| Caderno Dixital de Antón Tenreiro |
|
| Caderno digital de Antón de Guizán . |
|
|
| O meu perfil |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| A NOVA POESÍA GUITIRICA ASALTA BETANZOS |
|
 Co nome de #ProxectoMariaBalteira a NPG Nova Poesia Guitirica ten desenvolvido a pasada semana en Betanzos, Irixoa e Coirós unhas intensas xornadas adicadas a Betanzos na Lirica Medieval galego-portuguesa. Conxuntamente coa Asociación Lar de Unta e coa colaboración de varias entidades e dos concellos de Betanzos e Irixoa, as xornadas contaron con importantes nomes da nosa literatura, entre eles, especialistas como Concha Delgado, Moncho Pena, Xulio Loureiro, Eduardo Maragoto ou Dores Cao, o historiador Alfreso Erias, os escritores Manolo Portas e Marica Campo e @s poetas Manuel Miragaia, Moncho Bouzas, Ramiro Vidal, Mariola Hermida, Loreto de Castro, María Xosé Lamas, Miguel Queipo, Alberte Momán, Luís Mazás, Teresa Ramiro ou María Pereira. Recitais, charlas, concerto, reparto de pasquíns, teatro e a próxima edición dun libro sobre os xograres betanceiros e María Balteira con prólogo de Concha Delgado e coordinado polo filólogo Manolo Ferreiro, conforman este proxecto divulgativo centrado no período de ouro da nosa língua na comarca mariñán para conmemorar os 800 anos do traslado de Betanzos ao Castelo de Unta e aportar contidos á XXII Feira Franca Medieval que se celebra a próxima fin de semana. Pero de Armea, Pero, de Ambroa, Pero Amigo de Sevilha e María Balteira recobran vida entre as xentes de Betanzos da man da Nova Poesía Guitirica 800 anos despois da súa existéncia nas cortes de Fernando III e Alfonxo X ou do señorío de Trastámara e confiren orgullo da nosa história e cultura. Sen dúbida un grande proxecto que confirma á NPG Nova Poesia Guitirica como unha realidade camiño dos catro anos de existéncia.
Con Díaz Castro como referencia e a poesía como motor da súa intensa actividade, o grupo poético guitiricense recibe máis recoñecemento alén da vila que lle da nome a pesares de ser na actualidade un dos máis activos colectivos na labor de manter viva a figura do poeta Díaz Castro. O #CertameVilariñas, que ten traspasado as fronteiras galegas e mesmo contará con unha exposición no sur de Brasil, recitais, edicións de libros dixitais, a creación da revista NPGgazeta, a participación en actos poéticos de outros colectivos por Galiza ou o encargo de organización dalgúns eventos poéticos danlle ao grupo de poetas de Guitiriz un dinamismo poucas veces acadado en Galiza por grupos poéticos de base. A incorporación de voces do prestixio como Luz Darriba, Emilia Martínez Fuentes, Moncho Bouzas ou Pilar Maseda son unha mostra dese recoñecemento. En toda esa actividade, o Proxecto María Balteira é un punto de inflexión definitivo e a confirmación da "maioría de idade" deste xoven grupo que fai camiño demostrando que a poesía non ten porque ser algo restrinxido a elites intelectuais nin un xénero literario de minorías. O éxito de público na maioría de actividades que promoven, a numerosa participación nas súas redes sociais e a alta participación literacia en iniciativas e certames que realizan sorprenden e son o alimento que mantén vivo este fenómeno cultural que combina a tradición co máis novidoso, que fai convivir estilos literarios heteroxeneos e que sobrevive sen apoios institucionais nin estructura legal á marxe de corsés culturais ou lingüísticos.
Aquel 3 de Outubro de 2015 no que se xuntaron 7 poetas novos de Guitiriz na igrexa dos Vilares para honrar a Díaz Castro no 25 cabodano do seu pasamento ninguén diría que máis de tres anos despois se tería chegado a desenvolver tanta actividade ou nin siquera a existir convertindose en algo máis que un grupo denpoetasnlocais e chegar mesmo a ser un movimento cultural.
