da XII Mostra Internacional de Cinema Etnográfico de Compostela en tres categorías (mellor filme, mellor producción galega e prémio do público). A proxección contará com membros da equipa de realización que manterán um colóquio co público asistente.
Sigue polo tanto, a "Xira Trapeira" do filme da parróquia dos farrapeiros por Galiza adiante:
"Entrar aos Vilares é, máis ou menos, un intento de explicar un lugar partindo de cero. Cando aos tres realizadores nos fixeron a proposta de facer un documental sobre Os Vilares, non tiñamos moi claro se iamos ser quen de comprender o que é a parroquia e o que representa para a xente que vive alí, nin se iso ía ser necesariamente interesante (para nós e para quen puidera velo despois). Así que a solución que se nos ocorreu foi, simplemente, rexistrar o noso intento. Así, aínda no caso de fracasar, teríamos como mínimo a opción de ensinar o retrato honesto das nosas limitacións.
Por iso a película dá, se cadra, a sensación de estar en proceso, ou de ser a ratos un vídeo doméstico. Preguntamos aos veciños tentando comprender a identidade do lugar, buscando as súas particularidades, arredor da idea de buscar a historia na vida cotiá. Observamos as paisaxes e os diferentes espazos da parroquia, ás veces cheos de actividade e ás veces baleiros. E, mentres o facemos, tentamos confrontar iso coa nosa propia perspectiva de xente nacida na cidade e estudante de cine, que nos leva aínda que non queiramos a facer as preguntas que facemos, ir aos sitios aos que imos e xogar entre nós. Non podiamos sequera pretender ser obxectivos, así que fomos subxectivos. Igual que nós entramos nos Vilares, no mellor dos casos o espectador podería entrar con nós, dubidar con nós, desviarse con nós do propósito inicial e, cada un á súa maneira, aprender".
-Cibrán Tenreiro (Director).
SINOPSE:
Tres mozos entran a unha parroquia de Guitiriz que descoñecen co encargo de realizar un documental sobre ela. Entón:
1) Preguntan aos veciños tentando comprender a identidade do lugar seguindo unha cita de Charles Seignobos que leron na universidade: ?Lamento non ter podido tratar máis que dunha maneira moi incompleta os feitos da vida cotiá, alimentación, vestido, habitación, usos de familia, dereito privado, diversións, relacións de sociedade, que constituíron o principal interese da vida para a enorme maioría de individuos?.
2) Tentan vincular o que aprenden á súa propia identidade e ás súas propias experiencias, sendo da primeira xeración das súas familias que non naceu na aldea. E cuestionan o resultado: non queren dar outra visión nostálxica do rural pero non teñen claro se o conseguen.
3) Pasean por leiras e casas abandonadas, xogan, distraense mirando aos animais e desvíanse das súas propias intencións como se estiveran facendo un vídeo doméstico. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