En tempos máis prosaicos que poéticos é de agradecer que xurdan iniciativas utópicas que se vaian facendo realidade e a NPG Nova Poesia Guitirica é unha desas fermosas realidades. |
|
|
|
|
| CARTA ABERTA DE MONCHO BOUZAS A MARÍA BALTEIRA |
|
 PROJETO MARIA BALTEIRA
CARTA ABERTA A MARIA BALTEIRA.
Estimada Maria Peres, ?a Balteira?:
Permite-me o atrevimento de dirigir-me a ti, mas como em breve compreenderás, muitos
são os motivos que me empurram a isto.
Tu viveste oito séculos atrás, e transitaste o barulho do cais e das ruas da cidade de
Betanços que conformaste e que este ano de 2019 se comemora a si mesma pola sua
fundação, pondo no centro de interesse o teu tempo.
Tenho que dizer-che que desde o século XIII até entrado o século XX pouco ou nada
soubemos de ti. Mas nesse século as sociedades europeias todas, através das suas
universidades, foram descobrindo no campo de estudo das literaturas e idiomas uma
personagem literária sobranceira no que atualmente é considerada internacionalmente a
idade de ouro da literatura galego-portuguesa.
Magistralmente representavas as cantigas, como expressão artística da mais destacada
das soldadeiras, capazes de conjugar poesia, música, canto e dança, que chegaram aos
nosos dias no território do Reino da Galiza.
Também tem relevância ao longo destes oito séculos que o Reino de Portugal difundisse
o teu idioma aos cinco continentes. Em todos esses lugares as cantigas de amor, amigo,
escárnio e maldizer, também as tenções e pastorelas, são o berço das suas literaturas, e
como tais consideradas monumentos literários de incalculável valor.
Como compreenderás, o interesse em ti e nos jograis e trovadores que contigo criaram a
arte que nos foi legada, é imenso e as mentes mais lúcidas dedicaram muito tempo e
esforço ao estudo da tua figura.
Agora no século XXI sabemos que não só és uma personagem literária, sabemos que és
uma mulher real de carne e osso.
Naceste em Armeia (atual concelho de Coirós), de origem fidalga renunciaste ao estreito
papel que às mulheres do teu tempo era atribuído. Escolheste a liberdade que o âmbito
artístico che proporcionou, foste a soldadeira mais cobiçada e de maior prestígio das
cortes dos reis Fernando III e Alfonso X ?O Sábio?. Também sabemos que como
integrante dos círculos de poder mais elevados do reino, exerceste de embaixadora e
diplomata, chegando mesmo a evitar com a tua mediação guerras e desencontros.
Foi de tal magnitude a tua relevância, que os jograis e trovadores coetâneos teus,
organizaram ciclos para criar contra ti as cantigas de escárnio mais incisivas e as cantigas
de maldizer mais obscenas.
Maria, eu falo-che desde o século XXI e honestamente che digo que sabemos discernir,
polo que tens que saber que és reconhecida mundialmente como uma personagem
histórica de primeira magnitude, e por isso sentimos orgulho e fachenda.
Assim, nas terras de Betanços as suas gentes juntamo-nos para que em todos os lugares
dos reinos todas as pessoas saibam de ti, e se beneficiem da referência duma mulher
brava. Também da obra literária dos jograis Pero d?Armeia, Pero d?Ambroa e do trobador
Pedr?Amigo de Sevilha. Todos eles betanceiros como tu, que embora, como francamente demonstram algumas das cantigas deles, houvesse momentos em que se erigiram em
inimigos teus, compreenderás que a poesia deles, ao igual que ti mesma, sois para nós
um tesouro que recebemos na sua totalidade com a responsabilidade da sua custódia,
por vós, polo hoje e polo amanhã.
Não podemos negar que chegas aos nossos dias envolta no manto do escárnio e do
maldizer, mas é possível concentrar as nossas forças ao ritmo das cantigas de amor e
amigo para ti. Estamos a organizar um ciclo dedicado a ti, de signo bem diferente aos do
século XIII, com a participação como daquela de poetas, mas também de qualquer
pessoa que compartilhe connosco a oportunidade de honrar-te.
Chamamos ao nosso ciclo PROJETO MARIA BALTEIRA e tens que saber que com o
santo e sinal da Balteira não houvo porta que não se abrisse.
Conto-che:
-As tuas paisanas e paisanos de Armeia, através da Asociación Cultural Colantres
(Coirós), acollerão uma caminhada popular até o lugar da casa natal em que também
esteve o teu amigo Pero d´Armeia.
-As boas gentes de Guitiriz organizarão através do grupo NPG, Nova Poesía Guitirica,
recitais de poesia para a vossa honra.
-As paisanas e paisanos de Pero d´Ambroa e Pedr´Amigo de Sevilha, através da
Asociación de veciñas e veciños de Ambroa (concelho de Irijoa), criarão uma festa da
poesia na igreja de São Tirso de Ambroa, em que foi batizado o jogral Pero e em que
ressoou a voz do trovador Pedro exercendo de sacerdote.
-As tuas paisanas e paisanos da vila de Betanços, na cidade Velha, difundirão o
conhecimento sobre vós e a vossa poesia, através da Asociación Cultural Lar de Unta
com centenas de dípticos informativos a partir da sua sede social.
-Vão-se realizar representações teatrais nas praças, ruas e lugares para vos darmos a
conhecer.
-À beira do pórtico da glória da igreja de Santiago, ofereceremos, a partir da taberna
musical mais animada da vila, O Lanzós, um concerto de música medieval.
-Reuniremos ao redor de colóquios e conferências em que participará a escritora Marica
Campo (autora da novela Confusión e Morte de María Balteira), o escritor Manuel Portas
(autor da novela Lourenço, xograr), acompanhados do estudioso Alfredo Erias (diretor do
Museu das Marinhas).
O filólogo Eduardo Maragoto (presidente da Associaçom Gañega da Língua, AGAL) e
Xulio Loureiro (professor de galego em Betanços).
Também a professora e estudiosa da lírica medieval, a betanceira Concha Delgado e o
professor e estudioso da literatura galega Xosé Ramón Pena, betanceiro morador nas
terras da universidade do mar de Vigo.
-O Centro Ramón Piñeiro para o estudo das humanidades, cede para a sua difusão a
totalidade da obra dos autores betanceiros, assim como as cantigas que outros
trovadores como Alfonso X ?O Sábio? escreveram tendo-te como protagonista.
A Fundación Luís Seoane, cede a gravura do grande pintor galego feito para ti, para que
sirva de imagem do Projeto Maria Balteira.
-A Editorial Biblos editará com a colaboração dos Concelhos de Coirós, Irijoa e Betanços
um livro de poemas prologado por Concha Delgado, para que as vossas cantigas estejam
sempre à nossa disposição nos nossos lares, escolas e bibliotecas. A edição
corresponderá a Manuel Ferreiro, estudioso da lírica medieval ao som das ondas da
universidade da Corunha.
A XXII FEIRA FRANCA MEDIEVAL DE BETANÇOS será dedicada a ti e aos três Pedros,
e por ocasião do 800º ANIVERSÁRIO DE BETANÇOS também ocuparás um lugar
especial no coração das tuas vizinhas e vizinhos.
Desejamos, cara Maria, a tua visita assim como a de todas as pessoas que habitam
reinos ou repúblicas do mundo inteiro, quer sejam de perto ou de além mar. Porque é
bem merecida a oferenda, e quantas mais almas se juntarem, com maior força vão
ressoar, nos céus e na centenária pedra, da tua voz as cantigas do nosso ser.
Minha Senhor, Maria Peres A Balteira, aguardando seja do teu agrado o que as tuas
vizinhas e vizinhos argalhamos, recebe uma afetuosa saudação.
Assdo: Moncho Bouzas, integrante da NPG Nova Poesía Guitirica e do Grupo de Apoio á
Vocalía de Cultura da Asociación Cultural Lar de Unta. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
| MARÍA BALTEIRA VOLVE A BETANZOS 800 ANOS DESPOIS |
|
A máis popular soldadeira da história, a Betanceira (de Armea) María Péres A Balteira, voltará a Betanzos oito séculos despois, na semana anterior á XXII Feira Franca Medieval, acompañada de tres xograres betanceiros das corres dos reis Fernando III e Afonso X O Sabio, Pero de Armea, Pero de Ambroa e Pero Amigo de Sevilha.
Será para participar do PROXECTO MARÍA BALTEIRA, que varias entidades de Betanzos e a contorna preparan para a primeira semana de xullo dentro da conmemoración dos 800 anos e para aportar contidos á XXII Feira Franca Medieval.
A Asociación Cultural, gastronómica e deportiva Lar de Unta promove este proxecto, coordinado polo grupo poético NPG Nova Poesia Guitirica co patrocínio do Concello de Betanzos e a colaboración da Asociación de amigos do casco histórico, a Asociación de Veciños de Ambroa, a Asociación Cultural de Colantres, Biblos, Café Lanzós e os concellos de Irixoa e Coirós.
O Proxecto María Balteira prepara para a primeira semana de xullo, previa á Feira Franca, unhas xornadas que incluirán en Betanzos recitais de poesía, charlas, mesa redonda, concerto, edición de pasquíns, a edición da obra dos xograres e trobadores Pero de Armea, Pero de Ambroa, Pero Amigo de Sevilha (S. XIII) e poemas adicados a María Balteira, todos eles naturais das Terras de Betanzos.
O día 6 de xuño os actos trasladaranse a Ambroa (Irixoa) e o día 7 de xuño a Armea (Colantres, Coirós), lugares de onde procedían os xograres e María Balteira, que formaron parte da corte de Afonso X O Sabio na idade de ouro da literatura medieval galego portuguesa. Alfredo Erias, director do Museo das Mariñas, Dores Cao, profesora do IESP As Mariñas, a catedrática Concha Delgado (prologuista do libro que editará Biblos), o filólogo Xosé Ramón Pena, o profesor Eduardo Maragoto, presidente de AGAL, o profesor Xulio Loureiro do IESP As Mariñas, Marica Campo, autora do libro Confusión e morte de María Balteira ou Manuel Portas, autor do libro Lourenço xograr, serán algúns dos conferenciantes destas xornadas que pretenden divulgar o importante papel de Betanzos na idade de ouro da lírica medieval hai 800 anos aparellado ao peso político da cidade nese período histórico.
A Fundación Luís Seoane (este ano adicanse a Luís Seoane as artes galegas) cedeu o gravado do autor sobre María Balteira para imaxe do Proxecto, do libro e dos pasquíns, e o Centro de investigación de humanidades Ramón Piñeiro coa colaboración do seu secretario Armando Requeixo, cedeu a obra completa destes tres poetas medievais e poemas adicados a María Balteira.
A tradición literaria de Betanzos remóntase á Idade Media, época de esplendor da lírica e auténtica idade de ouro para Galiza e Portugal. Aportamos a esta época un trobador, dous xograres e unha soldadeira, María a Balteira. Os tres autores pertencen ao século XIII, manteñen relacións literarias e frecuentan as mesmas cortes, a corte real de Afonso X e, posibelmente, a corte señorial galega de Rodrigo Gómez de Trastámara.
O trobador Pero García de Ambroa, natural de San Tirso de Ambroa, no concello de Irixoa, partido xudicial de Betanzos, é autor dunha cantiga de amigo, unha cantiga de amor, once de escarnio e unha tensón. Hai autores que consideran que teríamos que distinguir entre un Pero de Ambroa xograr e un Pero Garcia de Ambroa trobador ; outros opinan que son a mesma persoa e algún engade que é o mesmo autor cunha evolución de trobador a xograr pola decadencia económica. Este trobador foi obxecto de crítica por moitos autores pola súa suposta peregrinación a Terra Santa e pola relación con María a Balteira.
Pero de Armea, orixinario do municipio de Coirós, do lugar de Armea, é autor de 13 cantigas de amor, catro de amigo e unha cantiga satírica, de escarnio de amor.
Pedro Amigo de Sevilla, designado de Sevilla porque residiu nesa cidade, é identificado por Martínez Salazar e García Blanco cun clérigo de de San Tirso de Ambroa, no concello de Irixoa, lugar de onde era orixinario Pero García de Ambroa. Foi coengo de Oviedo e de Salamanca onde firma o seu testamento en 1302. A súa obra está formada por dezasete cantigas satíricas, catro cantigas de amor, unha pastorela, dez cantigas de amigo e unha tensón con Xohan Vasquiz de Talaveira.
Toda esta obra e os poemas de diversos autores da época adicados a María Pérez A Balteira serán editados polo proxecto co prólogo da profesora betanceira Concha Delgado.
PROGRAMA DE ACTOS:
LUNS 1, 20:00 horas, Salón Azul do Liceo:
PRESENTACIÓN do proxecto coa presenza de representantes das diferentes entidades que participan.
MARTES 2, 20:00 horas, Salón Azul do Liceo:
RECITAL poético: "Todas somos María Balteira". ESTREA do sketch teatral para a Feira Franca Medieval.
MÉRCORES 3, 20:00 horas, libraría Biblos:
CONFERÉNCIA "Betanzos na Lírica Medieval galego-portuguesa" cos filólogos betanceiros Concha Delgado e Moncho Pena, especialistas en lírica medieval.
XOVES 4, 20:00 horas, libraría Biblos:
CHARLA COLOQUIO, "O galego do século XIII ao seculo XXI. O futuro é agora" con Eduardo Maragoto, Lingüista, presidente de AGAL e Xulio Loureiro, mestre de galego no IES As Mariñas.
VENRES 5, 20:00 horas, Salón Azul do Liceo:
MESA REDONDA: "800 anos, 800 versos, 800 histórias" con Alfredo Erias, director do Museo das Mariñas, Manuel Portas, profesor e escritor autor de Lourenzo xograr e Marica Campo, mestra e escritora autora de Confusión e morte de María Balteira.
22:00 horas: Porta da Igrexa de Santiago.
CONCERTO de música barroca cortesía do Café Lanzós.
SÁBADO 6, 20:30 horas, Igrexa de San Tirso, Ambroa, Irixoa. RECITAL poético "Amigos de Pero" homenaxe a Pero de Ambroa e Per' Amigo de Sevilha e presentación do sketch teatral da Feira Franca Medieval.
DOMINGO 7, 11:00 horas, Palco de música no Cantón: Andaina a Armea (orixes de Pero de Armea e María Balteira) guiada pola mestra de galego do IES As Mariñas, Dores Cao. Á chegada, mostra do sketch teatral da Feira Franca Medieval.
|
|
|
|
|
| NON É NORMAL (Carta aberta ás institucións públicas). |
|
Non é normal, non, señores/as representantes públicos. Están aí vostedes para resolver, non para entorpecer, adiar, mentir, ou mudar de criterios en función de intereses de parte. Están aí para servir aos intereses da xente. Digo esto porque desde a asociación que presido (Lareira de soños dos Vilares) vimos padecendo na nosa actividade comportamentos viciados de todas e cada unha das institucións que teñen algo que ver coa parroquia chairega de Guitiriz, tanto por parte do Concello, a Deputación Provincial, a Xunta de Galicia e mesmo a Diocese da Igrexa.
Cando falo dos intereses de tod@s ningunha cousa é máis de tod@s que o patrimonio histórico, sexa material ou inmaterial, etnográfico, arqueolóxico ou relixioso e na nosa parróquia temos moito e moi importante, e por certo, a maior parte sumido no abandono, como en casi todas as parroquias do país, por desgraza.
Temos asumida a impossibilidade de recuperación da maior parte, e por iso nos centramos no traballo de tentar recuperar polo menos aquel aínda salvábel e máis valioso ou emblemático, partindo da súa viabilidade e tamén na rendabilidade económica e social para o futuro.
Xermolos promoveu unha campaña de Crowfunding para tellado a casa de Diaz Castro mentira o Concello e a Deputación gastaban 50.000? no arreglo dunha palleira privada enfrente da casa para aula de interpretación e o inmoble principal sigue a deteriorarse.
A nosa campaña para restaurar as pinturas murais da igrexa leva catro anos de entrevistas, visitas, promesas incumpridas e mesmo temos levado o problema ao Parlamento Galego e á oficina do Valedor do Pobo. Non é por antoxo ou cabezonada, é simplemente porque as pinturas unha vez degradadas corren serio risco de desaparecer. Máis de cinco séculos de antigüidade ben merecen 80 ou 99.000?, nonsí?
Tamén, hai dous anos, descubrimos e limpamos unha mámoa de 7.000 anos de antigüidade, emoi bó estado de conservación, a Mámoa das Carriceiras, e ainda aguardamos um mínimo xesto do Concello ou de Património para sinalizala e protexela.
O silenzo é, no mellor dos casos a resposta ás solicitudes, como o arreglo, e posterior posta en uso social da escola Habaneira da Conchada que vai camiño do século co deterioro lóxico da falta de uso e mantemento e sen adecuar aos tempos a súa habitabilidade e o mesmo, aplicábel tamén a unha magnifica casa rectoral que rematará tamén a este paso, na ruína.
O cume do pasotismo xa é un cruceiro do Calvario rompido nun accidente hai nove meses e no que a dia de hoxe, nin Concello nin igrexa, nin Património foron quen de xestionar co seguro o arreglo da cruz; eso si, as escusas e mentiras descargando responsabilidades uns nos outros foi a tónica común.
Poderiamos falar de peticións feitas polos veciños en campaña á Alcaldesa das que tomou nota e nada fixo na parróquia. Lavadoiros, fontes, muíños, os cobertizos da Feira do Sete...
Iso si, fotos en tramos de un kilómetro de Alcaldesa e concelleir@s con Deputados provinciais houbo varias, e paréceme ben, pero gostaría tamén de ver esas fotos dentro da Casa da Xente (Díaz Castro) toda restaurada e sendo centro de cultura do País, ou na Igrexa cos marabiosos frescos do Mestre de Parga lucindo como hai cincocentos anos, ou diante dun panel explicativo ao pé da Mámoa das Carriceiras ou cos nosos maiores disfrutando da Escola da Conchada como centro social cheo de actividades, ou a festa da Pascua lucindo orgullosa o seu Calvario...
Mentras, somos as entidades asociativas as que tentamos sen recursos, defender a NOSA história e património do esquecemento e do abandono mesmo contra a inacción, as mentiras e a falta de sensibilidade das institucións.
|
|
|
|
|
| A TREPIA DA IGREXA CHAIREGA |
|
Ben sabido é que unha trepia é aquel ferro de tres pés que terma dunha pota no lume. No rural, nas parroquias da Chaira, a Igrexa ten un importante papel histórico, non só no apartado relixioso senón tamén na vertebración social. As igrexas, os adros, as romarías e festas parroquiais foron ao longo de séculos lugares de encontro, debate, divertimento e mesmo centro de decisión e de poder.
Cando alguén vive ou se achega un tempo á Terra Chá, non tarda en dacatarse de que a Igrexa non é homoxénea, fundamentalmente polo factor humano. Non tódolos cregos son iguais na súa labor pastoral. Así, non tardamos tampouco en decatarnos de que tres deles trascenden máis aló do estrictamente relixioso e se teñen convertido en referentes sociais mesmo para moitas persoas non crentes ou non practicantes, pero que igualmente valoran (e colaboran) co seu traballo na sociedade e o seu compromiso cos máis desfavorecidos. Son Alfonso Blanco Torrado, Luís Ángel Rodríguez Patiño e Xaquín Campo Freire (Xaquín de Roca).
Alfonso, ademáis de párroco de varias fegresias é fundador e presidente da Asociación Cultural máis importante da Terra Chá, Xermolos, e un referente cultural do país. Patiño é coñecido polo seu activismo rural, impulsor da UNED Sénior e persoa altamente reivindicativa cos dereitos do rural, e Xaquín de Roca un exemplo de entrega e compromiso co país no sentido máis amplo e neste país tamén teñen un importante espazo os illados nas prisións. Os tres, ademáis de cumprir coa súa labor pastoral nas parroquias e co seu compromiso coa cultura e a sociedade na que desenvolvem o seu traballo, fan tamén ese traballo escuro, que non sae nos xornais agás cando acontece algo acaído ao sensaciónalismo mediático, ese traballo cos máis pobres, os drogodependentes, enfermos, presos e outros colectivos é tamén outra das labores pola que estes tres predicadores merecen o maior dos respectos e admiración.
As grandes persoas non o son únicamente por unha adicación concreta e destacada, sinón porque o seu valor é a integridade e o compromiso que atinxen a todo o que fan, e ningunha das súas actividades son compartimentos estancos nin illadas as unhas das outras. Na igrexa, eles son parte dunha minoría cualificada que marcan os camiños que a institución relixiosa debera seguir alí a donde chega e fundamentalmente na dinamización e implicación coa sociedade rural, auténtica alma do que somos, e especllo da realidade e da decadencia que estamos a viver na actualidade. Curiosamente, o agradecemento social ao seu traballo é un contrapeso e unha mensaxe a unha igrexa ausente dese rural que vai desaparecendo e con él as súas xentes, o seu patrimonio material e inmaterial. Os tres cregos hai tempo que viron xa superada a visión reducionista que se puidera ter deles como curas e son queridos como persoas, non só polas súas palabras (que tamén), senón principalmente polos seus feitos. Alfonso, Luís e Xaquín conforman esa trepia que terma da pota quentada polo lume dunha lareira de soños que alimenta o porvir. A eles, toda a nosa admiración e respecto. Máis houbese...
|
|
|
|
|
| E VEU A VIRXE DOS DESAMPARADOS A SALVAR OS FRESCOS DA SÚA IGREXA... |
|
Despois de catro anos de que a Asociación Sociocultural Lareira de soños teña petado en tódalas portas das institucións, a própria Igrexa, o Concello, a Deputación de Lugo, a Xunta de Galicia ou a oficina do Valedor do Pobo para salvar os Frescos da Igrexa dos Vilares, despois de visitas da alcaldesa, deputados provinciais e mesmo unha iniciativa parlamentar do BNG aprobada pola Comisión de Cultura en Raxoi, e sen apenas resultados positivos, a pasada semana, noutra visita técnica de Património na compaña do párroco dos Vilares, Óscar Santiago, éste anunciou que a próxima Romaría dos Desamparados, na pascua de 2019, destinará a recadación aos traballos de restauración das pinturas murais da Igrexa.
Serán cidadáns sensibles co patrimonio a través da campaña de mecenado da Lareira de soños e feligreses da parroquia e ofrecidos á Virxe quenes poñan coas súas aportacións económicas, remedio ao deterioro e máis que segura desaparición destas pinturas renacentistas do Mestre de Parga, uns dos frescos máis importantes da iconografía relixiosa do rural galego e chairego.
O destino da recadación da Romaría dos Desamparados á restauración dos Frescos, non deixa de ter unha importante carga simbólica (ademáis da material) como un milagre da Virxe diante do desamparo das pinturas na súa igrexa, con orixes no século XII e con posteriores ampliacións, e que pola Pascua atrae a milleiros de romeiros a pedir remédio para os males de saúde. Polo que se vé, a Virxe non só atende a saúde humana, senón a do próprio templo e a súa marabillosa decoración interior, que precisa lucir a carón dos tres fantásticos retablos e do Calvario exterior que agardemos tamén esteña reparado antes do San Vicente próximo (cumprirá un ano rompido por un accidente de tráfico).
A Santa Vilarega amosa así a súa implicación coa parroquia e de paso, pon en evidencia a indiferencia institucional diante dunha demanda xusta adiada ao longo dos anos e que leva ás pinturas a unha situación que pode resultar irreversibel, un feito que nos ten levado a plantexar unha campaña de mecenado social (coñecida popularmente como crowdfunding) para que sexa a sociedade quen atenda aquelo que descuidan aqueles organismos que din que nos representan.
Non é unha reivindicación en beneficio da igrexa, que tamén, senón unha acción para salvar un patrimonio que é de todos, por iso o título FRESCOS DOS VILARES, V SÉCULOS DE NÓS para a campaña que desenvolveremos desde primeiros do próximo ano e que terá entre outros contidos, un spot , folletos explicativos, carteis, pancartas, xornadas con profesionais e apoios de persoeiros da sociedade e da cultura, e o apoio, tamén, da Virxe dos Desamparados. Boa falta nos fará o milagre... |
|
|
|
|
| A Lareira de soños preparan unha campaña de mecenado para salvar os frescos dos Vilares |
|
FRESCOS DOS VILARES, CINCO SÉCULOS DE NÓS
#SalvarOsFrescosDosVilares
A Asociación Sociocultural Lareira de soños dos Vilares (Guitiriz) lanzará a comenzos do próximo ano unha campaña de crowdfunding para salvar os frescos renacentistas da igrexa parroquial, que despois de ter reclamado ás diferentes administracións, a súa restauración e ser aprobada está na Comisión de Cultura do Parlamento Galego, atópase aínda sen dotación económica para a execución dunha traballos que xa contan con estudos técnicos.
Catro anos de reunións, visitas de técnicos e políticos, iniciativas parlamentares e mesmo a reclamación á oficina do Valedor do Pobo, non serviron para que se tomará a decisión política de dotar de orzamento unha actuación que salve unhas pinturas murais de máis de 500 anos que se atribúen ao Mestre de Parga e que os especialistas consideran de grande calidade e valor histórico.
A degradación sofrida polas pinturas desde o seu descubrimento en 1992 e o risco de desaparición definitiva, obríganos a ter que asumir desde a Lareira de soños a responsabilidade de salvar as pinturas pola falta de sensibilidade institucional e acadar, polo menos os cartos necesarios para consolidar o estado actual das pinturas e evitar que se sigan degradando até a desaparición definitiva.
A campaña de mecenado social comenzará no mesmo de febreiro de 2019 co nome de FRESCOS DOS VILARES, CINCO SÉCULOS DE NÓS. Contaremos con un deseño de imaxe da artista Viki Rivadulla, un spot para as redes sociais, pancartas para a as festas da Pascua, a implicación de persoeiros da cultura e da sociedade, xornadas profesionais, sorteos, campañas informativas e de sensibilización e visitas guiadas á igrexa e a contorna da mesma.
Asimesmo, editarase un folleto informativo sobre o patrimonio relixioso dos Vilares para veciños e visitantes arredor da historia dunha igrexa que ten as súas orixes no século XII e que ademáis dos frescos, conta con tres importantes retablos, un sartego, un calvario (leva sete meses rompido e sen reparar) unha caliveras singulares na entrada do vello camposanto e unhas fantásticas pías nun conxunto único no lugar da emblemática Romaría dos Desamparados que se celebra pola Pascua.
Ademáis do anteproxecto presentado pola Lareira de soños ás diferentes institucións, Patrimonio da Xunta de Galicia ten encargado o proxecto de execución, polo que resulta incomprensíbel que as diferentes institucións (Igrexa, Concello, Deputación e Xunta) non sexan quenes de acadar un acordo económico por unha cantidade inferior a cen mil euros (valoración económica dos traballos) para salvar e poñer en valor este importante ben patrimonial.
Si ademáis temos en conta o paso do Camiño de Santiago polo Concello de Guitiriz a xustificación deste investimento faise máis que evidente á hora de sumar atractivos na segunda parroquia de Guitiriz en habitantes e lugar de orixe do poeta Díaz Castro.
FRESCOS DOS VILARES, CINCO SÉCULOS DE NÓS, será pois, o eixo central da nosa actividade pública o próximo ano e as distintas accións sociais e culturais a desenvolver estarán vinculadas a esta campaña, non só para acadar os fondos necesarios, senón tamén para informar e sensibilizar arredor da importancia destas pinturas.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
